Drugi trymestr ciąży – czas ogromnych zmian. Ile trwa 2. trymestr ciąży?
Redakcja MamaDu
19 kwietnia 2018, 14:34·10 minut czytania
Publikacja artykułu: 19 kwietnia 2018, 14:34
2. trymestr ciąży to okres od 14. do 27. tygodnia ciąży. Obejmuje trzy kolejne miesiące, czyli czwarty, piąty i szósty miesiąc ciąży. Jeszcze przed chwilą pod koniec 1. trymestru dziecko miała zaledwie kilka centymetrów, a już 2. trymestr kończy jako 34-centymetrowy płód. Brzuch ciężarnej jest już widoczny i obciąża kręgosłup. Koniec drugiego trymestru to wielki przełom – dziecko nie tylko otwiera oczy, ma rzęsy, brwi i włosy, ale potrafi się już nawet uśmiechać.
Reklama.
2. trymestr ciąży – ile trwa?
2. trymestr ciąży trwa aż czternaście tygodni – od 14. tygodnia ciąży do 27. tygodnia ciąży. Każdy trymestr składa się z trzech miesięcy, a ciąża trwa 9. miesięcy. Obliczenia, który to tydzień ciąży i który to miesiąc czy trymestr nie są łatwe. Sprawdź w tabelce jak je przeliczyć. Pamiętaj, że powinnaś się tego nauczyć, gdyż lekarz nie ocenia ciąży na podstawie trymestrów. Dla niego nie są także istotne miesiące. Każdy dzień życia płodu to kamień milowy w jego rozwoju, więc ciąża obliczana i zapisywana jest zawsze tygodniami i dniami, np. 6. tydzień ciąży i 4 dni. Położna pomoże ci nauczyć się stosowania takiego nazewnictwa i pamiętaj także, że liczą się ukończone już tygodnie. 6. tydzień ciąży, nawet jeżeli minie kolejnych sześć dni, to nadal 6. tydzień ciąży.
Co dzieje się z dzieckiem w 2. trymestrze ciąży?
Na początku 2. trymestru, tj. w 14. tygodniu ciąży płód ma wielkość pomarańczy – mierzy ok. 8-11 cm i waży ok. 40 g. Oczy i uszy przesunęły się na właściwe miejsce, a szczęki są już w pełni wykształcone. Przełyk, tchawica, krtań i struny głosowe są już w pełni rozwinięte i gotowe do pierwszego krzyku tuż po przyjściu na świat. Dziecko potrafi ssać kciuk.
Dominująca wcześniej głowa dziecka, staje się mniejsza w stosunku do reszty ciała ok. 16. tygodnia ciąży. Szyja się wydłuża, a broda nie styka się już z klatką piersiową. Dziecko jest nie tylko większe, ale i silniejsze. Płód ma ukształtowane kości, stawy i mięśnie. Działa już układ nerwowy, a mięśnie reagują na sygnały wysyłane z mózgu. Rozwinięta jest również mimika dziecka, stąd na jego twarzy pojawiają się miny i grymasy. Marszczenie czoła i otwieranie ust może być widoczne na USG. Ukształtowany jest już nos, rzęsy i brwi.
Płód w 17. tygodniu ciąży ma wielkość małego melona. Zazwyczaj właśnie wtedy staje się cięższy i większy niż łożysko. Ma rozmiar dłoni, czyli ok. 13 cm. Odkładanie brązowej tkanki tłuszczowej sprawia, że skóra dziecka zaczyna coraz bardziej przypominać tę, którą widzimy u siebie. 17. tydzień ciąży, można traktować, jako prawie ukończony proces wykształcania się wszystkich narządów, kolejne tygodnie to ich dalsze rozwijanie i doskonalenie. Mózg dziecka sprawnie reguluje pracę serca, które pod koniec 4. miesiąca ciąży, pędzi jak szalone. 150 uderzeń na minutę, to prawie dwa razy szybciej niż przeciętny puls dorosłej osoby, jednak biorąc pod uwagę, jak intensywny jest to czas dla rozwoju dziecka, nie ma się co dziwić.
19. tydzień ciąży to czas tworzenia kolejnych zwojów i połączeń komórkowych. Powstaje osłonka mielinowa, dzięki której dziecko chronione będzie przed mechanicznymi urazami. Wiele zmian dotyczy także skóry dziecka. Pojawiają się rysy twarzy, a na palcach stóp i dłoni linie papilarne. W 19. tygodniu ciąży płody mają wyraźnie zaznaczone już cechy płciowe. U dziewczynek widoczne są jajowody, wykształcona jest także macica, pochwa i jajniki. W czasie badania USG można także zauważyć mosznę u chłopców.
W 22. tygodniu ciąży kształtuje się układ odpornościowy dziecka. Szpik kostny płodu wytwarza sporo białych krwinek, które są odpowiedzialne za zwalczanie infekcji. W kształtowaniu odporności dziecka w czasie ciąży pomaga przyjmowanie odpowiedniej ilości żelaza. Regularnie przyjmowane przeciwdziała anemii i wspiera układ immunologiczny płodu.
W 23. tygodniu ciąży dziecko uważnie nasłuchuje i rozpoznaje głos mamy. W 24. tygodniu ciąży używa już wszystkich zmysłów. Pod koniec tygodnia otworzy powieki i lekarz będzie mógł zaobserwować, jak reaguje na światło.
W 25. tygodniu ciąży pęcherzyki płucne płodu wciąż się rozwijają, a ukształtowane kilka tygodni wcześniej dziurki w nosie powoli się otwierają. Dziecko zaczyna się przygotowywać do pierwszego wdechu – ćwiczy mechanizm oddychania przez wciąganie i wypuszczanie noskiem wód płodowych. 26. tydzień ciąży to rewolucja w rozwoju psychomotorycznym płodu. Do tej pory powieki dziecka były ciągle zamknięte, teraz powoli otwiera oczy. Światło na tym etapie jeszcze go drażni, dlatego, gdy mama przebywa w jasnych pomieszczeniach, dziecko odwraca główkę od jego źródła, a nawet potrafi zasłonić oczy rączkami.
Co się dzieje z ciałem kobiety w 2. trymestrze ciąży?
Od 13. tygodnia ciąży kobieta powinna przybierać ok. pół kilograma tygodniowo, jednak brak zaokrąglonego brzuszka w 14. tygodniu ciąży nie jest powodem do niepokoju – zmiany w sylwetce w ciąży to kwestia indywidualna każdej kobiety. 14. tydzień to jednak czas, gdy macica zaczyna się rozrastać i wypychać powłoki brzuszne, przez co ciążowy brzuszek staje się coraz bardziej widoczny. Piersi zaczynają się powiększać i mogą stać się wrażliwsze na dotyk. To dobry moment na zakup wygodnego bawełnianego biustonosza. Nagły zrost wagi w 2. trymestrze może spowodować wystąpienie żylaków kończyn dolnych. W zapobieganiu powstawania żylaków mogą pomóc spacery, gimnastyka, pływanie. Rezygnacja z obcisłej bielizny, wysokich obcasów, ciasnej odzieży jest konieczna, w przeciwnym razie może przyczynić się do powstawania niewydolności żył.
Z pewnością możesz odczuwać pod koniec 4. miesiąca ciąży nieprzyjemny ból, związany z rozciąganiem się więzadeł i mięśni. 17. tydzień ciąży to moment, kiedy luźniejsze ubrania staną się niezbędne. Możesz pomyśleć już o korzystnej pozycji do snu, spanie na lewym boku nie obciąża kręgosłupa i nie zakłóca przepływu krwi do łożyska.
W 24. tygodniu ciąży na brzuchu ciężarnej może pojawić się ciemna pionowa kreska, czyli linea negra. Pojawienie się ciemnej linii jest związane ze zwiększoną produkcją melaniny. W większości przypadków linia znika kilka miesięcy po narodzinach dziecka. W 25. tygodniu ciąży ciążowe krągłości mogą niepokoić i stresować wiele ciężarnych – przyszłe mamy zaczynają się zastanawiać, czy nie przytyły za dużo. Zgodnie z wytycznymi ciężarna powinna przybierać na wadze ok. pół kilograma tygodniowo. W 25. tygodniu powinna ważyć ok. 7-10 kg więcej, w zależności od wagi przed ciążą. Dodatkowe kilogramy nie są powodem do stresu – to znak, że ciąża przebiega prawidłowo, a dziecko się rozwija i przygotowuje do przyjścia na świat.
Objawy i dolegliwości w 2. trymetrze ciąży
Początek 14. tygodnia to wejście w drugi trymestr ciąży. To czas wielu zmian w życiu ciężarnej – ustępują nieprzyjemne ciążowe dolegliwości pierwszego trymestru, a libido zaczyna rosnąć (podobnie jak apetyt). To dobry moment na zwiększenie aktywności fizycznej. Ciężarne powinny pamiętać, by nie jeść za dwóch, ale dla dwojga – warto nosić ze sobą zdrowe przekąski lub surowe warzywa i owoce, które zaspokoją głód, dodadzą energii.
Jedną z dolegliwości mogą być upławy. Nadmierna wydzielina chroni kanały rodne przed infekcjami. Zdarzają się też pobolewania w podbrzuszu. Nie powinno to niepokoić, jeśli jednak odczuwane bóle są coraz silniejsze, wizyta u lekarza jest konieczna.
Zawroty głowy to jedna z najczęstszych dolegliwości w 5. miesiącu ciąży. Ciśnienie krwi jest w 18. tygodniu ciąży niższe niż zwykle, a naczynia krwionośne rozszerzone, więc możliwe, że będziesz cierpieć z powodu takich dolegliwości. Rosnąca macica może uciskać żołądek, co nasilić może objawy zgagi i pieczenia w przełyku. Od 18. tygodnia ciąży zaczyna pojawiać się także problem z pamięcią. Wiele ciężarnych z uśmiechem na ustach narzeka z powodu swojego nagłego roztrzepania i zapominalstwa.
Warto uważać jednak na siebie w 19. tygodniu ciąży, złudne uczucie gorąca i szybka utrata ciepła to także wyższe ryzyko przeziębienia. Należy także unikać słońca. Na skórze mogą powstawać przebarwienia, tzw. ostuda (melasma). Plamy pojawiają się zazwyczaj na czole, policzkach i górnej wardze, co wynika z pracy hormonów, tj. podwyższonego poziomu estrogenów. Znaczna część ciężarnych narzeka także z powodu grzybicy pochwy. Okres ciąży to czas, kiedy kobieta bardziej podatna jest na infekcje intymne, ze względu na to, że zmiany hormonalne zmieniają kwaśny odczyn środowiska pochwy. Stres, zła dieta i antybiotykoterapia także przyczyniają się do wystąpienia grzybicy.
20. tydzień ciąży to moment, w którym mogą pojawić się żylaki odbytnicy, czyli hemoroidy. Powiększająca się macica uciska żyły odprowadzające krew z odbytnicy, co skutkuje pojawieniem się guzków w błonie śluzowej odbytu. Opuchlizna kostek i stóp oraz skurcze to popularne dolegliwości występujące w ciąży. Obrzęki w ciąży są spowodowane m.in. uciskiem macicy na żyły biodrowe (przez co odpływ krwi z nóg do serca jest utrudniony) i zwiększającą się ilości krwi w organizmie przyszłej mamy.
Pod koniec drugiego trymestru skurcze Braxtona-Hicksa, czyli skurcze przepowiadające, mogą się nasilać. Skurcze przepowiadające to trening macicy przed właściwymi skurczami, towarzyszącymi akcji porodowej. W 26. tygodniu ciąży może pojawić się niedokrwistość, polegająca na zmniejszeniu się poniżej normy stężenia hemoglobiny we krwi lub liczby krwinek czerwonych. Objawy niedokrwistości łatwo pomylić z przemęczeniem.
Jakie badania musisz wykonać w 2. trymetrze ciąży?
Morfologia i badanie moczu to podstawowe badania, o których nie powinna zapomnieć przyszła mama w 15. tygodniu ciąży. Badanie moczu to jedyny sposób, by sprawdzić, czy w pęcherzu nie doszło do zakażenia. Bakterie, wcześnie wykryte, mogą uchronić przed leczeniem antybiotykiem.
18. tydzień to czas, kiedy serce dziecka jest na tyle rozwinięte, by zauważyć w czasie badania USG ewentualne wady. Im wcześniej lekarze wykryją, tym szybciej płód zostanie poddany operacji kardiochirurgicznej. Medycyna rozwija się w tym zakresie w ekspresowym tempie i wielu dzieciom można jeszcze pomóc w okresie płodowym.
20. tydzień ciąży to dobry moment na zrobienie jednego z obowiązkowych badań USG w ciąży. USG połówkowe to jedno z najważniejszych badań: lekarz może określić wielkość dziecka, ocenić ilość płynu owodniowego oraz budowę i lokalizację łożyska. Dziecko jest na tyle duże, że lekarz może sprawdzić, czy narządy wewnętrzne wykształciły się prawidłowo. To również moment, w którym można uzyskać odpowiedź na jedno z kluczowych pytań przyszłych rodziców – "chłopiec czy dziewczynka?". O tym, kiedy można poznać płeć przy pomocy USG, decydują przede wszystkim dokładność sprzętu, doświadczenie lekarza i ułożenie płodu. W 20. tygodniu ciąży prawdopodobieństwo określenia płci dziecka jest bardzo duże, zdarza się jednak, że dziecko jest ułożone w sposób uniemożliwiający lekarzowi określenie jego płci.
Około 22. tygodnia ciąży należy umówić się na badanie wykrywające cukrzycę u ciężarnych. Badanie stężenia glukozy można wykonać do 28. tygodnia ciąży. Test DTTG (doustny test tolerancji glukozy) polega na podaniu ciężarnej 75 glukozy w celu wykrycia cukrzycy ciążowej. W 27 tygodniu ciąży przyszła mama może być skierowana przez lekarza na zrobienie morfologii krwi, badania ogólne moczu, USG oraz badania cytologicznego, jeśli jeszcze nie było wcześniej wykonane w okresie ciąży.