Reklama.

Co dzieje się w mózgu dziecka, gdy bawi się lalkami? Przełomowe odkrycie

30 listopada 2020, 09:07·4 minuty czytania

Publikacja artykułu: 30 listopada 2020, 09:07

Lalka to jedna z pierwszych zabawek, jaką dajemy dziecku. Jednak czasy, w których zabawę traktowaliśmy jako "tylko zabawę", minęły – dzięki specjalistom wiemy, jak ważny dla rozwoju dziecka jest to czas. Teraz odkryto, co takiego dzieje się w mózgu malucha, który bawi się lalką i trudno przejść obojętnie obok wyników tych badań, bo ostatecznie są dobrą informacją... dla nas wszystkich!

Lalka dla dziecka. Oto dlaczego zabawa lalkami jest ważna dla rozwoju materiały prasowe

materiały prasowe

Alicja Cembrowska

Zabawa emocjonalna

Eksperci, którzy od lat zajmują się badaniem rozwoju człowieka od pierwszych dni jego życia, wiedzą to doskonale – jesteśmy niesamowici. My na co dzień, obserwując bawiące się dziecko, często nie myślimy o tym, co w konkretnej chwili dzieje się w jego mózgu, jakie dokładnie procesy się odbywają.

Może cię zainteresować także: Rodzicu, pozwól dziecku na porażkę. Tak zbudujesz zbroję, która posłuży mu całe życie

Warto od razu obalić mit, że tylko konkretna, nastawiona na edukację zabawa, sprawia, że dziecko się rozwija. Poza umiejętnościami dopasowywania klocków czy rozpoznawania kształtów i struktur ważne jest rozwijanie inteligencji emocjonalnej. Niestety wielu z nas tak bardzo skupia się na punktach z "pragmatycznej listy", której efekty stosunkowo szybko można zaobserwować, że zapomina o tym, co w istocie najważniejsze – o emocjach.

Dlaczego dziecko powinno bawić się lalkami?

I tutaj dochodzimy do lalek, które choć niedoceniane, są bardzo potrzebne i rozwijające dla małego człowieka. Pewnie wielu rodziców mogłoby podzielić się historiami, jak dzieci, naśladują codzienne życie rodziny – opiekują się lalką, organizują jej lekcje lub wyprawiają do pracy. Chociaż najczęściej uznajemy to po prostu za urocze i mówimy, że "to przecież nic nadzwyczajnego, w końcu dzieci są niezawodnymi obserwatorami i naśladowcami", to okazuje się, że podczas takiej zabawy dzieje się coś o wiele ważniejszego.

Nasze dziecko przygotowuje się do dorosłego życia, rozwijając jedne z najważniejszych i przyszłościowych cech – empatię i umiejętności społeczne. Lalka staje się niejako łącznikiem świata dziecka i świata dorosłego, a to sprawia, że maluch czuje się pewnie i bezpiecznie. Przy okazji "opiekuje się" kimś, co rozwija w nim troskliwość i poczucie odpowiedzialności, a także wspomnianą już empatię, która nadal dla wielu jest stanem dosyć enigmatycznym.

Jak rozwinąć w dziecku empatię?

A empatia jest bardzo potrzebna dziecku. Dzięki niej będzie łatwiej wchodziło w relacje z rówieśnikami, zawiązywało przyjaźnie, odnajdywało się w trudnych sytuacjach czy w przyszłości tworzyło dojrzały związek z drugą osobą. To umiejętność postawienia się w sytuacji drugiego człowieka i skierowania uwagi na jego uczucia i potrzeby.

To trudna do opanowania sztuka i jak zaznacza w jednej ze swoich książek o empatii psycholog Marshall Rosenberg, nie należy jej mylić z radzeniem, pouczaniem, pocieszaniem, wypytywaniem, czy korygowaniem. Empatia ma spełniać potrzebę drugiej osoby, jaką jest poczucie bycia zrozumianą. By jednak do tego doszło, musimy najpierw nauczyć dziecko, jak przeżywać emocje, jak radzić sobie ze smutkiem, lękiem czy gniewem. Ważne jest również, by potrafiło nazywać i wyrażać emocje, by łatwiej było mu obchodzić się z nimi oraz rozumieć innych.

Nic tak nie pomaga w wyrażaniu emocji, jak... lalka!

Wracając jednak do lalki, jako "łącznika światów" nie sposób pominąć, że ta zabawka może również spełniać funkcje terapeutyczne. Dzieci dopiero uczą się nazywać swoje stany i emocje, nieraz trudno wyrazić im, o co im dokładnie chodzi, innym razem się wstydzą, nie wiedzą jak. Wtedy ratunkiem może okazać się lalka – idealny pomocnik, pośrednik, który na potrzeby chwili staje się aktorem.

Tak! Odgrywanie scenek z dzieckiem, wcielanie się w role, to metoda na przeprowadzenie "poważnej rozmowy" pod płaszczem zabawy. Dziecko poczuje się swobodniej, łatwiej będzie mu określić swoje lęki i mówić o trudnych emocjach ustami ukochanej lalki-bezpiecznej wyspy. To również zabawka idealna do nauki nazywania swoich stanów i uczuć. Zapewne słyszeliście, że wasza pociecha "kocha lalkę" lub "jest na nią zła" – potraktujcie to całkowicie poważnie i wspólnie omówcie, co się stało, co oznaczają te emocje, czy pojawiają się z nimi inne.

Wielu rodziców pewnie skojarzy to z jeszcze jedną sytuacją: dźwiękami długich dysput dochodzących z pokoju dziecka. Pewnie nie raz zastanawialiście się, z kim rozmawia córka lub syn, a gdy wchodziliście do pokoju, to widzieliście, jak usilnie próbuje coś wytłumaczyć swojej lalce. To świetny znak! Wasze dziecko nie tylko robi sobie trening mówienia, ale również jest czymś żywo zainteresowane. A chyba tę naturalną ciekawość najbardziej w dzieciach cenimy, prawda?

Zalety lalek – przełomowe badania

Przytoczone powyżej niewątpliwe zalety lalek potwierdziły najnowsze badania neurobiologów z Uniwersytetu Cardiff. We współpracy z Barbie® przeprowadzili oni badanie, w którym po raz pierwszy wykorzystano neuroobrazowanie do zbadania wpływu zabawy lalkami na mózg dziecka.

Wyniki potwierdzają, że zabawa lalkami aktywuje obszar mózgu odpowiedzialny za przetwarzanie informacji społecznych, w tym za empatię. Zabawa lalkami pozwala dzieciom rozwijać i wykorzystywać te umiejętności również podczas samodzielnej zabawy.

Jak wyjaśnia Dr Sarah Gerson: "To całkowicie nowe odkrycie. Ten obszar mózgu jest wykorzystywany, gdy myślimy o innych ludziach, a zwłaszcza o ich emocjach lub uczuciach. W przeciwieństwie do gier, które polegają na rozwiązywaniu problemów lub realizowaniu celu, lalki zachęcają dzieci do tworzenia w swojej wyobraźni własnych, małych światów. Bawiąc się lalkami, dzieci są bardziej skłonne do myślenia o innych ludziach i o tym, jak mogą ze sobą współpracować".

To bardzo znaczące odkrycie, szczególnie w obecnych czasach. Nasze dzieci mają coraz mniej okazji do interakcji społecznych, a w ostatnich miesiącach są one ograniczone do minimum.

Aż lalka

– Wykazano, że dzieci, które rozwinęły w sobie umiejętności społeczne we wczesnym okresie życia, mają lepsze stopnie, kontynuują naukę i dokonują trafniejszych wyborów w życiu. Empatyczne dzieci mogą być również bardziej skłonne do obrony nękanego dziecka, próbując zaangażować się w rozwiązanie konfliktu. Wiedza, że dzieci mogą rozwijać te umiejętności poprzez zabawę lalkami, takimi jak Barbie, jest niezwykłym odkryciem i będzie pomocnym narzędziem dla rodziców – mówi dr Michele Borba.

Teraz już wiecie, że dziecko nie bawi się "tylko lalką", tylko "aż lalką", przy okazji zdobywając umiejętności, które pomogą mu żyć szczęśliwie z samym sobą i innymi. Nie przejmujcie się również tym, że wasz syn marzy o lalce – "płeć zabawek" to wytwór głów dorosłych, a nie dzieci. Dla chłopca i dziewczynki rozwój wspomnianych wyżej umiejętności jest równie ważny. Psychoanalityk Donald Winnicott powiedział: "Normalne jest to, co jest".

Dlatego, jeżeli szukacie prezentu, który nie tylko ucieszy wasze dziecko, ale również wspomoże jego rozwój, to pomyślcie o wyborze lalki, która być może stanie się nową przyjaciółką waszej córki lub syna.

Może cię zainteresować także: 5 ćwiczeń, które was do siebie zbliżą. Te zabawy uczą dzieci rozpoznawać emocje

Artykuł powstał we współpracy z Mattel