• Leczenie alergii może polegać na łagodzeniu objawów (leki, maści, krople) lub wyeliminowaniu przyczyn (immunoterapia swoista).
• Leczenie alergii pozwala uniknąć powikłań takich jak rozwój astmy oskrzelowej.
• Domowe sposoby leczenia alergii nie zastąpią farmakologicznego, jednak mogą być stosowane jako kuracja wspierająca.

Leczenie alergii

Jak podaje Narodowy Fundusz Zdrowia, w Polsce ok. 12 mln osób choruje na alergię. Nieleczona alergia może prowadzić do groźnych powikłań, w tym astmy oskrzelowej, ale też częstszych infekcji górnych dróg oddechowych czy grypy. Dlatego tak ważne jest odpowiednie leczenie alergii. Najlepszym sposobem jest niedopuszczanie do pojawienia się objawów alergii, czyli unikanie alergenu. Nie zawsze jest to możliwe – zwłaszcza w przypadku alergii na pyłki roślin, pleśń czy roztocza kurzu domowego.

Aby skutecznie wyleczyć alergię, należy udać się do lekarza rodzinnego, który wystawi skierowanie do alergologa. Ten przeprowadzi wywiad i zleci testy na alergię w celu potwierdzenia nadreaktywności układu odpornościowego na konkretny alergen. Następnie zaleci odpowiednie leczenie.

Wizyta u alergologa jest szczególnie ważna, kiedy niepokojące objawy pojawiły się po raz pierwszy albo wystąpiły u niemowlaka czy małego dziecka. W takim wypadku rozpoczęcie leczenia na własną rękę, środkami dostępnymi bez recepty lub – co gorsza – domowymi sposobami bez poparcia naukowego, może okazać się nieskuteczne, a w najgorszym wypadku szkodliwe.

Poniżej omawiamy najpopularniejsze sposoby leczenia różnych rodzajów alergii. W wyborze odpowiedniej metody leczenia powinien pomóc lekarz. To on zadecyduje, czy leczenie będzie objawowe, czy w danym wypadku zaleca się immunoterapię swoistą, która likwiduje przyczynę alergii.

Leczenie alergii: tabletki, maści, krople

Leki na alergię w postaci tabletek, maści czy kropli to najczęściej stosowane środki w łagodzeniu objawów alergii. Są stosunkowo tanie i łatwo dostępne, a część z nich jest dostępna bez recepty. Przed ich zastosowaniem należy skonsultować się z lekarzem, najlepiej alergologiem, który pomoże dobrać odpowiedni lek, ustali dawkę i opowie o możliwych skutkach ubocznych. Niektóre leki na alergię mogą bowiem powodować senność i inne objawy niepożądane, inne nie nadają się dla ciężarnych lub dzieci.

Leki na alergię można stosować niezależnie od rodzaju alergii. Tabletki (te na receptę są silniejsze) działają zwykle ogólnoustrojowo: łagodzą zarówno katar sienny, kaszel, alergiczne zapalenie spojówek, jak i objawy skórne alergii (pokrzywka, wyprysk atopowy).

Alergie skórne (np. alergię kontaktową na kosmetyki) i inne skórne reakcje alergiczne (np. przy alergii pokarmowej) leczy się przy pomocy maści i kremów. Stosuje się je miejscowo po wystąpieniu skórnej reakcji alergicznej. Z kolei krople i spraye do nosa i oczu pomagają zwalczyć nieżyt nosa lub alergiczne zapalenie spojówek.

Wśród leków na alergię wyróżnia się:

• leki antyhistaminowe

Często dostępne bez recepty, działają ogólnoustrojowo, zmniejszając wydzielanie się histaminy. Blokują rozszerzanie się naczyń krwionośnych i nie dopuszczają do zwiększenia ich przepuszczalności. Istnieją trzy generacje leków przeciwhistaminowych. Leki I generacji, najstarsze, wywołują najwięcej skutków ubocznych.

• glikokortykosteroidy

Leki o silnym działaniu przeciwzapalnym, przeciwalergicznym i przeciwświądowym, hamują rozwój stanu zapalnego w organizmie. Najczęściej są dostępne wyłącznie na receptę. Mogą działać ogólnoustrojowo (tabletki, zastrzyki) lub miejscowo (maści, kremy). Ich nieprawidłowe lub długotrwałe stosowanie może prowadzić do poważnych działań niepożądanych.

• kromony

Leki, najczęściej w formie kropli lub aerozoli do nosa i oczu, stosowane przy leczeniu astmy i objawów alergii w obrębie dróg oddechowych i oczu. Wykazują słabe działanie przeciwzapalne i przeciwalergiczne.

Jak leczyć alergię: odczulanie

Odczulanie, czyli swoista immunoterapia alergenowa, to najskuteczniejszy sposób walki z alergią. Niestety, ma pewne ograniczenia: odczulanie stosuje się wyłącznie u dorosłych i dzieci powyżej 5. roku życia, u których zdiagnozowano alergię wziewną lub alergię na jad owadów potwierdzone testami alergicznymi.

Odczulanie polega na podawaniu pacjentowi dawki alergenu, stopniowo ją zwiększając, w celu wywołania tolerancji układu immunologicznego na dany alergen. Wyróżnia się dwa typy odczulania: podskórne i podjęzykowe.

Odczulanie podskórne

Podczas odczulania podskórnego, inaczej immunoterapii klasycznej, pacjent domięśniowo przyjmuje szczepionkę zawierającą alergen. Czas trwania terapii wynosi od 3 do 5 lat i wymaga regularnych wizyt w przychodni (na początku co tydzień lub dwa tygodnie, po kilku miesiącach odstęp między wizytami zwiększa się do 4-8 tygodni). Odczulanie jest skuteczne, wymaga jednak dużej dyscypliny i regularności.

Odczulanie podjęzykowe

To nowoczesna metoda leczenia alergii. Odczulanie podjęzykowe polega na podaniu szczepionki zawierającej alergen w formie tabletki lub roztworu, które umieszcza się pod językiem. Taka forma leczenia alergii jest odpowiednia dla osób, które nie mogą sobie pozwolić na częste wizyty w przychodni – pacjent sam kupuje lek i zażywa go zgodnie z zaleceniami alergologa. Minusem tej formy odczulania jest wysoki koszt preparatów, które nie są refundowane.

Leczenie naturalne alergii

W ramach wsparcia leczenia farmakologicznego może stosować naturalne środki przeciwalergiczne. Należy przy tym jednak pamiętać, że domowe sposoby na alergię nie zastąpią wizyty u alergologa i przepisanych przez niego leków lub odczulania. Należy je traktować wyłącznie jako kurację wspomagającą, pamiętając, że naturalne środki również mogą uczulać. Niektóre z nich, takie jak wapno na alergię, mogą wręcz szkodzić, utrudniając wchłanianie substancji czynnych leków.

Jeśli jednak chcesz korzystać z naturalnych metod leczenia alergii, sięgnij po:

• olej z czarnuszki

Dotychczas przeprowadzone badania wykazały, że olej z czarnuszki może być skutecznym środkiem wspomagającym w walce z alergią. Przyjmowanie kapsułek lub kropli do nosa z olejem z czarnuszki może pomóc złagodzić objawy alergicznego nieżytu nosa, alergicznego zapalenia spojówek, astmy oskrzelowej, a nawet pokrzywki.

• kwercetynę

Kwercetyna reguluje uwalnianie histaminy i hamuje wytwarzanie przeciwciał IgE, dzięki czemu może pomóc w łagodzeniu objawów alergii i astmy oskrzelowej. Produkty bogate w kwercetynę, które warto włączyć do diety, to: brokuły, szpinak, jarmuż, kapusta, cytrusy, jabłka, owoce jagodowe.

• witaminę D

Odpowiedni poziom witaminy D ma związek z prawidłowym funkcjonowaniem układu immunologicznego. Niedobór "witaminy słońca" może więc wzmagać dokuczliwe objawy alergii. W takich sytuacjach należy rozpocząć suplementację. Nie przyjmuj jednak suplementów z witaminą D (ani nie podawaj ich dziecku!) bez wcześniejszej konsultacji z lekarzem. Ten zleci badania krwi i na ich podstawie przepisze odpowiednią dawkę witaminy D.

źródła: nfz.gov.pl, mp.pl, strefalergii.pl, acaai.org