"Czy oni ją zabili?" - pyta maluch widząc jeden z programów informacyjnych. Sprawdź, jak tłumaczyć dziecku drastyczne wiadomości z telewizji (w zależności od jego wieku).
Strzelanina, atak terrorystyczny, epidemie chorób, klęski żywiołowe, doniesienia o zaginionych dziecka — przyprawiają o gęsią skórkę dorosłych, a co dopiero dzieci. Oglądając aktualności ze świata, nie sposób uniknąć takich niepokojących doniesień.
Wiadomości docierają do dziecka, nawet jeśli nie pokazujemy mu ich świadomie. Wystarczy włączony telewizor w mieszkaniu, gdy zajmujecie się dzieckiem czy włączone radio, by usłyszeć o kolejnych zabójstwach bądź atakach. Zamiast liczyć, że dziecko nie usłyszy, lepiej z nim porozmawiać. Tylko, jak to zrobić, by jeszcze bardziej go nie wystraszyć?
Dzieci mogą nie zadawać sobie sprawy, że sytuacje, o których mowa w mediach, dzieją się na drugim końcu świata. Nie są w stanie zrozumieć kontekstu wydarzeń, o których usłyszą. Nie zdają siebie sprawy, czy źródło podające informacje jest wiarygodne. Problem powstaje również na linii rozróżnienia faktów od opinii.
Rada dla wszystkich rodziców
Kontrolujcie własne reakcje na zasłyszane wiadomości. Wasze dzieci będą patrzeć, jak się zachowujecie. Niepokój czy negatywne emocje będą dla niech sygnałem, że dzieje się coś złego, czego powinni się obawiać. Jeśli zachowasz spokój, pokażesz dziecku, że nie ma powodu do niepokoju.
Porady dla rodziców dzieci poniżej 7. roku życia
Staraj się, by dziecko nie miało możliwości obejrzenia newsów w TV. Nie oglądaj przeglądów bieżących wydarzeń przy dziecku. Również gazety zawierające brutalne, niepokojące zdjęcia trzymaj poza zasięgiem wzroku małych oczu. Dzieci mogą silnie reagować np. na zdjęcia innych dzieci w niebezpieczeństwie. Przedszkolaki łatwo mylą fakty z własnymi lękami i fantazjami, dlatego warto nie narażać ich na oglądanie nieadekwatnych do wieku treści.
Dla dzieci w tym wieku ogromne znaczenie ma bezpieczeństwo rodziny. Jeśli maluch usłyszy czy zobaczy coś, co może wywołać w nim niepokój, spróbuj zminimalizować jego lęki i obawy przez wytłumaczeni odległości, w jakiej dzieją się wydarzenia, o których usłyszał. Podkreśl, że nic nie zagraża bezpieczeństwu czy zdrowiu waszej rodziny. Jeżeli mieszkacie w miejscu, gdzie przemoc i przestępczość są realnym zagrożeniem, warto powiedzieć dziecku, co możecie robić, by zwiększyć poczucie bezpieczeństwa, np. trzymaj się w pobliżu osoby dorosłej.
Bądź przy dziecku, słuchaj i rozmawiaj. Nie lekceważ jego lęków. U małych dzieci wspólne obejrzenie czegoś radosnego i wesoła zabawa mogą być skuteczniejsze niż wyjaśnienia dotyczące prawdopodobieństwa zagrożenia.
Porady dla rodziców dzieci od 8-12 lat
Weź pod uwagę dojrzałość dziecka i jego temperament. Wiele dzieci w tym wieku może już nie czuć niepokoju, oglądając przeglądy wydarzeń ze świata, ale są też takie, które cechuje duża wrażliwość. W ich przypadku warto, by nie oglądały tego typu treści. Jeśli zobaczą przerażające je obrazy, mogą obawiać się, że istnieje realne zagrożenie dla nich i ich rodziny.
W tym wieku dla dzieci wiele faktów będzie czarnych lub białych. Dzieci są w trakcie opracowywania własnych przekonań moralnych. Być może będziecie musieli wyjaśnić im kwestie uprzedzeń, konfliktów cywilnych czy religijnych. Bądźcie ostrożni, bo dzieci mogą brać to, co mówicie, jako pewnik. To dobry moment, aby zapytać je, co już wiedzą w danym temacie, bo będą zdobywać wiele informacji od przyjaciół. Warto skorygować ich wiedzę, jeśli będzie taka potrzeba.
Rozmawiajmy i filtrujmy informacje w zakresie wiadomości. Możemy wyjaśnić dzieciom, że stacje telewizyjne konkurują ze sobą nawet w zakresie programów informacyjnych i to czasem wpływa na wybór treści, które nam pokazują. Jeśli pozwolisz dziecku na korzystanie z internetu, koniecznie kontroluj treści, które w nim ogląda. Teoretycznie bezpieczne serwisy newsowe mogą zawierać przerażające zdjęcia czy filmy. Pozwólmy dziecku zadawać pytania dotyczące zasłyszanych informacji i weryfikujmy ich wiedzę. Tłumaczmy, że to, co słyszy w mediach, nie do końca musi być prawdą. Serwisy starają się pokazać informacje w taki sposób, który będzie bardzo atrakcyjny, czasem kosztem wiarygodności treści.
Porady dla rodziców nastolatków
Rozmawiaj. W przypadku nastolatków nie jesteśmy w stanie kontrolować informacji, które do nich docierają, dlatego warto z nimi rozmawiać o tym, co już wiedzą. To wiek, w którym słysząc o tragedii w innym kraju, dzieci potrafią się identyfikować z ofiarami. Mają świadomość, że oni również mogą kiedyś być w podobnej sytuacji. To również moment kształtowania się poglądów politycznych, postrzegania sprawiedliwości i moralności. Warto spróbować zrozumieć, co myśli dziecko, czego dowiedziało się nie tylko z programów informacyjnych, ale również sieci społecznościowych.
Pamiętajmy, by pozwalać dziecku na wyrażenie własnych poglądów. Jeśli będziemy próbować narzucić mu swoje, szybko się zorientuje i nie będzie chciało kontynuować rozmowy.