Pewnie twoi rodzice byli surowi, ale ty taka nie jesteś. Oczywiście wymagasz, ale wszystko robisz w imię dobra dziecka. Łatwo jednak przekroczyć granicę pomiędzy konsekwencją a karą. A wychowanie przez autorytarnego rodzica bardzo długo reguluje zachowania i zdrowie psychiczne dziecka. Oto 6 najważniejszych konsekwencji, których doświadczają dzieci surowych rodziców.
"Dobro dziecka" to oczko w głowie każdego rodzica. Czasami jako matka starasz się tak bardzo zapewnić wszystko swoim dzieciom, ochronić je przed niebezpieczeństwem czy nauczyć umiejętności niezbędnych do długiego szczęśliwego życia, że stajesz się autorytarna i zaczynasz wierzyć, że masz monopol na właściwe wychowanie.
To bardzo niedobra ścieżka, która nie tylko burzy twoją więź z dzieckiem, ale także obarcza je poważnymi konsekwencjami na całe dorosłe życie.
Może ci się wydawać, że nie jesteś rygorystycznym ani surowym rodzicem. Jednak każdemu z nas zdarza się posłużyć hasłami wymuszającymi na dzieciach bezwzględne posłuszeństwo.
Te zachowania świadczą o tym, że możesz być surowym rodzicem:
Masz wobec nich wysokie wymagania dotycząca zachowania, ocen i kształtowania swojej przyszłości.
Surowi rodzice często tłumaczą się, że ich metody wychowawcze są stosowane w imię dobra dziecka. Stały monitoring jego zachowań i modelowanie ich w ramach własnych wyobrażeń jest dla rozwijającego się człowieka bardzo krzywdzące.
Bywa, że surowość bywa mylona z konsekwencją, tymczasem istnieje spora rozbieżność pomiędzy rozmową o skutkach działań a narzucaniem swojej woli. Tym bardziej, jeśli następstwa są zupełnie niezwiązane z zachowaniem, np. gdy dziecko opóźnia założenie butów przed wyjściem z domu do kina, a rodzic grozi mu zakazem jedzenia słodyczy, zamiast powiedzieć, że rezultatem spóźnienia, będzie ominięcie sporej części filmu.
Autorytarne rodzicielstwo krzywdzi dziecko w sposób emocjonalny. Ciągłe przekraczanie granic dziecka i zmuszanie go do posłuszeństwa odbije się najbardziej na dobrostanie psychicznym dziecka.
Oto 6 najważniejszych konsekwencji, które niesie przez całe życie dziecko surowych rodziców:
Ciągła krytyka zachowań oraz sterowanie dzieckiem, zamiast pozwolenia mu na odkrycie swoich umiejętności, sprawia, że dzieci surowych rodziców nie budują pewności siebie na podstawie własnej wartości, a jedynie w odbiciu zadowolenia innych. To sprawia, że dorośli z surowych domów to osoby wątpiące w swoje kompetencje i o bardzo niskim poczuciu wartości.
W związku ze strachem przed reakcją dorosłych w przypadku niepowodzenia mogą u nich pojawić się stany lękowe oraz depresja. Częściej popadają w epizody depresyjne oraz skłonne są do popełnienia samobójstwa.
Dzieci, których uczucia są lekceważone w czasie dorastania, wzrastają w poczuciu, że nie są potrzebne swoim rodzicom. Bywa, że chcą ukarać rodzica swoim zniknięciem lub żyją w przekonaniu, że nikt z dorosłych by ich nieobecności nie zauważył.
Psycholog Goodwin Watson już 50 lat temu publikował badania, w których wskazywał, że dzieci z domów, gdzie panowała dyscyplina, mają gorsze relacje z kolegami z klasy. Bywają bardziej kłótliwe lub wycofane, co utrudnia im nawiązanie i utrzymanie kontaktów z rówieśnikami.
Ponieważ rodzice nakazywali dziecku "być grzecznym", jego emocje kumulują się, a reakcje mogą być gwałtowne. Tłumione przeżycia mogą także zamienić się w wybuchy agresji oraz niepohamowany gniew. Zwykle za krzykiem i płaczem stoi jednak smutek i poczucie niezrozumienia.
Przez to, że dziecko nie mogło okazywać emocji, a nieprzyjemne uczucia były w nim tłumione, nie ma prawdziwego z nimi kontaktu. Błędnie interpretuje swój stan i pozwala prowadzić się reakcjom, które nie pozwalają na ich wyrażenie i budzą frustrację.
Psycholodzy uważają, że pomimo rygorystycznego wychowania, dzieci z domów autorytarnych nie postrzegają swoich rodziców jako autorytetów. To powoduje, że szukają szacunku, wsparcia i zrozumienia, gdzie indziej. Czasami w podobnych do rodziny grupach, w których panuje przemoc. Ale także z powodu blokad w domu i chęci łamania zasad, dzieci przekierowują bunt poza system domowy i są skłonne do łamania prawa.