• Cesarskie cięcie jest jednym ze sposobów na zakończenie ciąży.
• Czasem wiadomo, że naturalny poród nie będzie możliwy i wtedy lekarz kieruje ciężarną na planowe cesarskie cięcie do szpitala.
• Także poród naturalny może ostatecznie zakończyć się cesarką. Dzieje się tak, gdy nagle wystąpi zagrożenie zdrowia lub życia dziecka i/lub matki.

Na czym polega cesarskie cięcie?

Cesarskie cięcie to jeden z rodzajów porodu. Metoda ta w ogromnej mierze przyczyniła się do spadku powikłań okołoporodowych i jest bardzo ważną procedurą ratującą życie. Zaleca się jednak, aby korzystać z cięcia tylko w sytuacjach, w których jest to konieczne.

Wskazania do planowego cesarskiego cięcia

Polskie Towarzystwo Ginekologiczne jasno określa wskazania do cięcia cesarskiego:

Wskazania elektywne (planowe): Jeśli jeszcze w trakcie ciąży wystąpiły czynniki uniemożliwiające poród siłami natury, cesarskie cięcie może się odbyć we wcześniej ustalonym terminie i jest to tzw. planowe cesarskie cięcie. Mówimy o sytuacji przed rozpoczęciem czynności skurczowej, w której nie ma bezpośredniego zagrożenia życia matki ani płodu, np.:

• nieprawidłowe położenie płodu;
• wady w budowie miednicy matki;
• makrosomia, czyli płód powyżej 4500 g, a w cukrzycy powyżej 4250 g;
• cienka blizna macicy po poprzednim cesarskim cięciu;
• wskazania pozapołożnicze, np. neurologiczne, okulistyczne, ortopedyczne, hematologiczne, kardiologiczne, psychiatryczne, inne.

Wskazania pilne: Mówimy o sytuacji, w której przebieg porodu nie rokuje na bezpieczne jego zakończenie, jednak na daną chwilę nie ma bezpośredniego zagrożenia życia dziecka i matki, np. dziecko nie wstawia się odpowiednio do kanału rodnego lub w szybkim tempie narasta ciśnienie u matki.

Wskazania naglące: Gdy pojawiają się nawracające zaburzenia, które stwarzają zagrożenie dla kobiety lub dziecka.

Wskazania nagłe: Gdy nagle wystąpi sytuacja zagrażająca bezpośrednio życiu matki lub dziecka. Lekarz nie czeka na wyniki badań, tylko natychmiast decyduje o przeniesieniu rodzącej na salę operacyjną:

• wypadnięcie pępowiny;
• odklejenie się łożyska;
• podejrzenie pęknięcia macicy;
• spadek tętna płodu, niewyrównujący się pomimo zaproponowanego postępowania czy leczenia.

Cesarka na życzenie

Cięcie cesarskie na życzenie wzbudza wiele emocji. Trwa dyskusja, czy można wykonać cięcie cesarskie w sytuacji, gdy nie ma wskazań medycznych. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego głosi, że decyzję o chirurgicznym zakończeniu ciąży może podjąć tylko lekarz specjalista ginekolog-położnik, który opierając się na wiedzy, posiadanym doświadczeniu klinicznym oraz dogłębnej analizie indywidualnej sytuacji – wybiera rozwiązanie najkorzystniejsze dla zdrowia i życia pacjentki oraz jej dziecka.

Przygotowania do cesarki

Jeśli cięcie nie odbywa się w trybie pilnym i jest to planowa operacja, wcześniej otrzymasz skierowanie do szpitala od ginekologa prowadzącego ciążę (lub innego specjalisty). Z dokumentem wystawionym przez lekarza, kartą ciąży i kompletem badań powinnaś udać się do szpitala na tzw. klasyfikację do cesarskiego cięcia (zazwyczaj w przyszpitalnej przychodni).

Podczas takiej wizyty lekarz przeprowadzi wywiad, zweryfikuje wskazania do cięcia i omówi przebieg procedury, wypełni odpowiednie druki i ustali dokładną datę cięcia. Jeśli szpital wykonuje takie zabiegi, może zaproponować obrócenie dziecka (jeśli wskazaniem do cc jest położenie miednicowe).

Zazwyczaj przyjęcie do szpitala następuje wieczorem w dniu poprzedzającym cięcie. Pacjentka już nie je, jest podpięta do kroplówki i co jakiś czas do KTG, robione są także badania krwi i wypełniona odpowiednia dokumentacja. Jeśli będzie taka potrzeba, położna także ogoli wzgórek łonowy (powinno odbyć się optymalnie tuż przed operacją).

Znieczulenie do cesarskiego cięcia

Podczas cesarskiego cięcia zawsze obecny jest anestezjolog, a kobiecie podawane jest znieczulenie do porodu. Rodzącej może zostać podane:

• znieczulenie podpajęczynówkowe – leki podawane są przez nakłucie lędźwiowe do płynu mózgowo-rdzeniowego. W tym przypadku kobieta nie czuje nic od pasa w dół, a przez całą operację jest świadoma i przytomna;
• znieczulenie zewnątrzoponowe - leki znieczulające są podawane do przestrzeni zewnątrzoponowej w odcinku lędźwiowym kręgosłupa; kobieta nie czuje bólu i pozostaje świadoma;
• znieczulenie ogólne - stosuje się,  gdy zachodzi konieczność wykonania cięcia cesarskiego w trybie pilnym. W takim przypadku kobieta nie tylko nie czuje bólu, ale jest przy tym nieświadoma. 

Przebieg cesarskiego cięcia: krok po kroku

• Cesarskie cięcie rozpoczyna się od znieczulenia zazwyczaj podpajęczynówkowego, dzięki któremu kobieta jest świadoma, ale nie czuje bólu.
• Zakładany jest cewnik.
• Następnie wykonywane jest cięcie w dolnej części brzucha na długości ok. 15 cm. Lekarz kolejno nacina i rozchyla kolejno tkanki, mięśnie i otrzewną.
• Po nacięciu macicy następuje wydobycie dziecka (jeśli stan matki na to pozwala, powinno trafić na chwilę na jej kartkę piersiową, gwarantują to standardy opieki okołoporodowej).
• Po odcięciu pępowiny następuje wydobycie łożyska i wyczyszczenie macicy oraz zaszycie jamy brzusznej (w tym czasie ojciec może kangurować dziecko).
• Kobieta następnie trafia na salę pooperacyjną, gdzie dostanie maluszka na pierwsze karmienie.

Połóg po cesarce

Połóg po cesarce przebiega nieco inaczej niż po porodzie naturalnym. Pamiętaj, cesarka to operacja i tu oprócz dolegliwości związanych z połogiem, będziesz odczuwała dodatkowo ból związany z nacięciem powłok brzusznych. Powinnaś się oszczędzać i w miarę możliwości nie dźwigać, w tym czasie także musisz odpowiednio zadbać o gojącą się ranę.

Kiedy kolejna ciąża po cesarce?

Przerwa między kolejnymi ciążami powinna wynieść ok. 2 lat. Zachowanie odpowiedniej przerwy zapobiega ryzyku pęknięcia macicy. W kolejnej ciąży lekarz podczas każdego badania będzie obserwował bliznę za pomocą USG.

Poród naturalny po cc

Jeśli pierwsza ciąża zakończyła się cesarskim cięciem, nie oznacza to, że kolejne dziecko musi przyjść na świat w ten sam sposób. Jeśli lekarz nie widzi przeciwwskazań, kolejne dziecko może urodzić się naturalnie. Poród taki określa się mianem VBAC.

Cesarskie cięcie: film

Na poniższym filmie możesz zobaczyć, jak krok po kroku przebiega cesarskie cięcie: