Urlop tacierzyński to jeden z urlopów, z których ojciec dziecka może skorzystać w pierwszych latach po narodzinach. Często jest mylony z urlopem ojcowskim lub częścią urlopu rodzicielskiego, który przysługuje wyłącznie ojcu. Urlop tacierzyński tak naprawdę to część urlopu macierzyńskiego, który można wykorzystać wyłącznie w pierwszych miesiącach życia dziecka.
Reklama.
Urlop tacierzyński 2024
Urlop tacierzyński to inaczej część urlopu macierzyńskiego, która przysługuje ojcu. Dzieje się tak w sytuacji, gdy matka dziecka chce zrezygnować z części urlopu macierzyńskiego. Cały urlop macierzyński wynosi w 2024 roku:
20 tygodni w przypadku porodu pojedynczego
31 tygodnie w przypadku porodu mnogiego
33 tygodnie w przypadku narodzin trojaczków
35 tygodnie przy narodzinach czworaczków
37 tygodni w przypadku narodzin pięcioraczków i więcej.
Tyle tygodni urlopu macierzyńskiego przysługuje matce zatrudnionej na etacie. Jeśli nie chce ona w pełni wykorzystywać urlopu, jego część może wykorzystać ojciec w ramach urlopu tacierzyńskiego. Mianem tacierzyńskiego określa się czasami też urlop rodzicielski (w sumie 41 tygodni), z którego część przysługuje wyłącznie ojcu (9 tygodni nieprzenoszalnych na drugiego rodzica).
Dla kogo urlop tacierzyński?
Urlop tacierzyński jako nazwa nie funkcjonuje w kodeksie pracy, ale przysługuje rodzicom zatrudnionym na umowę o pracę. Może go wziąć każdy mężczyzna, który został ojcem, a matka jego dziecka po obowiązkowych 14 tygodniach urlopu macierzyńskiego będzie chciała wrócić do pracy. Wtedy pozostałe 6 tygodni może być urlopem tacierzyńskim, który wykorzysta tata dziecka. Urlop tacierzyński pobrany z puli urlopu macierzyńskiego ojciec dziecka może wykorzystać również w nagłych sytuacjach.
Sytuacje nagłe, w których przysługuje urlop tacierzyński:
pobyt matki lub dziecka w szpitalu albo innym zakładzie leczniczym
śmierć dziecka lub matki
porzucenie dziecka przez matkę
jej niezdolność do samodzielnej egzystencji
podjęcie przez nią pracy, jeśli nie była objęta ubezpieczeniem społecznym w razie choroby i macierzyństwa.
Urlop tacierzyński: kiedy można wykorzystać?
Urlop tacierzyński można wykorzystać po zrzeczeniu się wykorzystania całości urlopu macierzyńskiego przez matkę dziecka. Po zakończeniu 14 obowiązkowych tygodni urlopu macierzyńskiego dla matki z dalszej części może skorzystać ona lub może się ich zrzec na rzecz ojca dziecka. Urlop tacierzyński trzeba wykorzystać od razu po zrzeknięciu się go przez matkę tzn. do ukończenia przez dziecko 20 tygodni życia (czyli ok. 5 miesięcy).
Ile jest płatny urlop tacierzyński?
Urlop tacierzyński, tak jak i macierzyński, jest płatny. Rodzic otrzymuje wynagrodzenie w formie zasiłku macierzyńskiego/tacierzyńskiego. Jest on wypłacany w wymiarze 100 proc. przez ZUS i wtedy urlop rodzicielski płatny jest w 70 proc. wysokości zasiłku.
Można też złożyć wniosek (w przypadku macierzyńskiego musi to być to nie później niż 21 dni po porodzie), by w czasie macierzyńskiego i później urlopu rodzicielskiego zasiłek wynosił 81,5 proc. podstawy wymiaru zasiłku.
Wniosek o tacierzyński
Wniosek o urlop tacierzyński ojciec dziecka składa w swoim miejscu pracy w wersji papierowej lub elektronicznej. Wcześniej jednak matka dziecka musi zrzec się całości urlopu macierzyńskiego i musi to zrobić w swoim miejscu pracy nie później niż 7 dni przed planowanym rozpoczęciem pracy. Wniosek o urlop tacierzyński, ojciec dziecka musi złożyć w swoim miejscu pracy nie później niż 14 dni przed rozpoczęciem korzystania z części urlopu.
Czy pracodawca może odmówić pracownikowi urlopu tacierzyńskiego?
Jeśli ojciec dziecka złoży wniosek o urlop tacierzyński (+załącznik z rezygnacją z urlopu macierzyńskiego wypełnioną przez matkę dziecka) w odpowiednim czasie i nie przekroczy limitu dni przed rozpoczęciem z korzystania z urlopu, pracodawca nie ma prawa odmówić ojcu dziecka skorzystania z urlopu tacierzyńskiego.
Kiedy ojciec dziecka złoży wniosek później niż 14 dni przed planowaną datą rozpoczęcia urlopu, pracodawca nie musi na niego wyrazić zgody. W praktyce pracodawca może odmówić ojcu dziecka przejścia na urlop tacierzyński, nawet jeśli matka będzie już miała zgodę swojego pracodawcy na powrót do miejsca pracy.
Urlop tacierzyński a ojcowski
Urlop tacierzyński czasami mylony jest z urlopem ojcowskim. To jednak dwa różne świadczenia. Urlop ojcowski to przysługujące ojcu nowo narodzonego dziecka 2 tygodnie urlopu, który docelowo powinien być wykorzystany po urodzeniu się dziecka. Przysługuje pracownikowi do czasu ukończenia przez dziecko 12. miesiąca życia i może być wykorzystany jednorazowo albo podzielony na dwie części, z których żadna nie może być krótsza niż tydzień. Urlop ten jest również niezależny od urlopu macierzyńskiego.