Uczulenie na alkohol bywa podstępne. Tę alergię wywołują konkretne składniki
- Uczulenie na alkohol jest stosunkowo rzadką reakcją układu odpornościowego na składnik alkoholu.
- Objawami alergii na alkohol mogą być m.in. pokrzywka, duszności, wodnisty katar, świąd oczu.
- Uczulenie (alergia) na alkohol to nie to samo co nietolerancja alkoholu, która jest zaburzeniem metabolicznym.
Uczulenie na alkohol
Alergia jest nadmierną reakcją układu odpornościowego na substancję, z którą ma kontakt. W przypadku alkoholu może to być etanol (rzadko) lub składnik użyty do produkcji napoju alkoholowego. Jednak alergia na alkohol jest stosunkowo rzadka, częściej mamy do czynienia z nietolerancją alkoholu (niealergiczną nadwrażliwością na alkohol).
Alkohol może prowadzić także do uwalniania histaminy, co powoduje wystąpienie objawów typowych dla różnego rodzaju alergii (np. kichania, łzawienia oczu, świądu, kaszlu, skurczu oskrzeli, pokrzywki).
Ryzyko wystąpienia reakcji alergicznej po spożyciu alkoholu jest wyższe u osób ze stwierdzoną astmą, alergią wziewną, uczuleniem na gluten oraz innymi alergiami pokarmowymi, a to, co bierzemy za uczulenie na alkohol, może być uczuleniem na inny alergen.
Najrzadziej obserwuje się reakcje alergiczne po spożyciu czystej wódki. Częściej uczulają alkohole kolorowe, piwo, czerwone wino.
Należy pamiętać, że reakcje alergiczne mogą wystąpić nie tylko po wypiciu alkoholu. Znajduje się on bowiem także w kosmetykach i preparatach leczniczych. Może się też zdarzyć, że nadmierna reakcja na alkohol będzie spowodowana zażywaniem niektórych leków.
Uczulenie na alkohol: co je wywołuje?
Uczulenie na alkohol najczęściej jest reakcją na inne alergeny zawarte w napoju, takie jak zboża, chemikalia czy konserwanty.
Najrzadziej uczula sam etanol. Może on natomiast wzmacniać reakcję układu odpornościowego na inny alergen, np. owoce czy zboża zawarte w napoju alkoholowym lub użyte do sporządzenia drinka.
Nadwrażliwość alergiczna na alkohol może być wywołana przez składniki użyte do produkcji napoju alkoholowego, np. alergeny takie jak:
- owoce (wino),
- jęczmień (piwo),
- chmiel (piwo),
- ziemniaki (wódka)
- zboże (wódka)
- zioła (wódka, likiery, piwo)
- ryż (wódka),
- drożdże (piwo).
Osoby z objawami uczulenia na gluten powinny też unikać piwa pszenicznego.
Uczulenie na wino
W przypadku wina uczulać mogą sulfity, związki stosowane do zahamowania fermentacji wina, oraz środki klarujące, odpowiedzialne za to, by wino nie mętniało z czasem. Wśród tych ostatnich znajdują się też częste alergeny, takie jak: lizozym, albumina z jaja kurzego, kazeina z mleka krowiego.
Warto wiedzieć, że częściej uczula wino czerwone. Białe wina rzadziej wywołują reakcje alergiczne.
Uczulenie na piwo
W przypadku piwa najczęściej uczulają:
- słód jęczmienny
- drożdże piwne
- chmiel
- pszenica
- ryż
- kukurydza
- enzymy.
Uczulenie na alkohol: objawy
U osób z silną alergią na alkohol już 1 ml czystego alkoholu (co odpowiada 10 ml wina lub łykowi piwa) wystarczy, aby wywołać silną reakcję uczuleniową: wysypkę, trudności w oddychaniu, skurcze żołądka lub zapaść. Alkohol może również zwiększać prawdopodobieństwo wystąpienia wstrząsu anafilaktycznego u osób z innego rodzaju alergiami, np. pokarmową.
Objawami uczulenia na alkohol (lub nietolerancji) mogą być:
- wykwity jak w alergii skórnej (np. pokrzywka)
- zaczerwienie, łzawienie, swędzenie oczu
- wodnisty katar
- kichanie
- świąd nosa
- kaszel
- utrudnione oddychanie
- przyspieszona akcja serca
- obniżenie ciśnienia krwi
- wymioty
- biegunka.
Zagrażające życiu reakcje alergiczne po spożyciu alkoholu są rzadkie. W piśmiennictwie medycznym opisane są jednak przypadki zaostrzenia astmy po alkoholu.
Warto pamiętać, że silne zaczerwienienie twarzy, nawet po niewielkiej ilości wypitego alkoholu, nie jest reakcją alergiczną.
Alergia czy nietolerancja alkoholu?
Nietolerancja alkoholu bywa mylona z uczuleniem, przy czym nie są to tożsame zjawiska. Nietolerancja alkoholu wywołuje natychmiastową reakcję, taką jak np. wodnisty katar i zaczerwienienie skóry. Wynika z problemów z metabolizmem alkoholu i ma podłoże genetyczne. Wymaga absolutnego unikania spożywania alkoholu.
Na poniższym zdjęciu można zobaczyć zaczerwienienie skóry typowe dla osób cierpiących na nietolerancję alkoholu:
Podsumowując różnice między alergią na alkohol a nietolerancją alkoholu:
- nietolerancja alkoholu – genetyczne, metaboliczne zaburzenie układu pokarmowego, w wyniku którego organizm nie przetwarza alkoholu tak, jak powinien.
- alergia na alkohol – reakcja układu odpornościowego na składnik alkoholu. Uczulać może substancja zawarta w alkoholu, np. ziarna, owoce, drożdże.
Nietolerancja alkoholu jest szczególnie rozpowszechniona wśród Azjatów, u których spożycie nawet niewielkiej ilości alkoholu wywołuje niepożądane objawy, w tym zaczerwienienie twarzy. Spowodowane jest to mutacją genów biorących udział w metabolizmie etanolu – genów dehydrogenazy aldehydowej 2 (ALDH2) i alkoholowej 1B (ADH1B).
Uczulenie na alkohol: zdjęcia
Jak wygląda uczulenie na alkohol lub nietolerancja alkoholu? Na tym zdjęciu widać czerwone plamy na twarzy po zaledwie jednym łyku alkoholu:
Uczulenie po alkoholu może objawiać się zaczerwieniem spojówek, jak na tym zdjęciu:
Z kolei kobieta na tym zdjęciu pisze, że rzadko pije alkohol, ponieważ po jego spożyciu, ma silne reakcje uczuleniowe: opuchnięcie i zaczerwienienie twarzy, świąd całego ciała, zaognienie blizn:
Pokrzywkę i czerwone plamy w wyniku alergii na alkohol widać na tym zdjęciu:
Tak wygląda ostra reakcja alergiczna na alkohol:
Uczulenie na alkohol: czerwone plamy
Czerwone plamy na ciele, szczególnie dekolcie, torsie, szyi czy twarzy, to częsta reakcja w przypadku uczulenia po alkoholu lub niealergicznej nadwrażliwości na alkohol. Na tych zdjęciach wyraźnie czerwone plamy po alkoholu:
Leki a alkohol
Warto mieć na uwadze, że niepożądane reakcje organizmu, w tym objawy alergii, ale też poważniejsze, takie jak krwawienia z żołądka czy uszkodzenie wątroby, mogą wystąpić po spożyciu alkoholu i jednoczesnym przyjmowaniu leków. Alkohol może też nasilać działanie niektórych leków, np. przeciwalergicznych i powodować wzmożoną senność, halucynacje, wzrost poziomu cukru.
Alkoholu nie powinno łączyć się z:
- lekami na alergię
- niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi (NLPZ)
- antybiotykami
- lekami przeciwcukrzycowymi
- lekami uspokajającymi i nasennymi
- lekami przeciwpsychotycznymi
- antydepresantami
- lekami przeciwbólowymi.
Nagłe zaczerwienienie twarzy czy pokrzywka po spożyciu alkoholu może więc być objawem wywołanym przez połączenie przyjmowanego leku i alkoholu, a nie alergii. Warto o tym pamiętać.
źródła: mp.pl, mayoclinic.org, clevelandclinic.org, allergy.org.au
Bibliografia: