9 niepokojących zachowań u przedszkolaka, które martwią rodziców. To może być przebodźcowanie

W przedszkolu przez wiele godzin dzieci są otoczone różnorodnymi dźwiękami, obrazami i aktywnościami, dlatego wcale nie tak trudno o przebodźcowanie. Oto kluczowe oznaki, które mogą sugerować, że dziecko jest przeciążone bodźcami:

1. Nadmierna drażliwość i płaczliwość

Dzieci zmęczone nadmiarem bodźców mogą reagować nieproporcjonalnie silnymi emocjami na codzienne sytuacje. Na przykład, mogą częściej płakać lub złościć się z powodów, które wcześniej nie były dla nich problematyczne. Taka drażliwość jest szczególnie widoczna po powrocie do domu lub w momencie, gdy dziecko znajdzie się w spokojniejszym otoczeniu.

2. Problemy z koncentracją i chaotyczne zachowanie

Dziecko może mieć trudności z utrzymaniem uwagi na jednej aktywności, częściej rozprasza się i "przeskakuje" z jednej czynności do drugiej. Nie może usiedzieć w miejscu i ciągle się rusza. To mogą być znaki, że nie może się wyciszyć.

3. Unikanie kontaktu z innymi

Przebodźcowane dzieci mogą wykazywać potrzebę izolacji lub wyciszenia, na przykład chowając się w kącie lub zamykając się w pokoju. Mogą również unikać kontaktu z rówieśnikami lub opiekunami – jest to mechanizm obronny, który pozwala im zminimalizować bodźce.

4. Zmęczenie i ospałość

Przeciążenie bodźcami sprawia, że dziecko szybko się męczy. Może wyglądać na osowiałe lub znużone. Może się również zdarzyć, że przedszkolak chętniej niż zwykle zasypia w ciągu dnia.

5. Agresywne lub nieprzewidywalne zachowanie

W wyniku przebodźcowania dzieci mogą wyrażać frustrację przez agresję lub nieprzewidywalne zachowania, np. rzucanie zabawkami, uderzanie innych dzieci lub dorosłych, krzyczenie. To forma rozładowywania nadmiaru energii i frustracji wynikającej z nieumiejętności poradzenia sobie z nadmiarem bodźców.

6. Problemy ze snem

Zbyt dużo bodźców w ciągu dnia często przekłada się na problemy ze snem – dzieciom może być trudniej zasnąć, mogą częściej budzić się w nocy lub mieć koszmary. Sen staje się bardziej niespokojny, co dodatkowo pogłębia stan zmęczenia i drażliwości w ciągu dnia.

7. Nadmierna potrzeba kontroli lub fiksacja na rutynach

Przebodźcowane dziecko może szukać poczucia bezpieczeństwa w ściśle ustalonych rutynach i potrzebie kontroli, np. nie akceptuje zmian w codziennych czynnościach. To jego sposób na zapanowanie nad nadmiarem bodźców, które odczuwa jako coś przytłaczającego.

8. Problemy z apetytem

Dziecko może stracić apetyt lub wręcz przeciwnie – odczuwać nadmierny głód. Warto wiedzieć, że nadmiar bodźców może także wpływać na odczucia fizjologiczne dziecka, powodując nieregularne jedzenie lub wybiórczość pokarmową.

9. Nadmierna wrażliwość sensoryczna

Przebodźcowane dzieci mogą reagować zbyt intensywnie na zwykłe bodźce, takie jak dźwięki, dotyk czy światło. Może to objawiać się zasłanianiem uszu, zamykaniem oczu, unikaniem określonych tkanin czy protestowaniem przy myciu rąk lub czesaniu.

Jak rodzice mogą pomóc przedszkolakowi?

Jeśli zauważasz powyższe zachowania u twojej pociechy, warto podjąć kroki, które mogą pomóc mu się wyciszyć i zregenerować po ciężkim dniu w przedszkolu. Np.:

• stworzenie w domu przestrzeni, gdzie dziecko może się wyciszyć (np. kącik z książkami lub poduszkami).
• ograniczenie liczby zajęć dodatkowych i pozwolenie dziecku na więcej swobodnej i cichej zabawy,
• spacery na świeżym powietrzu, 
• zabawy sensoryczne z piaskiem, wodą czy modeliną.

Warto także porozmawiać z wychowawczynią na temat intensywności bodźców w przedszkolu, a także o tym jak malec na nie reaguje. Pamiętaj, w razie wątpliwości zawsze możesz także skonsultować zachowania, które cię niepokoją ze specjalista od integracji sensorycznej. Terapeuta SI pomoże dostosować metody wyciszenia do indywidualnych potrzeb twojego przedszkolaka.