Jeśli młoda mama nie czuje się na siłach, by samodzielnie zająć się dzieckiem po ciężkim porodzie, tata nie musi wykorzystywać urlopu wypoczynkowego lub urlopu ojcowskiego. Podpowiadamy, w jaki sposób uzyskać zwolnienie na opiekę nad żoną po porodzie.
Młodzi ojcowie w 2024 r. mają prawo do różnych urlopów, które wiążą się z rodzicielstwem:
Poza tym w razie potrzeby tata może wziąć zwolnienie lekarskie (L4), by zaopiekować się partnerką (niekoniecznie musi być małżonką) zaraz po porodzie.
Zasiłek opiekuńczy na żonę (jak i każdego innego członka rodziny) przysługuje tylko osobom objętym ubezpieczeniem chorobowym. Na płatne L4 mogą liczyć osoby zatrudnione na podstawie umowę o pracę i zlecenie oraz właściciele firm. Przedsiębiorcy muszą jednak opłacać składki na ubezpieczenie chorobowe (obowiązkowo lub dobrowolnie). Co istotne, nie trzeba być małżeństwem, żeby ubiegać się o zwolnienie opiekuńcze. To oznacza, że przysługuje ono także partnerowi, czyli ojcu dziecka, warunkiem jest wspólne życie pod jednym dachem.
To, ile dokładnie dni L4 dostanie tata, zależy od lekarza (maksymalnie może to być 14 dni). Warto zaznaczyć, że są to dni z puli zasiłku opiekuńczego.
W roku kalendarzowym można wykorzystać maksymalnie 14 dni na opiekę nad chorymi członkami rodziny. Oznacza to, że wykorzystując 14 dni zwolnienia na żonę lub partnerkę, mężczyzna nie będzie mógł do końca roku skorzystać z tego świadczenia na żadnego innego członka rodziny.
Zasiłek opiekuńczy na czas opieki nad żoną/partnerką po porodzie w 2024 r. wynosi 80 proc. podstawy wymiaru wynagrodzenia, które wylicza się na podstawie średniej z ostatnich 12 miesięcy. Zasiłek wypłaca ZUS bezpośrednio (ma na to 30 dni) lub pracodawca, jeżeli mężczyzna zatrudniony jest w dużym przedsiębiorstwie.
Zwolnienie lekarskie na opiekę nad partnerką po porodzie można uzyskać w szpitalu przy wypisie kobiety ze szpitala. Zwolnienie takie może również wystawić lekarz rodzinny lub ginekolog. Przysługuje ono ojcu dziecka w momencie, gdy istnienie podejrzenie, że partnerka będzie wymagać pomocy. Lekarz nie ma jednak obowiązku wystawienia takiego zwolnienia. Zwykle wskazaniem do wypisania L4 jest zabieg operacyjny lub ciężki poród naturalny. Lekarz wystawi elektroniczne zwolnienie, które automatycznie trafi do ZUS i płatnika. Dodatkowo należy u pracodawcy złożyć wniosek o zasiłek opiekuńczy na opiekę nad chorym członkiem rodziny – druku ZUS Z-15 oraz skrócony akt urodzenia dziecka potwierdzający, że dziecko jest wspólne.
Jeżeli ojciec dziecka prowadzi działalność gospodarczą, komplet dokumentów dostarcza bezpośrednio do ZUS-u.