Tak narcystyczni rodzice krzywdzą swoje dzieci. 4 rzeczy, które ty też możesz nieświadomie robić
- Toksyczni rodzice mogą mieć wiele twarzy. Jedną z nich jest narcyzm, który jest zaburzeniem osobowości.
- Dzieci narcystycznych rodziców narażone są na manipulację, mają z góry zaplanowane przez rodziców życie. Nie mogą mieć też własnego zdania, bo rodzice nie uznają ich autonomii, traktują za to, jakby byli ich "przedłużeniem".
- Jeśli miałaś narcystycznych rodziców lub sama wykazujesz takie cechy, musisz wiedzieć, że jedynym sposobem od uwolnienia się od tego ciężaru jest psychoterapia.
Narcyz to osoba, która ma nieuleczalne zaburzenia osobowości. Można być osobą narcystyczną i nawet o tym nie wiedzieć, bo wiele tego typu cech i zachowań wynosimy z domu, w którym nasi rodzice również byli toksyczni. Cechy narcyza można także mieć i nie być ich świadomym, tym samym szkodzić dziecku pewnymi zachowaniami.
Podstawowymi cechami narcyza są egoizm, wysokie mniemanie o sobie, niestabilność i manipulowanie relacjami z ludźmi. Często osoby narcystyczne mają problemy z empatią, bo myślą wyłącznie o sobie i to siebie stawiają na pierwszym miejscu. W przypadku rodzica, który jest narcystyczny, często ma miejsce przenoszenie swoich ambicji na dziecko i traktowanie go jak przedłużenie siebie – starają się o to, by dziecko odnosiło sukcesy w jakiejś dziedzinie, w której sami pragnęli spełnienia, ale z jakiegoś powodu im się nie udało.
Narcystyczni rodzice chcą także nad wszystkim w życiu dziecka sprawować kontrolę i zrobią naprawdę wiele, żeby ich plany dotyczące malucha, powiodły się. Dla dzieci, których rodzice są narcyzami, wszystko jest wyjątkowo trudne, a rodzice wydają się wyjątkowo wymagający i kontrolujący. Nie trzeba chyba też nikogo zapewniać, że bycie dzieckiem narcyza sprawia, że jesteśmy wyjątkowo podatni na manipulację, skrzywdzeni psychicznie i potrzebujemy psychoterapii. Jeśli nie jesteś pewna, czy twoi rodzice byli narcyzami albo czy sama nie wykazujesz takich skłonności, oto 4 rzeczy, które narcystyczni rodzice robią swoim dzieciom:
1. Idealizacja i ścisłe trzymanie się planu
Osoby wykazujące cechy narcystyczne, mają założony z góry wzór, który muszą wypełnić i w te ramy muszą wpasować się także ich dzieci. Może to dotyczyć związku, tego, co będą robiły ich dzieci i tego, na jakie zajęcia dodatkowe ich maluch będzie uczęszczał. To osoby, które, jeśli sobie zaplanują, że ich córka będzie grała na pianinie, to nawet jeśli dziecko nie będzie miało talentu, będzie uczęszczało na lekcje gry.
Ta cecha sprawia, że narcyzy niszczą osoby sobie bliskie kawałek po kawałku. Często ich zachowanie charakteryzuje też dwubiegunowość – krzyczą i się złoszczą na dziecko, a za sekundę je przytulają i zapewniają o miłości, co jest dla dziecka niezwykle mylące.
2. Dziecko to "przedłużenie" rodzica
Osoby narcystyczne nie uznają autonomii swoich dzieci. Traktują je, jakby były częścią ich samych – muszą mieć takie same poglądy i spojrzenie na świat, a wszelkie odstępstwa są natychmiast ucinane.
Kiedy dziecko narcyza próbuje zrobić coś samodzielnie, na własną rękę (nawet osoba już dorosła), bardzo szybko jest przywoływana do porządku, bo narcyz ma poczucie, że musi zarządzać swoim dzieckiem, co jest manipulacją. Nie czują też z tego powodu wyrzutów sumienia, bo mają problem z byciem empatycznym.
3. Stosują gaslighting
To taki sposób toksycznej manipulacji, który sprawia, że osoba manipulowana wątpi w swoje racje i wszystko, co odczuwa dookoła siebie. To zabieg, którym można stłamsić pewność siebie, wzbudzić poczucie winy. Przykładem może być to, gdy rodzic udaje smutek, żeby zmanipulować dziecko – a ono wycofuje się ze swoich poglądów, planów, zachowań i jeszcze przeprasza.
Może być też tak, że narcyz będzie manipulował rzeczywistością i przeszłością, mówiąc np. "Nie, ja nigdy czegoś takiego nie powiedziałam. Na pewno nie zgodziłam się na twoje nocowanie u tej koleżanki". Gaslighting to manipulacja, która bardzo niszczy psychicznie, bo osoba manipulowana wszystko odczuwa, jakby było to jej winą. A to poczucie zostaje z człowiekiem na całe życie.
4. Na miłość trzeba zasłużyć
Dla narcystycznych rodziców miłość jest warunkowa. Dziecko wie, że na ich uwagę, czas i czułość trzeba zasłużyć dobrym zachowaniem, byciem posłusznym i wypełnianiem planu, który założył sobie narcystyczny rodzic. Jeśli maluch nie postępuje dokładnie tak, jak tego rodzic oczekuje, ten szybko karze go, np. brakiem zainteresowania. Jeśli tylko dziecko naprawi swój błąd, manipulujący rodzic znów będzie je "kochał".