Dziecko ma alergię pokarmową? Tak czytaj etykiety produktów spożywczych
Redakcja MamaDu
13 września 2023, 09:26·3 minuty czytania
Publikacja artykułu: 13 września 2023, 09:26
Jeśli twoje dziecko cierpi na alergię pokarmową, wiesz, że musisz czytać etykiety produktów spożywczych ze skrupulatnością godną detektywa. Teraz będzie ci trochę łatwiej, ponieważ Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) przygotował praktyczne rady, jak zaleźć alergeny pokarmowe w listach składników.
Reklama.
Podstawą w przypadku alergii pokarmowej jest uważne czytanie składu produktów fot. Joshua Rawson-Harris/Unsplash
Reklama.
Alergia pokarmowa to nieprawidłowa reakcja układu odpornościowego na konkretny produkt spożywczy, np. mleko krowie, cytrusy czy jajka kurze. NFZ szacuje, że w Polsce około 12 mln osób cierpi na jakiś rodzaj alergii, w tym także tę pokarmową. Uczulenie na składniki spożywcze często zdarza się też u niemowląt i małych dzieci, objawiając się dolegliwościami ze strony układu pokarmowego (m.in. wymiotami i biegunkami), ale też alergicznymi zmianami skórnymi, np. pokrzywką.
Informacje o alergenach na opakowaniu
Zgodnie z przepisami producenci żywności muszą umieszać na opakowaniach informacje dotyczące alergenów znajdujących się w składzie danego produktu. To cenna informacja nie tylko dla alergików, ale i osób przygotowujących dla nich posiłki. Sposoby informowania o alergenach mogą być różne: może np. być to osobna wzmianka albo wyróżnienie w liście składników pogrubioną czcionką, innym kolorem itd.
Na opakowaniu musi też znaleźć się informacja o możliwej zawartości konkretnego alergizującego składnika, nawet jeśli produkt go nie zawiera, ale w zakładzie produkowana jest inna żywność z jego zawartością.
Jakie alergeny muszą być wykazane na opakowaniu produktów spożywczych? Zgodnie z unijnym prawem jest ich 14:
orzeszki ziemne
orzechy inne, w tym laskowe
soja
gorczyca
jaja
łubin
mleko
ryby
zboża zawierające gluten
sezam
seler
dwutlenek siarki
mięczaki
skorupiaki.
Najczęstsze alergeny pokarmowe
Wśród produktów spożywczych, które uczulają najczęściej, wymienia się m.in.:
mleko krowie i jego przetwory. Uczulać mogą białka mleka krowiego (kazeina i białko serwatkowe) oraz laktoza. O ile oczywistym wydaje się, że dziecko uczulone na produkty zawierające mleko krowie powinno unikać jedzenia serów, śmietany, masła czy jogurtów, rodzice powinni być świadomi, że mleko i jego składniki mogą znajdować się również w innej żywności: wypiekach, pieczywie, sosach, a nawet wędlinach i kiełbasach (także w lubianych przez dzieci parówkach!).
Gluten. Choć alergia na gluten nie jest częstą chorobą, to roślinne białko może powodować również celiakię lub nietolerancję glutenu. Osoby, które nie powinny jeść glutenu, powinny wystrzegać się pszenicy (także orkiszu), żyta, jęczmienia, owsa. Oznacza to unikanie nie tylko pieczywa, kasz czy makaronów wyprodukowanych z mąki z tych zbóż, ale również szeregu gotowych dań, przekąsek, wędlin, sosów.
Orzechy. To najsilniejszy i najczęstszy alergen. Reakcje alergiczne na orzechy mogą być bardzo poważne, a nawet zagrażające życiu. Mowa zarówno o lekkich objawach skórnych, jak i poważnych przypadkach podrażnień układu pokarmowego, oddechowego, ogólnego osłabienia organizmu (w tym omdleń) aż po wstrząs anafilaktyczny. Uczulać mogą m.in.:
- orzeszki ziemne (arachidowe)
- migdały
- orzechy laskowe
- orzechy włoskie
- orzechy nerkowca.
Orzechy znajdziesz też w produktach pochodnych, m.in. w ciastach i ciasteczkach, curry, deserach, sosach.
Uczulać mogą też np. soja, sezam, seler i gorczyca. Wszystkie te pokarmy mogą znajdować się w składzie innych produktów spożywczych, dlatego jeśli masz w domu alergika, zawsze czytaj uważnie etykiety.
Zalecenia EFSA w przypadku alergii pokarmowych
Oprócz uważnego czytania etykiet, naukowcy z EFSA zalecają alergikom:
regularne konsultacje się z lekarzem lub dietetykiem, aby uzyskać spersonalizowane porady dotyczące zastępowania poszczególnych produktów w diecie
pytanie o dokładny skład posiłków (np. w restauracji)
unikanie dań gotowych i przetworzonych o skomplikowanym składzie
samodzielnie przygotowywanie w domu posiłków na bazie sprawdzonych produktów
informowanie rodziny, przyjaciół lub opiekunów (szczególnie ważne w przypadku dzieci na wyjazdach) o tendencjach alergicznych.
Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) jest agencją Unii Europejskiej utworzoną w 2002 roku, której zadaniem jest pełnienie roli niezależnego ośrodka zapewniającego doradztwo naukowe podmiotom zarządzającym ryzykiem oraz informowanie o ryzyku związanym z łańcuchem żywnościowym. W tym celu Urząd współpracuje z szeregiem interesariuszy, by propagować spójność zaleceń naukowych w całej Unii Europejskiej, a także przedstawia założenia naukowe stanowiące podstawę przepisów i regulacji chroniących konsumentów przed zagrożeniami związanymi z żywnością w całym łańcuchu żywnościowym – od pola do stołu.
