• Dziecko skacze po kanapie i nie reaguje na to, gdy prosisz je, aby przestało? Uwierzcie, najczęściej powodem nie jest złośliwość.
• Gdy maluchy (nastolatki również) się nie słuchają, reakcją rodzica lub opiekuna często są nerwy, złość i krzyk. Zamiast nich warto postawić na 3 kroki, które są skuteczniejsze w wywarciu wpływu na dziecko.
• Dzieci nie słuchają rodziców (i nie tylko ich), bo najczęściej nie mają spełnionych innych potrzeb. By odnieść sukces w postaci słuchającego dziecka, trzeba zmienić perspektywę i spojrzeć na całą sytuację oczami dziecka.

Jak dotrzeć do dziecka, które nie słucha się?

Dzieci, które nie słuchają i zachowują się właściwie tak, jakbyś do nich wcale nie mówiła, to coś, co może budzić w rodzicu frustracje, a nawet wywoływać złość. To jedna z większych lekcji cierpliwości rodzicielskiej. Umiejętność słuchania to element bardzo wczesnego rozwoju dziecka, która jest kluczowa w nauce, budowaniu relacji i osiąganiu sukcesów w życiu prywatnym i zawodowym jako osoba dorosła.

Zdaniem ekspertki ds. rodzicielstwa i autorki książki "Język słuchania", Camilli Miller, relacja między rodzicem a dzieckiem, które nie słucha, nie musi być pełna złości i kłótni. W rozmowie cnbc.com trenerka rodziców opowiedziała o 3 etapach, dzięki którym rodzice z dziećmi mogą rozmawiać z sukcesem i tak, by każda ze stron słuchała tej drugiej. Według Miller, wystarczy wypełnić te 3 kroki, by nawet najbardziej zbuntowane dziecko, zaczęło słuchać rodziców:

1. Powiedz mu, co widzisz

Zamiast oceniająco podchodzić do dziecka, mów do niego tylko o tym, co realnie widzisz. Nie dokładaj do wypowiedzi etykietek w stylu "Jesteś leniwy" albo "Jesteś niegrzeczny". Skupiaj się na tym, co masz przed oczami, czyli: "Widzę, że jesteś zajęty zabawą tą zabawką" albo "Czujesz się zły, bo jesteś niewyspany". Jeśli pokażesz dziecku, że je widzisz, ono również zwróci na ciebie uwagę.

Miller podkreśla, że dziecko musi czuć się wysłuchane i zrozumiane, żeby samo również zaczęło słuchać. Nie jest to równe z tym, że musisz zacząć dziecku ulegać na każdym kroku i spełniać jego żądania, ale pomyśl, jak ty byś się czuła, gdyby to od ciebie wymagano słuchania, ale nie zapewniono by ci również uwagi w momentach, w których to ty miałabyś coś do powiedzenia.

To po prostu zmiana perspektywy, spojrzenie na sytuację z perspektywy dziecka i wyobrażenie sobie, jak ono się czuje i co jest tego przyczyną. To często w zachowaniu rodziców, że czegoś wymagają od dziecka, ale sami nigdy nie wsłuchują się w jego potrzeby.

2. Zmień kierunek działań

Gdy już zrozumiesz dziecko i odkryjesz powody jego niesłuchania, warto skupić się na tym, by mu pomóc w sytuacji, która dla żadnej ze stron nie jest komfortowa. Jeśli dziecko zachowuje się w sposób nie do zaakceptowania dla ciebie, pomóż mu tę złość, płacz czy inne zachowania przekierować na coś innego, co wam obojgu przyniesie satysfakcje.

Np. jeśli dziecko skacze po kanapie, na co ty się nie zgadzasz i prosisz je, by przestało, a ono nic nie robi sobie z tych próśb, zaproponuj mu jazdę na rowerze albo wyjście na plac zabaw. Po prostu przekieruj jego uwagę i spożytkowanie energii w jakiś bardziej akceptowalny dla ciebie sposób.

Chodzi o to, by spróbować dotrzeć do tego, czego dziecko w danej chwili potrzebuje i sprawić, by potrzeba została zaspokojona w sposób, który dla rodzica nie będzie trudny. W chwilach, w których ich zachowanie jest pozytywne, pamiętaj też, by je mądrze chwalić. To doprowadzi do tego, że dziecko będzie pochwałami zmotywowane, by postępować słusznie.

3. Zakończ pochwałą

Kiedy uda ci się osiągnąć cel i potrzeby dziecka zostaną zaspokojone, a tobie uda się utrzymać jego uwagę, pamiętaj o tym, by zwrócić jego uwagę na to, że razem osiągnęliście sukces. Mów mu, że jest dobrym pomocnikiem, jeśli poprosiłaś go o wspólne zrobienie obiadu albo że świetnie radzi sobie ze wspinaczką na placu zabaw.

Jak już wspomniane zostało w poprzednim punkcie, takie docenienie daje dziecku motywację do dalszych pozytywnych zachowań. To pozwala mu poczuć się aktywnym uczestnikiem sytuacji, który umie odnaleźć się w sytuacji i podejmuje działanie. To pozytywnie wpływa też na jego poczucie własnej wartości, pewność siebie i sukcesy w przyszłości.

Powyższe kroki pomogą nie tylko dotrzeć ci do dziecka, które nic sobie nie robi z tego, co do niego mówisz. To także ważne kroki w obustronnym zrozumieniu się, które pozytywnie wpływa na całą waszą relację. Pomaga dzieciom nabyć nowych umiejętności, zmotywować się do działań. Rodzicom natomiast pozwalają zrezygnować z gwałtownych reakcji, m.in. reagowania krzykiem czy złością na niesłuchanie dziecka. To prosty schemat zmiany sposobu postrzegania, który wpływa również na zmianę własnego zachowania.