• Dziecko w aucie należy przewozić w foteliku samochodowym, mówi o tym art. 39 ust. 3 ustawy Prawo o ruchu drogowym.
• Dziecko może podróżować bez fotelika dopiero po uzyskaniu 150 cm wzrostu.
• Za nieprzestrzeganie przepisów dotyczących przewozu dzieci kierowcy grozi mandat.

Dziecko w aucie: aktualne przepisy

Polskie prawo zobowiązuje rodziców do przewożenia dzieci w fotelikach samochodowych. Zgodnie z obowiązującymi w 2023 roku przepisami dzieci od pierwszych dni życia aż do uzyskania 150 cm wzrostu muszą podróżować w fotelikach, bez względu na to, ile mają lat.

Kiedyś obowiązywała granica wieku (12. rok życia) lub wzrostu (150 cm). Warto wiedzieć, że ustawa z 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. poz. 591) wdrożyła przepisy UE, dotyczące zasad przewożenia dzieci w pojazdach samochodowych. Wówczas zniesiono kryterium wieku dziecka.

Kiedy można przewozić dziecko w aucie bez fotelika?

To, w jakich sytuacjach dziecko w aucie może podróżować bez fotelika, reguluje ustawa z 8 czerwca 2017 r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. 2017 poz. 1260).

Dziecko może jechać autem bez fotelika:

• jeśli ma więcej niż 135 cm, ale mniej niż 150 cm wzrostu, a duża masa ciała (większość fotelików ma homologacje na 36 kg) uniemożliwia wygodne siedzenie w foteliku lub na podstawce. Wtedy dziecko może podróżować na tylnej kanapie bez fotelika. Koniecznie musi mieć zapięte pasy bezpieczeństwa.
• gdy samochodem jedzie troje dzieci, a nie ma możliwości zamocowania trzech fotelików i podstawek obok siebie. W takiej sytuacji prawo warunkowo zezwala na to, by jedno z dzieci (przynajmniej 3-letnie) zajęło środkowe miejsce bezpośrednio na kanapie (oczywiście musi mieć zapięte pasy).
• jeśli posiada aktualne zaświadczenie lekarskie, że ze względów zdrowotnych nie może być przewożone w foteliku.
• w taksówce, pojazdach służb medycznych, policji, straży granicznej, straży miejskiej (gminnej).

Nie musisz mieć fotelika także dla dziecka w autobusie i autokarze, ale jeśli pojazd jest wyposażony w pasy bezpieczeństwa, masz prawny obowiązek zapiąć dziecku pasy.

Od kiedy dziecko może jeździć z przodu w aucie?

Dziecka, które ma mniej niż 150 cm wzrostu, nie można przewozić na przednim siedzeniu auta bez fotelika lub innego urządzenia podtrzymującego dla dzieci. Kodeks drogowy pozwala na przewożenie dzieci na przednim siedzeniu w certyfikowanych fotelikach – zarówno przodem, jak i tyłem do kierunku jazdy. Warunek jest jeden: jeśli dziecko siedzi w foteliku na przednim siedzeniu tyłem do kierunku jazdy, w samochodzie musi być wyłączona poduszka powietrzna. Eksperci jednak są zdania, że dziecko na przednim siedzeniu samochodu nie jest dostatecznie bezpieczne. Najbezpieczniejszym miejscem w aucie na zamontowanie fotelika samochodowego jest środek tylnej kanapy.

Od kiedy dziecko w aucie może jeździć na podkładce?

W sklepach z akcesoriami dla dzieci można nabyć podstawkę, którą wielu rodziców nazywa również "podpupnikiem". Jest to tanie rozwiązanie, z którego wielu rodziców starszych dzieci chętnie korzysta. Polskie prawo zezwala na używanie podkładki zamiast fotelika, gdy dziecko osiągnie 130 cm wzrostu. Choć podstawka zabezpiecza rodziców przed otrzymaniem mandatu, specjaliści od bezpieczeństwa ostrzegają, że w żaden sposób nie chroni ona małego pasażera podczas ewentualnej kolizji.

Mandat za przewożenie dziecka bez fotelika

Zgodnie z obowiązującym od 2022 r. taryfikatorem mandatów kara za przewożenie dziecka bez fotelika to 300 zł oraz:

• 5 punktów karnych za jedno dziecko
• 10 punktów karnych – dwoje dzieci
• 15 punktów karnych – więcej niż dwoje dzieci.

Kierujący pojazdem otrzyma mandat również wtedy, gdy fotelik samochodowy będzie zamontowany niezgodnie z instrukcją producenta.

Jaki fotelik samochodowy dla dziecka?

Kierowcy mają prawny obowiązek dopilnowania, aby dziecko używało odpowiedniego siedziska samochodowego. We wszystkich krajach Unii Europejskiej dzieci muszą podróżować w foteliku samochodowym dopasowanym do aktualnej wagi i wzrostu dziecka. Oznacza to, że twoje dziecko w sumie będzie potrzebować dwóch lub nawet trzech różnych fotelików.

Fotelik samochodowy rodzaje - podział wagowy:

• Grupa 0 – dla dzieci od urodzenia do 10 kg (do ok. 9 miesięcy)
• Grupa 0+ - dla dzieci od urodzenia do 13 kg (do ok. 18 miesięcy)
• Grupa I– dla dzieci o wadze od 9 kg do 18 kg (ok. 8 miesięcy-4 roku)
• Grupa II – dla dzieci o wadze od 15 kg do 36 kg (ok. 4-12 roku)

Wszystkie modele muszą być zgodne z europejskimi normami bezpieczeństwa. Na każdym kupowanym produkcie powinna znajdować się pomarańczowa naklejka, która oznacza, że  został on dopuszczony do obrotu.

Warto pamiętać, że homologacja wg regulaminu ECE R44-03 lub ECE R44-04, dopuszczająca fotelik do sprzedaży, niestety nie gwarantuje bezpieczeństwa dziecku. Przed zakupem fotelika warto sprawdzić, jak dany model wypada w crash testach (ADAC, test.de - Niemcy, AA - Wielka Brytania, OEAMTC - Austria, NHTSA - USA). Eksperci od bezpieczeństwa zalecaj także, wybierać foteliki RWF, czyli ustawione tyłem do kierunku jazdy, jak najdłużej się da (nawet do 6 roku życia).