Zamiast zmuszać do nauki, zrób z dziećmi to. Lista edukacyjnych zabaw z podziałem na wiek

Zabawy dla 3-miesięcznego dziecka

Około 3. miesiąca życia maluszek zaczyna bardziej interesować się światem dookoła. To dobry czas, by zacząć go uczyć różnych rzeczy przez zabawę.

1. Zabawa lusterkiem. W tym wieku dziecko dopiero wzmacnia mięśnie karku, których siła będzie potrzebna do podnoszenia główki, a to ćwiczenie może mu w tym pomóc. Ułóż dziecko na plecach, a kiedy zauważysz, że maluszek jest zainteresowany lusterkiem, powoli ruszaj nim na boki, tak, by wodziło za nim wzrokiem. Możesz także chuchnąć na lusterko i narysować coś na nim albo pozwolić dziecku pomazać po nim rączką.

2. Zabawa w echo. 3-4 miesiąc życia jest momentem, w którym dziecko zazwyczaj zaczyna gaworzyć. Zabawa w echo rozwinie umiejętności jego aparatu mowy.

Polega ona na tym, by powtarzać każdy dźwięk, który maluszek wydaje i czekać na odpowiedź. W miarę rozwoju dziecka można dodawać różne wyrazy dźwiękonaśladowcze np. kiedy dziecko obserwuje samochód, powiedzmy "Auto. Bruum.", a gdy je obiad: "Ziemniaczki. Mniam".

Zabawy dla 6-miesięcznego dziecka

Kiedy dziecko ma około 6. miesięcy, bardzo często zaczyna podejmować pierwsze próby przemieszczania się. Wciąż bardzo mocno interesuje się tym, co go otacza. Pilnie śledzi ruchy rodziców i potrafi już przekładać przedmioty z ręki do ręki.

1. Poduszka bum. Ciekawym i zabawnym dla malucha ćwiczeniem może okazać się zrzucanie konkretnych przedmiotów. Bierzemy do ręki, np. poduszkę i wypuszczamy ją, mówiąc; "Poduszka bum". Jednocześnie wykonujemy charakterystyczne miny, by rozśmieszyć dziecko.

2. Zabawa tablicą manipulacyjną. Chociaż półroczne dzieci zazwyczaj nie są jeszcze w stanie same siedzieć, to zabawa tablicą manipulacyjną może okazać się dla nich naprawdę rozwojowa. Taką tablicę można kupić lub zrobić samemu z różnych niepotrzebnych części, np. kabla od starego telefonu, suwaka, lusterka itd.

3. Jazzowy koncert z maluchem. Wciąż za mało mówi się o tym, jak dużą rolę w rozwoju dziecka odgrywa muzyka. Chociaż półroczne dziecko jest zdecydowanie za małe, żeby zrozumieć, czym są gatunki muzyczne, to nie jest za małe, by radośnie muzykować. Daj mu do ręki grzechotkę, a sama puść delikatną, kojącą muzykę. Nawet nie wiesz, ile radości sprawi maluchowi taki koncert.

Zabawy dla rocznego dziecka

Kiedy maluch ma rok, zazwyczaj stawia swoje pierwsze kroki. Potrafi też skupić uwagę na 5-10 minut, właśnie dlatego zabawy powinny być krótkie.

1. Chodzenie po różnych fakturach. Jeśli dziecko już chodzi, można rozłożyć na ziemi różne przedmioty, np. gazety, gąbeczki, poduszki, ciepłe koce i stworzyć z nich ścieżkę. Jeśli maluch jeszcze nie postawił pierwszych kroków, można stawiać go na takich powierzchniach, by przez stopy poznawał otaczający je świat.

2. Ciepło, zimno. Pochowaj w pokoju różne zabawki i zachęć dziecko, by ich poszukało. Na początku będziesz musiał mu pomagać, ale z czasem będzie coraz bardziej samodzielne. Wytłumacz mu, że kiedy mówisz "ciepło", to znaczy, że jest blisko przedmiotu, a kiedy mówisz "zimno" – szukana rzecz jest oddalona od niego.

3. Stwórzcie własną bazę. Z krzeseł, poduszek, koców można zrobić domek. Stwórz go przy pomocy dziecka. Możecie wówczas pobawić się, że baza jest waszym schronieniem, a na zewnątrz znajdują się pluszakowe potwory. Sama zabawa w dom jest także edukacyjna. Dziecko w tym wieku bardzo dużo uczy się przez naśladowanie.

1. Namalujcie obraz paluszkami. W tym wieku bardzo ważne jest rozwijanie małej motoryki. Wszelkie prace plastyczne będą więc dobrym pomysłem. Ciekawą opcją jest namalowanie obrazu, używając do tego jedynie paluszków. Zamoczcie je w farbie i odciśnijcie na kartce papieru. To może być paluszkowe drzewko albo kropelki deszczu.

2. Tworzenie obrazków z pieczątek. Podobną aktywnością jest robienie stempelków. Można je kupić lub samemu wyciąć konkretne kształty, np. z ziemniaków. Przy okazji pouczcie się konkretnych kształtów i kolorów.

3. Warsztat samochodowy z kartonów. Z pustych pudełek można zrobić naprawdę wszystko! Samochód, scenę do występów, torebkę, komputer czy cokolwiek innego. Ja proponuje wykonać warsztat samochodowy, w którym dziecko będzie mogło m.in. poznawać marki samochodów, przyklejać papierowe sprzęgło, kierownicę itd. Zabawę z kartonami można dostosować do zainteresowań dziecka.

4. Wymyślanie piosenek sytuacyjnych. To kolejna zabawa, która pozwoli dziecku rozwinąć się muzycznie. Niech śpiewanie, np. przed posiłkiem czy myciem zębów stanie się waszym rytuałem. Możesz także wyśpiewywać treści znanych książeczek – dla dziecka będzie to ciekawa odmiana.

1. Robienie woreczków z grochem i zabawa nimi. Uszyj najprostsze woreczki (nie musisz robić tego na maszynie) i wrzuć do nich kaszę, groch czy ryż. Dzięki temu prostemu przedmiotowi, twoje dziecko będzie mogło uczyć się trzymania równowagi. Możecie na przykład urządzić zawody z trzymaniem woreczka na głowie. Innym pomysłem jest rzucanie woreczka do celu lub skakanie jedynie po miejscach, w których położone są woreczki. To doskonały trening dla dziecięcych stópek!

2. Zabawa w sklep. W tym wieku dzieci wciąż poznają otaczający je świat. Zabaw w sklep może nauczyć je tego, jakich zwrotów używać w tym miejscu i w jaki sposób płacić. Przygotuj dziecięce ubranka albo książki i wystawcie je na sprzedaż. Niech maluch będzie sprzedawcą, a ty kupującym. Z doświadczenia wiem, że zabawa może trwać długie godziny.

3. Zabawy z masą solną. Chcesz usprawnić rączki dziecka? Tworzenie figurek z masy solnej to prosta, ale ciekawa zabawa. Wystarczy szklanka soli, szklanka mąki i odrobina ciepłej wody, by powstała plastyczna masa. Można dodać też małą ilość kleju do tapet. Aniołki, samochody, domki – to tylko niektóre rzeczy, jakie można wykonać podczas tej zabawy.

4. Poszukiwacze skarbów w lesie. Sama bardzo dobrze pamiętam tę zabawę z dzieciństwa i do dziś wywołuje u mnie pozytywne odczucia. Wystarczy schować w pobliskim lesie czy parku drobne zabawki, a następnie rozpocząć przygodę jako poszukiwacze skarbów. Tę zabawę można urozmaicić, czytając dzieciom dodatkowe zagadki i podpowiedzi.

5. Slime. To bardzo popularna zabawka, którą samodzielnie można wykonać w domu. Mały glutek usprawni ręce dziecka i zajmie go na długie godziny.

6. Cheeky monkey. Weźcie do ręki karty, na których narysowane są np. zwierzęta. Jeśli nie macie takich w domu, możecie stworzyć je samemu (wydrukować lub narysować). Następnie odkładamy karty rysunkiem do góry i śpiewamy razem z dzieckiem piosenkę "cheeky monkey" (lub jakąkolwiek inną piosenkę).

1. Konkurs "Mam talent". Niech pluszaki będą widownią i jurorami, a wy przygotujcie się do występów. Pokaz sztuczek z psem, taniec do ulubionej piosenki czy malowanie obrazu na żywo – to tylko niektóre z pomysłów, jakie mogą przyjść dzieciom do głowy.

2. Zróbcie gniotka. Wystarczy balon, mąką ziemniaczana, lejek, słomka, włóczka i marker. Samo wykonywanie gniotka może być dla dziecka doskonałą zabawą, a ściskanie go to dobry trening rąk.

3. Dziś pojedziemy do... Australii! Weźcie globus i raz w tygodniu wybierzcie się na wymyśloną wyprawę. Zakręćcie globusem i wylosujcie konkretne miejsce. Jeśli padło, np. na Chiny poczytajcie więcej na temat tamtejszej kultury, zwyczajów itd. Możecie także stworzyć prace plastyczne na ten temat.

4. Stworzenie scrapbooka ze zdjęciami i pamiątkami. Scrapbook to ręcznie dekorowany album z różnego rodzaju zdjęciami i pamiątkami. Dzieci uwielbiają robić takie rzeczy. Dajcie im konkretne wycinki, pamiątki i zdjęcia. Zachęćcie, by same wycinały, przyklejały i stworzyły prawdziwie unikatową pamiątkę.

1. Pobawcie się w krawców i w krawcowe. Daj dzieciom igłę, nitkę i kawałek materiału. Nawet nie wiesz, jak wiele mogą z tego stworzyć. Dobrym rozwiązaniem są też specjalne zestawy do szycia dla dzieci, które można zakupić. Na początek proste okaże się uszycie gumki schrunchie czy woreczka na zioła lub muesli.

2. Memory z tabliczką mnożenia. Twoje dziecko niezbyt chętnie uczy się matematyki? Warto zamienić naukę w zabawę. Wytnij z kartonu lub kawałka sztywnego papieru kwadraty. Na jednym z nich napisz, np. „7 × 2”, a na drugim wynik działania: „14”. Przygotuj kilka takich obliczeń i bawcie się tak, jak w memory, z tym że zamiast obrazków będzie trzeba połączyć wynik z równaniem.

3. Zabawa w głuchy telefon. Zna ją każdy. Jest bardzo prosta, ale wywołuje dużo śmiechu. Nada się idealnie, kiedy mamy w domu kilkoro dzieci.

4. Robienie biżuterii. Można wykonać ją z tego, co mamy w domu lub zamówić specjalne zestawy. Nawlekanie, przekładanie i tworzenie czegoś własnego może być naprawdę pasjonującym zajęciem i początkiem prawdziwej pasji.

5. Zorganizowanie gry miejskiej. Dzieci mają dosyć siedzenia w domach? Zorganizujcie grę miejską! Przygotujcie mapę, zadania do wykonania, wcielcie się w znane postaci i wyruszcie na miasto, by wykonać ważną misję.

6. Stwórzcie lapbooka. Lapbook to teczka tematyczna, w której umieszcza się informacje na konkretny temat. Zachęć dziecko, by wybrało temat, który go interesuje.

1. Narysuj wiersz. Wydrukuj wybrany wiersz (najlepiej, jeśli będzie bardzo obrazowy, jak np. wiersze młodopolskich impresjonistów), przeczytaj utwór dziecku i poproś, by go narysował. Idealnie nadaje się do tego, chociażby znana „Melodia mgieł nocnych” Przerwy-Tetmajera. To ćwiczenie rozwinie wyobraźnię.

2. Stwórzcie mapę marzeń. Nowy rok to dobry czas, by pomyśleć o swoich celach i marzeniach. Dobrym pomysłem będzie więc stworzenie mapy marzeń. Na początku zadajcie sobie pytanie, jakie są wasze aspiracje i dążenia, a później zobrazujcie je w formie rysunkowej czy kolażu.

3. Alternatywna wersja "Państw i miast". Znacie popularną grę "Państwa i miasta"? Jeśli już wam się znudziła, możecie stworzyć własną wersję, np. zamiast państwa, miasta, rośliny, zwierzęcia, zapiszcie: książka, film, autor, aktor itd. Wymyślcie dowolne kategorie i bawcie się przez długie godziny.

4. Zabawa w teatr. Wykorzystajcie karton lub wielki koc i krzesła. Stwórzcie scenę i odegrajcie wybrane przedstawienie. Jeśli znudziły wam się tradycyjne baśnie, jak "Czerwony Kapturek" czy "Królewna Śnieżka", możecie odegrać scenę ze swojej ulubionej książki lub bajki.

5. Rzeźby z mydła. To kolejna artystyczna aktywność. Zachęćcie syna lub córkę, by wyrzeźbiło z mydła swoją ulubioną postać albo... samych siebie! Wasze dziecko będzie się przy tym świetnie bawić, a dodatkowo zyskacie unikatowy gadżet, który postawicie w łazience.

To tylko niektóre z pomysłów na zabawy dla dzieci w każdym wieku. Dajcie się ponieść wyobraźni i wydłużcie tę listę.