Alergia na mleko bywa błędnie utożsamiana z nietolerancją laktozy. Choć objawy obu tych schorzeń są podobne, w przypadku uczulenia na białka mleka nie wystarczy zastąpienie mleka i nabiału produktami bez laktozy – konieczne jest całkowite wyeliminowanie białek mleka z diety. Dowiedz się, jak rozpoznać alergię na mleko u dzieci i dorosłych oraz sprawdź, jakie produkty są dozwolone w diecie alergików.
Alergia na mleko, podobnie jak inne alergie pokarmowe, to nieprawidłowa odpowiedź układu immunologicznego po kontakcie z alergenem – w tym wypadku są nim białka mleka, zwykle krowiego. Najczęściej uczulające białka zawarte w mleku to:
Uczulenie na mleko może się pojawić w każdym wieku. Najczęściej występuje u niemowląt – mowa wtedy o alergii na mleko modyfikowane, które zawiera w składzie białka mleka krowiego – i dzieci do 3. roku życia. U starszaków, nastolatków i dorosłych uczulenie na mleko również może się rozwinąć.
Tak jak inne rodzaje alergii, alergia na mleko może dawać objawy ze strony różnych układów i narządów. Najczęściej spotykane są objawy ze strony układu pokarmowego (biegunka, zaparcia, ból brzucha, nudności, a u niemowląt ulewanie i kolki) oraz zmiany skórne.
Rzadziej pojawiają się zmiany ze strony układu oddechowego (nieżyt nosa, świszczący oddech, kaszel, astma) oraz reakcje ogólnoustrojowe takie jak zaburzenia koncentracji, drażliwość i płaczliwość u dzieci, zaburzony sen.
Najgroźniejszym objawem alergii na mleko jest wstrząs anafilaktyczny, który może prowadzić do śmierci.
Uczulenie na białka mleka krowiego najczęściej występuje u niemowląt i małych dzieci, ponieważ ich układ odpornościowy nie jest jeszcze w pełni rozwinięty. W
U niemowląt mogą pojawić się zarówno alergia na mleko modyfikowane (na bazie białek mleka krowiego), jak i tzw. alergia na mleko matki, a dokładniej na białka mleka zawarte w spożywanych przez matkę pokarmach. W obu przypadkach konieczna jest wizyta u pediatry i wykluczenie z diety uczulających białek. Najczęściej w przypadku alergii na mleko u niemowląt (skazy białkowej) zaleca się karmienie preparatem mlekozastępczym, w którym białka krowie są zastąpione innymi białkami.
Poza wyżej wymienionymi objawami u dzieci z alergią na mleko mogą pojawić się problemy z wypróżnianiem, śluz w kale, problemy z przybieraniem na wadze.
Po spożyciu białek mleka mogą wystąpić alergiczne zmiany skórne takie jak:
Najczęściej zmiany obejmują twarz (w tym okolice ust), kończyny (również dłonie, zgięcia rąk i nóg), rzadziej dekolt i tułów czy plecy. Zdarza się, że wysypce i innym zmianom skórnym towarzyszy świąd.
Na poniższych zdjęciach możesz zobaczyć, jak wygląda wysypka przy alergii na białka mleka. U tej dziewczynki wysypka w postaci czerwonych plamek pojawiła się na rękach i twarzy:
Na tym zdjęciu widać reakcję alergiczną na klatce piersiowej i brzuchu u małego dziecka:
Diagnozę alergii na mleko należy rozpocząć od wizyty u pediatry lub lekarza rodzinnego, który wystawi skierowanie do alergologa. Można również od razu umówić się do alergologa w prywatnym gabinecie (wizyta i dalsze badania będą płatne).
Alergolog przeprowadzi dokładny wywiad i zleci testy na alergię pokarmową, by potwierdzić lub wykluczyć uczulenie. Leczenie alergii na białka mleka polega na wyeliminowaniu z diety produktów zawierających uczulające białka.
Ważne, by dokładnie czytać etykiety: mleko może znajdować się w składzie produktów, o których nawet byśmy nie pomyśleli, że mogą zawierać mleko. To m.in. chipsy i słone przekąski, gorzkie czekolady, pieczywo (z dodatkiem serwatki albo maślanki), wysoko przetworzone produkty mięsne typu mielonka, parówki.
Dieta eliminacyjna przy alergii na mleko polega na wykluczeniu produktów zawierających uczulające białka. W zależności od rodzaju białka, które wywołuje nieprawidłową reakcję układu odpornościowego, różnić się będą dozwolone produkty. Dla przykładu: osoba uczulona wyłącznie na laktoalbuminę może spożywać przegotowane mleko, w przeciwieństwie do osoby z alergią na kazeinę, która powinna całkowicie wyłączyć z diety nabiał.
Poniższa lista zawiera roślinne alternatywy produktów mlecznych, które są całkowicie bezpieczne dla osób uczulonych na mleko:
źródła: clevelandclinic.org, nhs.uk, mayoclinic.org, alergiczne.info