Poronienie - jakie są jego pierwsze objawy?

Redakcja MamaDu
Poronienie to tragiczny moment dla każdej kobiety spodziewającej się dziecka. Długo oczekiwane przyjście maleństwa na świat zostaje brutalnie zakończone poprzez nie dającą się opisać stratę. Czym jest poronienie i jakie są jego pierwsze objawy?
Fa Barboza/Unsplash
W teorii poronienie to sytuacja, kiedy ciąża kończy się przed upływem 22. tygodnia. Później mówi się po prostu o przedwczesnym porodzie. Ta dramatyczna sytuacja dotyczy aż ok. 20 proc. ciąż, zwłaszcza, jeśli jest to ich wczesne stadium. Bardzo często kobieta nawet nie zdaje sobie sprawy z tego, że nastąpiło poronienie, bo nie wiedziała o tym, że jest w ciąży.

Na czym polega poronienie?

Zanim skupimy się na samym poronieniu, warto wrócić do momentu zapłodnienia komórki jajowej. Po zapłodnieniu jajo dzieli się na komórki i około dziesiątego dnia blastocysta zagnieżdża się w macicy. Zarodek zagnieżdża się w macicy, ciałko żółte zaczyna wydzielać progesteron, który sprawia, że embrion zyskuje ochronę przed odrzuceniem. Wtedy, kiedy produkcja progesteronu jest niewystarczająca, możliwa jest sytuacja, kiedy dochodzi do złuszczania się ściany macicy, a w efekcie do poronienia.

Jakie są objawy poronienia?

Objawy poronienia są różnorakie. Może dojść np. do krwawienia, szczególnie, kiedy plamienie jest brązowe lub jasnoczerwone, a do tego towarzyszą mu skurcze. Jeśli kobieta intensywnie krwawi w trakcie ciąży, widać skrzepy lub fragmenty tkanek. Kiedy krwawienie się pojawi, należy jak najszybciej udać się na Szpitalny Oddział Ratunkowy lub wezwać karetkę pogotowia.


Czytaj także: Angina w ciąży – czy jest niebezpieczna i jakimi sposobami można ją leczyć?
Oprócz krwawienia mogą pojawić się silne skurcze. Skurcze łagodne i przemijające się w ciąży naturalnym objawem. Niepokój powinna wzbudzić sytuacja, kiedy są one silniejsze niż nasza standardowa miesiączka lub kiedy towarzyszą im do tego bole w okolicy kręgosłupa. Jeśli dochodzi do poronienia, skurcze utrzymują się zwykle długo i często występuje z nimi krwawienie.

Ponadto objawem poronienia może być też wodnista wydzielina lub biało-różowy śluz. Widać w nim często fragmenty tkanki. A im bardziej obfity wyciek, tym większa, niestety, szansa, że doszło do poronienia. Takiej sytuacji nie można ignorować.

Poronienie może objawić się też mniej standardowymi objawami, jak np. nagła utrata wagi, zanik objawów, które są charakterystyczne dla okresu ciąży.

Dodatkowymi, ale nie tak częstymi, objawami poronienia mogą być też: nagłe podwyższenie temperatury ciała, dreszcze, niepokój.

Jakie są rodzaje poronienia?

Istnieje wiele rodzajów poronień. Wśród nich można wyróżnić – poronienie zupełne (rzadkie, kiedy jajo płodowe zostaje całkowicie wydalone); poronienie niezupełne (płód zostaje wydalony, jednak konieczne jest wyłyżeczkowanie); poronienie jednoczasowe (wczesne, do 12. tygodnia ciąży); poronienie dwuczasowe (późne, między 13. a 22. tygodniem ciąży).

Może być też poronienie w toku (kobieta zaniedba pierwsze oznaki poronienia lub kiedy leczenie podtrzymujące ciążę jest bez efektów); poronienie zagrażające (nieznaczne krwawienie połączone z bólem podbrzusza; wiele takich ciąż można jeszcze uratować); poronienie zatrzymane (nie doszło do wydalenia obumarłego zarodka czy płodu w ciągu 8. tygodni od jego obumarcia); poronienie szyjkowe (jajo płodowe jest uwięzione w rozszerzonym kanale szyjki macicy i nie może zostać wydalone); puste jajo płodowe (jajo rozwija się bez elementów zarodka); poronienie nawykowe (dochodzi do trzech lub więcej samoistnych poronień, po sobie).

Czym jest poronienie samoistne?

Poronienie samoistne to przedwczesne zakończenie ciąży, które następuje wskutek przyczyn naturalnych. Poronienia samoistne mogą być zakażone (przyczyną jest stan zapalny), nawykowe, posocznicowe (toksyny lub bakterie w okolicy układu rodnego i krwionośnego), chybione/zatrzymane.

Poronienie samoistne może mieć miejsce na skutek wad rozwojowych na skutek zaśniadu zarodkowego, anomalii chromosomowych, zaśniadu groniastego, pustego jaja płodowego, zaśniadu krwistego.

Wśród przyczyn poronienia uzależnionego od matki są: obecność chorób zakaźnych (różyczka, chlamydioza, toksoplazmoza), nadmierny stres, urazy psychiczne, zaburzenia czynności tarczycy, choroby nerek, wpływ bodźców środowiskowych, nadużywanie leków, stosowanie używek, defekt budowy macicy itd.

Jakie mogą być przyczyny poronienia?

Tutaj podobnie – przyczyn poronienia może być naprawdę dużo. Najlepiej wszystko konsultować bezpośrednio z lekarzem. Spróbujemy jednak podać kilka najczęstszych przyczyn. Jest to m.in. nieprawidłowość, która wynika z budowy macicy; zaburzenia hormonalne; czynniki immunologiczne; infekcje wywołane przez wirusy i/lub bakterie; wady genetyczne; stan psychiczny; wiek kobiety.

Co może zwiększyć ryzyko poronienia?

Oprócz wspomnianych przyczyn poronienia doprowadzić do niego może również przyjmowanie niektórych leków (wszystkie należy konsultować z lekarzem), narkotyków, spożywanie alkoholu, ale też w sytuacji, kiedy kobieta ma kontakt ze szkodliwymi środkami chemicznymi. Do poronienia może przyczynić się też zbyt intensywna aktywność fizyczna, czynniki środowiskowe (zmiany ciśnienia, temperatur).

Jakie badania należy wykonać po poronieniu?

Bardzo istotne jest, by po przejściu poronienia zrobić odpowiednie badania, żeby dowiedzieć się, co było przyczyną utraty ciąży oraz co zrobić, by w przyszłości uniknąć podobnej sytuacji. Warto zasugerować partnerowi, by on również przebadał się w takiej sytuacji, ponieważ przyczyną poronienia może być nasienie mężczyzny (nieprawidłowości).

Przede wszystkim należałoby wykonać badania hormonalne. W doborze badań najlepiej pomoże specjalista, jednak wśród nich warto pamiętać o badaniu progesteronu, TSH, f-T3, f-T4, anty-TG, anty-TPO, anty-TSH receptor.

Czytaj także: Nacinanie krocza przy porodzie. Kiedy jest konieczne i czy boli?
Do tego warto rozważyć badania genetyczne, szczególnie te w kierunku zakrzepicy (np. badanie w kierunku mutacji MTHFR, mutacji genu protrombiny); Azoospermia met. PCR; Badania w kierunku Mukowiscydozy; Czynnik v leiden (met. PCR); Mikrodelecja chrY.

Co jeszcze? Być może pomocne okażą się wyniki badania czynników infekcyjnych, czyli Cytomegalia, Toksoplazmoza, Różyczka, Chlamydioza, Mykoplazma i ureaplazma. Partner, jak wspomnieliśmy, również może się przebadać – tutaj będą konieczne badania nasienia (określi jakość i ilość plemników w nasieniu).

Do tego badania immunologiczne – te od chorób tarczycy, te w kierunku zespołu antyfosfolipidowego oraz przeciwciała przeciwjądrowe.

Jak zapobiegać poronieniom?

Kiedy dochodzi do poronienia, lekarz przeprowadza badanie USG, ale też zleca wspomniane wyżej badania. Zaleca zażywanie kwasu foliowego, by wzmocnić się przed następnym poczęciem.

Jeśli kobieta mierzy się z kolejnymi poronieniami, powinna wykonać szereg badań, na które skieruje lekarz.

Istotna może być również pomoc specjalisty psychologa. W wyniku przebytej traumy może pojawić się sporo problemów, z którymi zaradzić można w toku terapii.

Bardzo często dochodzi też do sytuacji, kiedy podczas zagrożonej ciąży należy powstrzymać się od współżycia czy od zwiększonej aktywności fizycznej. Te zalecenia również będą pochodzić od lekarza.

Czy poronienie ma wpływ na kolejną ciążę?

Część par, które spotkało poronienie, zastanawiają się, kiedy będą mogli starać się o kolejne dziecko. Kolejna ciąża jest jednak w dużej mierze zależna od tego, w jakiej formie fizycznej i psychicznej jest kobieta, u której doszło do poronienia.

Kiedy doszło do tzw. samoistnego poronienia o kolejną ciąże można starać się zazwyczaj już przy kolejnym cyklu menstruacyjnym. W przypadku poronienia zatrzymanego czy niezupełnego należy liczyć się z tym, że jama macicy będzie wymagać oczyszczenia z martwych tkanek. Jeśli będzie to konieczne będzie trzeba poczekać ze staraniami o dziecko ok. 3 miesiące.

Nawet jeśli doszło do poronienia, istnieje szansa na kolejną, udaną ciążę. Jednak warto pamiętać o wszelkich badaniach. Tutaj ponownie – należy bazować na wiedzy lekarza.

Jak wygląda łyżeczkowanie?

Łyżeczkowanie to zabieg, który trwa do 10 minut. Jest wykonywany pod znieczuleniem i nie ma szans, by poczuć ból podczas zabiegu. Są szpitale, które oferują wybór – znieczulenie ogólne lub miejscowe. Przy znieczuleniu miejscowym szyjka macicy zostanie znieczulona za pomocą kliku zastrzyków wprowadzonych do środka przez pochwę. Do tego podawany jest środek uspakajający, powodujący senność i zobojętnienie. Łyżeczkowanie niesie ze sobą niewielką szansę na wystąpienie komplikacji.

Psychika i emocje po poronieniu

Pamiętajmy, że bez względu na to, ile ciąża trwała, poronienie to naturalne poczucie straty. U kobiet emocje mogą być widoczne od razu albo być duszone przez nie wewnętrznie. Często dochodzi tutaj do sytuacji, kiedy kobieta ma fazę zaprzeczenia, nie dochodzi do niej, że coś takiego się stało w jej życiu. Do tego dochodzi ogromny szok, wywołujący smutek, lęk, wybuchy płaczu.

Ważne jest, by pacjentka dostała zapewnienie, że poronienie nie jest jej winą i w żaden sposób się do niego nie przyczyniła. U kobiety może pojawiać się bunt, gniew. Często dochodzi do tego presja otoczenia, w wyniku której kobieta zaczyna odgrywać sytuację, że tak naprawdę nic złego się nie wydarzyło, co również nie jest dobrym wyjściem.

Bardzo istotne jest więc zadbanie o zdrowie psychiczne oraz o emocje kobiety. Poronienie może u wielu osób być przyczyną depresji czy nadmiernego stresu, także podczas starań o kolejną ciążę. Osoby, które, w wyniku poronienia, straciły szansę na wyczekiwane dziecko, przechodzą proces żałoby, z którym należy się uporać. To dotyczy również mężczyzny, którego partnerka poroniła.