• Leki na alergię dostępne są w postaci tabletek, kropli do oczu, kropli lub aerozoli do nosa, maści i kremów, a także zastrzyków.
• Leki na alergię skutecznie łagodzą objawy uczulenia: katar, kichanie, alergiczne zapalenie spojówek, wysypkę i obrzęk skóry, kaszel i duszności.
• Najsilniejsze leki na alergię dostępne są wyłącznie na wskazanie lekarza, jednak wiele z nich można dostać w aptece bez recepty.

Leki na alergię

Pierwszym i najważniejszym sposobem przeciwdziałania alergii jest unikanie alergenu – nie zawsze jest to jednak możliwe, zwłaszcza w przypadku alergii wziewnej. Gdy nie da się uniknąć alergenu, należy sięgnąć po leki na alergię łagodzące objawy. Stosuje się je niezależnie od rodzaju alergii. Pomagają łagodzić zarówno objawy alergii wziewnej, jak i alergii pokarmowej, alergii kontaktowej czy alergii iniekcyjnej.

Rodzaje leków na alergię

Leki na alergię można podzielić na te dostępne bez recepty i na receptę, ze względu na sposób podania – doustne, podawane do nosa, podawane do oczu, zastrzyki lub do stosowania na skórę, a także z uwzględnieniem substancji czynnych.

Najczęściej stosowane leki przeciwalergiczne to:

• leki antyhistaminowe – grupa leków przeciwalergicznych blokujących w organizmie działanie histaminy. Hamują rozszerzanie się naczyń krwionośnych i blokują zwiększanie się ich przepuszczalności. Dostępne są zarówno w formie tabletek, jak i kropli, aerozoli czy maści. Wyróżnia się leki antyhistaminowe I, II i III generacji. Te pierwsze wywołują najwięcej działań niepożądanych i dziś stosuje się je stosunkowo rzadko na rzecz nowszych leków II i III generacji. W większości dostępne są bez recepty;
• glikokortykosteroidy – grupa leków sterydowych w postaci tabletek, leków wziewnych, prepartów do stosowania na skórę i zastrzyków. Ich działanie opiera się na hamowaniu stanu zapalnego. Poza hydrokortyzonem dostępne są wyłącznie na receptę. Mają silne działanie przeciwzapalne, przeciwalergiczne i przeciwświądowe. Długotrwale lub nieprawidłowo stosowane mogą wywoływać liczne działania niepożądane, w tym opóźnienie wzrostu u dzieci, zaćmę, osteoporozę, wrzody żołądka, osłabienie mięśni, zwiększenie masy ciała (tabletki na alergię z glikokortykosteroidami mogą powodować tycie). Powinny być stosowane wyłącznie pod kontrolą lekarza, gdyż mogą wchodzić w interakcje z innymi lekami;
• kromony – leki o słabym działaniu przeciwzapalnym i przeciwalergicznym, stosowane przy leczeniu astmy i objawów alergii w obrębie dróg oddechowych i oczu. Najczęściej występują w postaci kropli do nosa lub oczu. Nie są tak skuteczne jak inne leki przeciwalergiczne.

Leki na alergię: działania niepożądane

Leki przeciwalergiczne, podobnie jak inne leki, mogą wywoływać działania niepożądane. Jednym z najczęstszych skutków ubocznych zażywania leków antyhistaminowych, głównie starszych generacji, jest senność – dlatego tak często na opakowaniach można znaleźć adnotację, by nie prowadzić pojazdów po zażyciu leku. Inne działania niepożądane to:

• zaburzenia koncentracji,
• zaburzenia widzenia,
• bóle głowy,
• uczucie zmęczenia,
• suchość w ustach,
• trudności w oddawaniu moczu.

Jeśli zauważysz u siebie lub dziecka powyższe objawy, skonsultuj się z lekarzem, który zaleci lek zawierający inną substancję czynną.

O ile działania niepożądane leków antyhistaminowych zwykle są krótkotrwałe, o tyle glikokortykosteroidy mogą wywołać o wiele poważniejsze skutki uboczne. Do najpoważniejszych należą:

• hiperglikemia,
• niewydolność nadnerczy,
• choroba wrzodowa,
• osteoporoza,
• nadciśnienie,
• zaburzenia psychiczne.

Dodatkowo glikokortykosteroidy mogą prowadzić do zakażeń grzybiczych i bakteryjnych jamy ustnej, powodować rozstępy, zapalenie mieszków włosowych, trądzik, przebarwienia skóry. Stosuj je zgodnie z zaleceniami lekarza, a jeśli zauważysz objawy niepożądane, natychmiast go o nich poinformuj!

Tabletki na alergię

Doustne leki na alergię, w tym tabletki, mają szerokie zastosowanie w leczeniu objawów uczulenia. Wiele z nich dostępnych jest bez recepty. Tabletki na alergię działają wielopoziomowo: łagodzą zarówno objawy skórne alergii, np. pokrzywkę, jak i zaczerwienienie i świąd oczu, katar sienny, obrzęk i swędzenie w obrębie jamy ustnej czy kaszel.

Poniżej znajdziesz spis substancji czynnych występujących w tabletkach na alergię z podziałem na rodzaj leku.

Tabletki na alergię: leki przeciwhistaminowe I generacji

• hydroksyzyna
• klemastyna
• cyproheptadyna
• dimetynden
• prometazyna

Tabletki na alergię: leki przeciwhistaminowe II generacji

• azelastyna
• cetyryzyna
• ebastyna
• feksofenadyna
• ketotifen
• loratadyna
• mizolastyna

Tabletki na alergię: leki przeciwhistaminowe III generacji

• lewocetyryzyna
• deksofenadyna
• desloratadyna

Tabletki na alergię: glikokortykosteroidy

• triamcynolon
• prednizon
• prednizolon
• metyloprednizol

Krople na alergię

Leki na alergię mogą mieć formę kropli do oczu lub kropli czy aerozolu do nosa. Krople do oczu na alergię redukują świąd, zmniejszają zaczerwienienie i łzawienie oczu. Preparaty do nosa obkurczają błony śluzowe i zmniejszają objawy alergicznego nieżytu nosa. Tego typu leki najczęściej są dostępne bez recepty. Stosuje się je głównie w przypadku alergii na pyłki.

Poniżej znajdziesz spis substancji czynnych występujących w kroplach na alergię z podziałem na rodzaj leku.

Krople i aerozole do nosa na alergię: leki antyhistaminowe

• antazolina
• azelastyna
• lewokabastyna

Krople i aerozole do nosa na alergię: glikokortykosteroidy

• beklometazon
• budezonid
• flutykazon
• mometazon

Krople i aerozole do nosa na alergię: kromony

• kromoglikan disodowy
• nedokromil sodu

Krople i aerozole do oczu na alergię: leki antyhistaminowe

• emedastyna
• ketotifen
• lewokabastyna
• olopatadyna

Krople i aerozole do oczu na alergię: glikokortykosteroidy

• deksametazon
• fludrokortyzon
• fluorometolon
• hydrokortyzon

Krople i aerozole do oczu na alergię: kromony

• kromoglikan disodowy
• nedokromil sodu
• ketotifen
• lodoksamid

Maść na alergię

Maści i kremy na uczulenia działają miejscowo w przypadku wystąpienia pokrzywki alergicznej, wysypki czy obrzęku skóry powstałego w wyniki alergii. Niektóre z nich stosuje się również przy atopowym zapaleniu skóry czy egzemie. Najskuteczniejsze są glikokortykosteroidy.

Poniżej znajdziesz spis substancji czynnych występujących w maściach na alergię z podziałem na rodzaj leku.

Maści na uczulenia: leki antyhistaminowe

• bamipina
• dimetynden

Maści na uczulenia: glikokortykosteroidy

• mometazon
• hydrokortyzon
• betametazon
• flutykazon
• triamcynolon

Kiedy przyjmować leki na alergię: rano czy wieczorem?

Leki na alergię należy stosować zgodnie z zaleceniami lekarza lub farmaceuty. Przed zastosowaniem warto przeczytać dołączoną do leku ulotkę, by zapoznać się ze wszystkimi przeciwwskazaniami i możliwymi skutkami ubocznymi.

Najczęściej pora dnia przyjmowania doustnego leku na alergię nie ma znaczenia, choć niektórzy lekarze zalecają przyjmowanie tabletek wieczorem. W przypadku leków w kroplach lub maści, należy używać ich tak często, jak zaleci lekarz lub zgodnie z dawkowaniem zawartym w ulotce. Nie należy przekraczać zalecanej dawki.

Czy leki na alergię można przyjmować w ciąży?

Amerykańskie stowarzyszenie immunologów, specjalistów ds. astmy i alergologów (American College of Allergy, Asthma and Immunology) szacuje, że u 1 na 100 ciężarnych występują objawy astmy. Odsetek osób z innymi objawami alergii, np. katarem siennym, jest jeszcze wyższy.

W I trymestrze ciąży przyjmowanie jakichkolwiek leków przeciwalergicznych bez porozumienia z lekarzem jest zabronione: dotyczy do nawet stosunkowo łagodnych leków antyhistaminowych dostępnych bez recepty. Zalecamy konsultację z lekarzem niezależnie od trymestru ciąży: specjalista oceni, czy dany preparat jest bezpieczny dla ciężarnej i płodu. Najczęściej nie ma przeciwwskazań do przyjmowania leków na alergię zawierających ceteryzynę i loratydynę.

Co robić, kiedy leki na alergię nie pomagają?

Jeśli stosowane do tej pory leki przeciwalergiczne nie pomagają, należy udać się do lekarza (internisty lub pediatry), który skieruje do alergologa. Alergolog wskaże inny, zwykle silniejszy lek. Może się tak zdarzyć w sytuacji, gdy ty lub twoje dziecko stosowaliście do tej pory wyłącznie antyhistaminowe leki bez recepty. Jeśli zawarte w nich substancje czynne okazały się za słabe, lekarz może zadecydować o podaniu silniejszych leków – glikokortykosteroidów.

Jeśli tabletki, krople czy maści nie przynoszą zadowalających skutków, alergolog może zalecić inny typ leczenia: immunoterapię alergenową, czyli odczulanie. Polega ono na podawaniu pacjentowi coraz większych dawek wyciągów alergenowych. Odczulanie ma formę szczepionek w zastrzykach lub preparatu podawanego podjęzykowo i trwa od 3 do 5 lat. Może być stosowane u dzieci od 5. roku życia.

źródła: mp.pl, acaai.org, mayoclinic.org, webmd.com, leki.pl