Dziecko nie chce twoich rad? Przemyć je za pomocą tych 3 zdań
Chwileczkę, a jak bardzo ty lubisz, kiedy ktoś daje ci rady, o które nie prosiłaś? No właśnie! Nie inaczej jest z dziećmi. I choć to ze wszech miar naturalne, że chcesz dziecku poradzić, jak ma rozwiązać bieżący kłopot czy jak powinno zachować się w przyszłości, wiedz, że dużo lepsze dla niego będzie samodzielne znalezienie rozwiązania konfliktu z przyjaciółką czy odkrycie, na jaki kierunek studiów (i czy w ogóle!) chce pójść. Rolą mądrego wspierającego rodzica nie jest podawanie odpowiedzi na tacy, lecz mądre wspieranie.
Zanim udzielisz dziecku rady
Jako rodzice czujemy, że niektóre rady są ważne i dziecko powinno je od nas otrzymać. Żeby jednak ich nie odrzuciło ze wzruszeniem ramion i irytacją, podejdź do tego zadaniowo. Kluczem do sukcesu jest zrozumienie, jak dziecko reaguje na takie wskazówki i jak można ich udzielać, by do niego trafiły. Oto kilka czynników, które powinnaś wziąć pod uwagę, zanim poradzisz dziecku, co ma robić:
- Weź pod uwagę jego osobowość. Obserwując ludzi w pracy czy swoich znajomych, możemy podziwiać ich zachowanie w różnych sytuacjach, a jednocześnie czuć, że jest ono sprzeczne z naszą naturą i my nie wybralibyśmy takich rozwiązań. Podobnie jest z dziećmi. Jeśli chcesz podsunąć dziecku jakieś rozwiązanie, weź pod uwagę jego temperament i różnice między waszymi osobowościami. Oferując radę, upewnij się, że nie jest ona sprzeczna z charakterem dziecka. Jeśli wiesz, że jest mało prawdopodobne, by ją zaakceptowało, nie ma sensu jej proponować. Na pewno nie posłucha, a ty znowu wystąpisz w roli Mama Dobra Rada.
- Myśl przyszłościowo. Nie zawsze będziesz przy dziecku, by wspierać je radami w trudnych momentach. Ważniejsze więc od podawania gotowych rozwiązań, jest wspieranie dziecka w rozwijaniu umiejętności, które pozwolą mu samodzielnie podejmować decyzje i znajdować wyjścia najlepsze dla niego.
- Nie wytykaj błędów. Nie podkreślaj, że coś robi źle. W ten sposób sprawiasz tylko, że czuje się upokorzone lub oceniane. Pamiętaj o tym, by przekazać dziecku, że popełnianie błędów jest częścią życia. To dzięki temu rozwija się i wyciąga lekcje na przyszłość.
- Unikaj słów "zawsze" i "nigdy". One nigdy (!) nie są prawdziwe. Jeśli się nad tym zastanowisz, dostrzeżesz, że prawie zawsze (!) jest jakiś wyjątek od reguły, który sprawia, że nie powinniśmy tak generalizować.
3 sposoby na udzielanie dziecku rad
Udzielając rad, używaj tych trzech początków zdań, zamiast wytykać błąd:
- Być może nie zwróciłeś uwagi na to/nie wiesz, że… (np. nie odpowiadając na tę wiadomość, problem tylko narasta)
- Zastanawiam się, czy… (np. gdybyś przeprosiła Lenę, mogłybyście nadal iść razem na koncert?)
- Czy myślisz, że byłoby inaczej, gdybyś... (np. w weekend poświęcił więcej czasu na naukę do tego sprawdzianu?).
A jeśli nadal nie chce twoich rad?
Niektóre dzieci naprawdę nie lubią otrzymywać rad, uznają je za zamach na swoją niezależność. Jest to szczególnie prawdziwe u nastolatków. Ważne jest więc, żebyś jasno komunikowała, że nie to jest twoim celem.
Jeśli uważasz, że jakaś decyzja twojego dziecka nie jest dla niego najlepsza, zamiast ją krytykować i od razu oferować mu swoje rozwiązanie, zaproś je do dyskusji. Zadawaj pytania:
- Jaki jest twój cel?
- Co masz nadzieję, że się wydarzy?
- Jakiej odpowiedzi/reakcji oczekujesz od tej osoby?
- Zastanawiałeś się, jak się poczujesz, jeśli on/ona nie zareaguje tak, jakbyś chciał?
- Czy to będzie dla ciebie trudne?
Ze starszymi nastolatkami nie wahaj się pytać wprost, czy oczekują twojej rady lub pomocy. I nigdy nie zapominaj, żeby po jakimś czasie zapytać, jak się potoczyły sprawy. Okazujesz w ten sposób zainteresowanie i wsparcie. A właśnie tego najbardziej od ciebie dziecko potrzebuje.
Poznaj dobrze swojego nastolatka i ufaj, że zrobi dobry użytek z umiejętności, które pomogłeś mu rozwinąć. Może się buntować i popełniać błędy, ale miej wiarę, że potrafi wybrać to, co dla niego dobre.
źródła: psychologytoday.com, "Pozytywna dyscyplina dla nastolatków" (wyd. Pozytywna Dyscyplina 2018)
Czytaj także: https://mamadu.pl/136657,20-zwrotow-do-uzycia-gdy-twoje-dziecko-nie-slucha