Jedziesz nad wodę z dzieckiem do jednej z tych miejscowości? Zapomnij o tym, lepiej zmień kierunek

• Lato i wakacje to wyjazdy z dziećmi nad wodę - mówimy tu zarówno o długich urlopach, jak i jednodniowych "wypadach", by ochłodzić się nad pobliskim jeziorem.
• Zanim spakujecie się i ruszycie w drogę, sprawdźcie, czy GIS nie wydał zakazu kąpieli nad wodami, gdzie będziecie odpoczywać.
• Zakaz kąpieli na wakacjach nad morzem lub jeziorem, może rodzicom i dzieciom skutecznie zepsuć odpoczynek, dlatego być może warto rozważyć zmianę celu podróży.

Na stronie Głównego Inspektora Sanitarnego, czyli sanepidu, możemy znaleźć codziennie aktualizowane informacje na temat stanu czystości wód, które są wykorzystywane całorocznie lub sezonowo jako kąpieliska. W ciągu ostatniej doby pojawiły się ostrzeżenia dotyczące kilku miejsc, w których nie można wchodzić do wody. Wszystko przez kwitnienie wody i rozwój sinic, które są groźne dla człowieka.

Sinice nad morzem i jeziorem

Sinice (cyjanobakterie) taksonomicznie to bakterie, które mogą występować zarówno na lądzie, jak i w słodkiej i słonej wodzie (a nawet w gorących źródłach, gdzie temperatura może dochodzić do 90°C). Na stronie sanepidu możemy przeczytać, że: "Gdy zagęszczenie sinic w wodzie nie jest zbyt duże, są one - obok innych grup organizmów - ważnym składnikiem ekosystemów wód naturalnych. Ponadto produkują życiodajny tlen". Gdy ich ilość wzrasta, są szczególnie groźne – szczególnie w śródlądowych stawach i jeziorach, rzadziej w morzu, ale tam również często z powodu sinic występują zakazy kąpieli.

A sinice w wodzie pojawiają się, gdy ta zakwita, czyli w związku z wysokimi temperaturami powietrza, namnażają się w wodzie glony. Wtedy jezioro, staw, a nawet rzeki i morze zabarwiają się na zielonkawy kolor, a woda traci na wyglądzie, jakości i użyteczności w zbiorniku wodnym. Jeśli do ciepłej temperatury dochodzi brak wiatru i opadów, na powierzchni wody mogą wytworzyć się kożuchy sinic – wyglądają jak rozlana farba, galaretka lub małe wysepki glonów pływające po powierzchni wody.

Zakwit wody i zwiększenie występowania sinic to normalne zjawisko w przyrodzie. Jeśli jednak wzrost namnażania bakterii występuje w kąpielisku, sanepid ma obowiązek wydać zakaz kąpieli w nim, dopóki woda nie przestanie kwitnąć. W takim przypadku warto rozważyć wyjazd z dziećmi w inne miejsce z kąpieliskiem.

Kąpielisko z sinicami? Objawy zatrucia

Kąpiel w zalewie, jeziorze czy nawet morzu, w którym występują sinice, wiąże się przede wszystkim z podrażnieniem skóry. U osób, które mały kontakt z wodą zakażoną toksycznymi bakteriami (kąpały się w niej lub się jej napiły), mogą też wystąpić:

• wymioty
• biegunka
• swędzenie i łzawienie oczu
• wysypka
• gorączka
• bóle mięśni i stawów.

Sprawdź, czy można się kąpać

Obecnie GIS alarmuje o sinicach na poszczególnych kąpieliskach, w większości są to zalewy i jeziora, chociaż dzisiaj (25.07.2022) wydano komunikat o dwóch miejscach w województwie zachodnopomorskm, blisko od morza. Może się jednak zdarzyć więc też tak, że sinice pojawią się w morzu. Na stronie GIS-u możemy przeczytać: "U wybrzeży Zatoki Gdańskiej masowy zakwit może być odnotowywany tylko na części plaż, a jest to związane z kierunkiem i siłą wiatru, który może przesuwać powierzchniowy zakwit nawet w ciągu kilku godzin". Zanim więc ruszymy nad wodę, warto sprawdzić mapę kąpielisk. Dzisiejsze dane nie gwarantują jednak, że np. jutro sinice nie pojawią się w Bałtyku – wszystko przez to, że ta jakość wody może się dosłownie z dnia na dzień zmienić.

Zakazy kąpieli tylko w jeziorach?

Kontakt z sinicami nie zawsze wiąże się z zatruciami, ale nigdy nie wolno ryzykować, szczególnie w przypadku kąpieli i zabaw dzieci. Od dłuższego czasu nie odnotowano przypadków śmiertelnych wśród ludzi, ale zdarzały się nad Bałtykiem i jeziorami zachorowania, których skutki były bardzo poważne.

A regularny i długotrwały kontakt z sinicami poprzez spożycie (co w przypadku dzieci nad wodą będzie się zdarzało, bo maluchy nie uważają na to, czy napiją się wody, w której się bawią), prowadzi do długotrwałych zaburzeń funkcjonowania układu pokarmowego i wątroby. Obecnie (stan na 25.07.2022) wszystkie plaże nad Bałtykiem są otwarte, ale stan ten może się zmienić lada dzień z powodu upałów w całej Polsce. Zamknięte są kąpieliska nad kilkoma jeziorami i zalewy:

• Kąpielisko "MIRON" nad Jeziorem Lubowidzkim
• Kąpielisko w Stepnicy nad Zalewem Szczecińskim
• Plaża nad Zamkowym w Wałczu
• Kąpielisko Nr 2 Plaża Miejska w Olsztynie
• Kąpielisko nad jeziorem miejskim w Nidzicy
• Kąpielisko za Jeziorem w Rogoźnie
• Kąpielisko Nienawiszcz
• Kąpielisko Budziszewko
• Kąpielisko na Jeziorze Krzyckie Wielkie w Gołanicach ul. Parkowa 7
• Kąpielisko LIDO w Przygodzicach
• Kąpielisko "Stawy Stefańskiego" w Łodzi
• Ośrodek Wypoczynkowy Paprocany - Jezioro Paprocany w Tychach
• "Na Fali" w Michałowie
• Wodna Dolina w Koszalinie