Reklama.

To choroba mylona z różyczką lub anginą. Tylu zakażeń nie było od kilkudziesięciu lat

Redakcja MamaDu

19 grudnia 2022, 16:13·4 minuty czytania

Publikacja artykułu: 19 grudnia 2022, 16:13

WHO ostrzega, by nie bagatelizować objawów szkarlatyny. Ta nieco zapomina choroba zakaźna, w tym sezonie atakuje z niezwykle dużą siłą. Choć olbrzymi wzrost zachorowań na ten moment nie dotyczy Polski, to warto wiedzieć, jak obawia się płonica, gdyż łatwo ją pomylić z innymi chorobami. Nieleczona lub niedoleczona może prowadzić do niezwykle poważnych powikłań.

szkarlatyna wysypka — Oprócz wysypki pojawia się wysoka gorączka, ból gardła i wymioty. fot. Alicia Williams/commons.wikimedia.org

fot. Alicia Williams/commons.wikimedia.org

fot. Martin Kronawitter/commons.wikimedia.org

Szkarlatyna (inaczej: płonica) to choroba wywoływana przez paciorkowce z grupy A, które są odpowiedzialne również za anginę.

Biały nalot lub malinowy język, wysypka, wysoka gorączka i wymioty to najbardziej charakterystyczne objawy szkarlatyny.

Nieleczona płonica może prowadzić do poważnych powikłań, dlatego niezwykle ważna jest wizyta u lekarza oraz podanie antybiotyku.

Szkarlatyna u dzieci: przyczyny

Szkarlatyna, zwana inaczej płonicą, jest bakteryjną chorobą zakaźną. Przyczyną szkarlatyny są paciorkowce z grupy A, a właściwie wytwarzane przez te bakterie egzotoksyny A, B i C (tzw. toksyny erytrogenne). Zarazić się można drogą kropelkową, a także przez przedmioty lub pokarmy zakażone przez chorego.

Na płonicę chorują głównie dzieci do 10. roku życia, które zaraziły się w szkole lub przedszkolu. Szkarlatyna u osób dorosłych występuje sporadycznie i może mieć ostrzejszy początek niż w przypadku dzieci. Na szkarlatynę można chorować kilka razy w życiu.

Ponieważ paciorkowce z grupy A wywołują także anginę, warto wiedzieć, że szkarlatyna u dziecka (szczególnie u niemowląt) może się rozwinąć w wyniku kontaktu z kimś chorym właśnie na anginę.

Szkarlatyna u dzieci i niemowląt: objawy

Szkarlatyna wylęga się krótko – od 12 godzin do 4 dni i zwykle po 5 dniach objawy ustępują. Objawy szkarlatyny u dzieci to:

ból gardła oraz ból podczas przełykania;

wysoka gorączka (mogą się także pojawić się dreszcze i wypieki);

ból głowy;

biały nalot na języku (po 4-5 dniach znika i język staje się malinowy);

powiększone migdałki i węzły chłonne;

szybsze niż normalnie tętno;

ból brzucha, nudności i wymioty;

charakterystyczna wysypka.

Wysypka przy szkarlatynie: zdjęcia

Zazwyczaj w drugiej dobie choroby pojawia się charakterystyczna wysypka. Pojawia się ona zazwyczaj na klatce piersiowej, plecach, szyi i pośladkach. Można również zauważyć, że zaognia się w "ciepłych miejscach" czyli na zgięciach łokci, pod pachami czy w pachwinach. U niektórych dzieci można dostrzec również ciemne przebarwienia na skórze, są to tak zwane linie (objawy) Pastii.

Wysypka obejmuje również twarz. Charakterystyczny dla szkarlatyny jest tzw. trójkąt Fiłatowa. Wysypka na buzi nie występuje wokół ust, tworząc biały trójkąt.

Po naciśnięciu miejsca, gdzie jest wysypka, skóra blednie. Po kilku dniach wysypka schodzi, a o około 2 tygodniach od wystąpienia pierwszych objawów skóra może zacząć się łuszczyć.

Szkarlatyna: język

Na początku choroby na języku chorego dziecka można zauważyć biały nalot. Po kilku dniach nalot ustępuje, a język przybiera intensywną malinową barwę. Wyraźnie widoczne są także powiększone brodawki smakowe. Podobny, żywy "płonący" kolor ma gardło - stąd nazwa płonica.

Szkarlatyna: zdjęcie języka

Szkarlatyna: leczenie

Szkarlatyna jest często mylona z anginą i różyczką, dlatego nie wolno leczyć dziecka na własną rękę. W celu potwierdzenia diagnozy lekarz może zlecić wykonanie posiewu wymazu z gardła i migdałków lub "szybki" test na obecność antygenu PBHA, który świadczy o zakażeniu paciorkowcami.

Jeśli to rzeczywiście to szkarlatyna, dziecku musi dostać antybiotyk. Najczęściej lekarze przypisują penicylinę. Pełna kuracja trwa 10-14 dni. Niezwykle ważne jest prawidłowe dawkowanie leku, a także przeprowadzenie kuracji antybiotykowej do końca (nawet jeśli objawy wcześniej ustąpiły). Warto również pamiętać, że chory zaraża jeszcze 24-48 godzin od momentu podania antybiotyku.

Oprócz antybiotyku lekarz zaleci leki na zbicie gorączki, a także przyjmowanie preparatów łagodzących ból gardła. Należy także zadbać o odpowiednie nawodnienie chorego. Hospitalizacja jest konieczna jedynie w przypadku bardzo ciężkiego przebiegu choroby.

Paciorkowiec z grupy A: wzrost zachorowań

Choroba zazwyczaj ma łagodny przebieg, jednak w tym sezonie Światowa Organizacja Zdrowia odnotowała znaczny wzrost zachorowań oraz zachorowań z ciężkim przebiegiem tej choroby w Wielkiej Brytanii, Francji Irlandii, Holandii, Hiszpanii i Szwecji. Pojawiają się również informacje o śmierci dzieci poniżej 10. roku w tych krajach.

W większości przypadków infekcje wymagające hospitalizacji wywołane są rzadką inwazyjną formą paciorkowca grupy A (iGAS). WHO informuje w swoim komunikacie, że wczesne leczenie "może uratować życie".

Szczepionka przeciwko szkarlatynie

Nie ma szczepionki chroniącej przed zachowaniem na szkarlatynę. Dzieci szczepi się na błonicę, której nie należy mylić z płonicą.

Szarlatana powikłania

Nieleczona lub niedoleczona szkarlatyna może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak:

kłębuszkowe zapalenie nerek,

zapalenie mięśnia sercowego,

zapalenie stawów,

zapalenie węzłów chłonnych,

zapalenie zatok przynosowych,

zapalenie ucha środkowego,

powiększenie wątroby,

powiększenie śledziony,

zapalenie opon mózgowych,

gorączka reumatyczna.

Jeśli po chorobie wystąpi ponownie gorączka i powiększenie węzłów chłonnych należy udać się ponownie do lekarza.

Może cię zainteresować także: "Co miesiąc byliśmy u lekarza...". Zaskakująca przyczyna zapalenia oskrzeli u dziecka