Permisywny styl wychowawczy ma wiele wad
Rodzic permisywny jest stara się zaspokajać wszystkie potrzeby dziecka. fot. Brett Sayles/Pexels
REKLAMA
  • Permisywny styl wychowawczy został opisany w latach 60. ubiegłego wieku przez amerykańską psycholożkę Dianę Baumrind.
  • Rodzic permisywny opiera wychowanie dziecka na budowaniu więzi emocjonalnej, bierze pod uwagę potrzeby dziecka i zaspokaja je bez względu na okoliczności, rzadko stawia granice i jest niekonsekwentny w swoich działaniach.
  • Badania wykazały, że dzieci permisywnych rodziców mają problemy z samodyscypliną, kontrolą emocji, a nawet z nadwagą.
  • Wydawać by się mogło, że permisywny styl wychowawczy ma dobre założenia. Termin ten pochodzi z teorii Diany Baumrind, psycholożki rozwojowej, która nazwała i opisała trzy główne style wychowawcze: autorytatywny, autorytarny i permisywny. Permisywne rodzicielstwo nazywane jest też pobłażliwym i to dobrze oddaje jego istotę. 

    Rodzic permisywny jest bardzo wrażliwy na emocjonalne potrzeby dziecka i stara się je zawsze zaspokajać. Nie ma wymagań, a jeśli nawet wyznacza granice, ma problem z ich egzekwowaniem. Nie jest też konsekwentny. To, co jednego dnia jest obowiązującą w domu zasadą, kolejnego może już być nieaktualne, jeśli dziecko nie chce się do niej dostosować.

    Charakterystyka permisywnego stylu rodzicielskiego

    Permisywny rodzic jest:

  • uważny – zawsze reaguje na potrzeby swojego dziecka;
  • pobłażliwy –  rzadko odmawia dziecku, pozwala mu decydować o wszystkim, może używać przekupstwa, by skłonić dziecko do pożądanego zachowania (np. oferując słodycze za posprzątanie pokoju, zabawkę za pójście do lekarza itp.);
  • przyjazny – chce być dla dziecka przyjacielem, a nie autorytetem, traktuje swoje dziecko jak rówieśnika.
  • liberalny – nie lubi kontrolować dziecka i jego zachowania. Rzadko ustala zasady, raczej nie stawia granic, a jeśli już, to nie trzyma ich się konsekwentnie; 
  • Dziecko wychowywane przez permisywnych rodziców ma dużo wolności. Może podejmować samodzielnie decyzje, nawet w obszarach, w których przydałoby mu się przewodnictwo osoby dorosłej. Rodzic daje dziecku niemal pełne przyzwolenie na kierowanie swoim zachowaniem. Zachowania rodziców permisywnych cechuje wrażliwość, brak wymagań, duża swoboda i akceptacja. Rodzicielstwo permisywne bywa nazywane wychowaniem bezstresowym.

    Wady rodzicielstwa permisywnego

    Wydawać by się mogło, że permisywne rodzicielstwo ma dobre założenia (m.in. otwartość na potrzeby dziecka, wychowanie oparte na miłości i silnej więzi emocjonalnej), jednak przez ekspertów nazywany jest jednym z najgorszych stylów wychowawczych. Wśród największych wad tego stylu wymienia się:

  • niestawianie granic
  • brak wymagań
  • niekonsekwencję
  • brak kontroli.
  • Długofalowe skutki permisywnego stylu wychowawczego

    Dziecko wychowane przez permisywnych rodziców nie ufa we własne siły, jest niedojrzałe, ma problem z kontrolą impulsów. Z drugiej strony jest zadowolone z siebie i ma pozytywne nastawienie do życia.

    Wśród negatywnych skutków permisywnego rodzicielstwa badacze wymieniają m.in.:

  • agresja i impulsywność – dzieci wychowywane przez permisywnych rodziców mogą mieć problem z kontrolą emocji i zachowania. Trudniej im ocenić, co jest społecznie akceptowalną reakcją, zdarza im się więc reagować impulsywnie lub agresywnie.
  • Używki i przestępczość – dzieci pobłażliwych rodziców częściej łamią prawo, są też bardziej skłonne do nadużywania alkoholu i innych używek (narkotyki, papierosy).
  • Niskie umiejętności społeczne – permisywne rodzicielstwo może zaburzać interakcje społeczne dzieci. Jak wykazały badania, dzieci permisywnych rodziców mogą być bardziej skoncentrowane na sobie i mniej empatyczne. 
  • Depresja – naukowcy wykazali wyraźną i silną zależność między wychowaniem permisywnym a występowaniem zaburzeń depresyjnych u młodzieży.
  • Gorsze wyniki w nauce – pobłażliwi rodzice nie kontrolują tego, czy dziecko się uczy, odrabia zadania. Nie stawiają przed nim celów edukacyjnych do osiągnięcia, nie zachęcają do brania udziału w konkursach itp. Dziecko samo decyduje o tym, czego i kiedy się uczy. W efekcie dzieci permisywnych rodziców mają zwykle niższe osiągnięcia szkolne i akademickie niż ich rówieśnicy wychowywani przez rodziców autorytatywnych czy autorytarnych.
  • Otyłość – w porównaniu z dziećmi autorytatywnych rodziców, dzieci wychowywane w stylu permisywnym są dwa razy bardziej zagrożone otyłością. Naukowcy tłumaczą to brakiem kontroli nawyków żywieniowych.
  • Czy jesteś permisywnym rodzicem?

    Spójrz na poniższe zdania opisujące różne sytuacje. Jeśli stwierdzisz, że właściwie opisują twój styl wychowawczy, może okazać się, że jesteś permisywnym rodzicem:

    1. "Mój syn chodzi spać, kiedy chce" (nawet jeśli jest już późno, a następnego dnia jest szkoła).
    2. "Moja nastoletnia córka może się do mnie niegrzecznie rozwijać. To taki etap w rozwoju".
    3. "Pozwalam dziecku decydować co i kiedy je. Jeśli chce jeść na śniadanie lody, nie widzę w tym problemu".

    Jeśli uważasz, że możesz być permisywnym rodzicem, nie rób sobie wyrzutów, tylko małymi krokami wprowadź zmiany. Może byłaś wychowywana przez rodziców autorytarnych i chcesz zrekompensować to własnemu dziecku, a może po prostu jesteś zmęczona i zestresowana i nie znajdujesz w sobie siły na stawianie granic i egzekwowanie pożądanych zachowań.

    Bez względu na powód, nie jest za późno, żeby to zmienić. Twoje dziecko najprawdopodobniej będzie się początkowo buntować, ale zachowaj spokój i zacznij stawiać pełne miłości granice. Po to, by dziecko miało dobre życie. Przecież od tego marzenia właśnie wszystko się zaczęło, prawda?

    źródła:

    1. Ostafińska-Molik B.,Wysocka E.: Style wychowania w rodzinie pochodzenia w percepcji młodzieży gimnazjalnej i ich znaczenie rozwojowe – próba teoretycznej i empirycznej egzemplifikacji, Przegląd Pedagogiczny 2014 (2)
    2. Sharma M. i in.: Parental styles and depression among adolescents. Journal of the Indian Academy of Applied Psychology 2011 (57)
    3. Cohen D.A., Rice J.: Parenting Styles, Adolescent Substance Use, and Academic Achievement, Journal of Drug Education 1997 (27)
    4. Patock-Peckham J.A., Morgan-López A.A.: College drinking behaviors: Mediational links between parenting styles, impulse control, and alcohol-related outcomes, Psychology of Addictive Behaviors 2006 (20)
    5. Jabeen, F. i in.: Parenting styles as predictors of emotion regulation among adolescents, Pakistan Journal of Psychological Research 2013 (28)
    6. Hinnant, J.B. i in.: Permissive Parenting, Deviant Peer Affiliations, and Delinquent Behavior in Adolescence: the Moderating Role of Sympathetic Nervous System Reactivity. Journal od Abnormal Child Psychology 2016 (44)
    7. parentingforbrain.com
    8. sciencedirect.com
    Czytaj także: