Ponad 1000 szkół w Polsce wprowadziło "nowy" przedmiot. Dzięki niemu IQ dzieci wzrasta o 7 punktów
Pomysł wprowadzenia filozofii do szkół z myślą o najmłodszych narodził się w latach 70. w umysłach amerykańskich wykładowców Matthew Lipmana i Ann Sharpa. Kluczowym argumentem za było nabywanie umiejętności krytycznego myślenia. Choć w Polsce filozofii w liceach uczono również przed ostatnią reformą programową (w 136 placówkach), to dla wielu przedmiot ten wydaje się zupełnie nowy. Słusznie, bo będzie on wykładany w zupełnie innym wymiarze i już w 2020 roku cieszy się znacznie większą popularnością niż muzyka, a od września uczniowie będą mogli wybrać kolejny nowy przedmiot.
Od wprowadzenia reformy edukacji minęły już prawie 3 lata i co jakiś czas słyszy się o różnych mniej lub bardziej sprzyjających efektach. Poszczególne jednostki administracyjne nieustannie informują o zamykaniu placówek, rodzice o nadmiarze prac domowych czy konieczności korepetycji. Pod koniec ubiegłego roku zaczęto rozprawiać o braku nauczycieli i tym, że wolą odejść na emeryturę (1,4 tys. więcej niż w 2018 roku) lub do prywatnych placówek, niż zmagać się ze skutkami zmian w oświacie.
Reforma edukacji prócz modyfikacji struktury polskiej oświaty zmodernizowała również zakres nauczanych przedmiotów. Dotychczas polscy licealiści uczyli się Wiedzy o Kulturze (WOK). Aktualnie, zamiast tego mogą wybrać jeden z 3 przedmiotów: plastykę muzykę lub filozofię. Te dyscypliny mogą poznawać nie tylko uczniowie klas humanistycznych, ale także uczniowie z klas o innych profilach.
Filozofia lepsza niż muzyka
Ostatnie badania pokazują, że przedmioty artystyczne muzyka i plastyka są jednymi z najważniejszych dyscyplin prowadzonych w szkołach. To przede wszystkim ze względu na ich potencjał w rozwoju u dziecka umiejętności poznawczych, liczenia i koncentracji. Z kolei sama muzyka jak wykazali naukowcy z Uniwersytetu w Vermont, przyczynia się do lepszego rozwoju umiejętności zarządzania lękiem czy kontroli emocjonalnej.
Mimo to więcej uczniów ma dostęp do nauczania filozofii niż muzyki. Przytaczane przez TVN24 dane Ministerstwa Edukacji Narodowej stanowią, że w lutym 2020 roku filozofia była obecna w 1176 placówkach. Z kolei muzyka już w 1026. Najpopularniejsza okazała się plastyka, której młodzież może uczyć się w 1651 szkołach średnich. Warto zaznaczyć, że od września 2020 roku pojawi się nowy przedmiot do wyboru - łacina i kultura antyczna.
Korzyści z nauczania filozofii
Dyscypliny artystyczne, w tym edukacja muzyczna mają bardzo korzystny wpływ na rozwój dzieci, podobnie nauka filozofii niesie ze sobą wiele korzyści. Oczywiście, aby miały one odzwierciedlenie w rzeczywistości, powinny być odpowiednio wykładane. Fakt, że filozofia wygrywa z muzyką, może wskazywać na to, że przedmiot ten był dotychczas źle nauczany, a efektem tego jest mała liczba uczniów, którzy go chętnie wybierają.
Zainteresowanie filozofią może wiązać się z tym, że jest to przedmiot nowy, znany dotychczas niewielu. Jednak badacze, wskazując jej pozytywny wpływ na kształtowanie uczniów, zaznaczają, że w ten sposób mogą oni uczyć się zrozumienia samego siebie, a razem z tym rozwijać własną tożsamość.
Filozofia a progres i IQ uczniów
Programy wprowadzenia filozofii do szkół sprawdziły się szczególnie w Australii i Irlandii. W związku z tym dokonano tam kompleksowych badań, dotyczących wpływu tej dyscypliny na rozwój, zachowanie oraz oceny uczniów. Filozofia ma pomagać młodzieży pojmować otaczający świat, weryfikować prawdę, skutki kłamstw czy oceniać intencje kłamiącego.
Co więcej, z analiz przytaczanych przez The Conversation wynika, że dzieci uczące się filozofii zyskiwały dodatkowych 7 punktów IQ oraz dodatkowe dwa miesiące postępu w matematyce i czytaniu. W związku z tym wyższe były również ich wyniki z testów tych przedmiotów.
Za taki progres odpowiedzialny ma być rozwój podczas kursu filozofii umiejętności jasności i spójność w mówienia oraz słuchania, dostarczania argumentów, konstruowania kontrprzykładów i stosowania analogicznego rozumowania. Oczywiście powodzenie ostatecznie zależy od praktyk dydaktycznych nauczyciela danego przedmiotu i tego, jak bardzo skutecznie potrafi moderować takie zajęcia.
Źródło: The Conversation