"Ooo, akurat TO na pewno ma po tobie!". Ile jest prawdy w rodzicielskich przepychankach o geny?

Ewa Bukowiecka-Janik
Na początku to niewinna zgadywanka: czy będzie wysoki jak tata? A może będzie miała kolor włosów po mamie? Potem w zachowaniach i wyglądzie swoich dzieci widzimy coraz więcej: "uparty jest po tobie!", "tak samo się obraża, jak ty!", "wrażliwość ma po mnie"... Znasz to? Sprawdź, ile w tym prawdy.
Czy po rodzicach naprawdę można odziedziczyć charakter? Unsplash.com
Czy faktycznie wszystko, co w nas jest, dziedziczymy po przodkach? Czym indywidualny koktajl genowy dziecka może zaskoczyć rodziców? Oto 8 cech, które dziecko może mieć po was... ale wcale nie musi.

Kolor oczu
Kolor tęczówki zależy od tego, ile jest w nim danego pigmentu. Około 79 procent światowej populacji ma brązowe oczy, a brązowoocy rodzice zwykle mają brązowookie dzieci.

Ale nie zawsze. Jeśli krewni rodziców o brązowych oczach mają niebieskie oczy, może się okazać, że wasze dziecko będzie miało jasne oczy. Co więcej, nawet jeśli wasze dziecko, tak jak wy, będzie brązowookie i w przyszłości zwiążę się z brązowooką osobą, to i tak macie szanse na niebieskookie wnuki!


Dołeczki w policzkach
O tę uroczą cechę toczą się wieczne spory – każdy, kto ma dołeczki, ma też nadzieję przekazać je dalej i dopatruje się ich w swoich dzieciach i wnukach.

Tymczasem naukowcy toczą spór, bo nie jest do końca jasne, jak to jest z tymi dołeczkami. Jak się okazuje, genetycy nie skupiają się na tym i zwyczajnie nie wiadomo, co decyduje o tym, że jedno dziecko je ma, a inne nie.

Wzrost i waga
W tym wypadku wiele zależy od stylu życia naszego dziecka oraz przebytych w dzieciństwie chorób. W genach mamy zapisane pewne tendencje.

Jednak wcale nie jest tak, że jeśli dziecko będzie zdrowo jeść i dużo się ruszać to nagle nadejdzie moment, w którym mimo to dramatycznie przytyje, bo tak było genetycznie zaprogramowane. Ze wzrostem jest podobnie, choć tu geny mają więcej "do powiedzenia". Zwłaszcza geny taty.

Kolor włosów
Obowiązuje ta sama zasada, co w przypadku koloru oczu. Geny jasnych pigmentów są recesywne (przegrywają), ciemnych to geny dominujące. I znów: dziecko blond pary niekoniecznie będzie miało jasne włosy.

Mimika
"Jak płacze, wygląda jak ty, gdy byłaś mała", "kiedy śpi, wygląda jak ojciec" – ten rodzaj uwag towarzyszy nam całe życie. Najpierw jak z rodzicami przeglądamy stare zdjęcia, potem jak sami obserwujemy swoje dzieci i odkrywamy te niezwykłe zależności.

Tak, mimikę można częściowo odziedziczyć, a efekt siadania czy chodzenia w ten sam sposób, co nasi rodzice i robienia tych samych min nie wynika z tego, że mimowolnie ich naśladujemy, bo napatrzyliśmy się na nich dostatecznie długo. Badania wykazały, że osoby, które nie były wychowywane przez swoich rodziców, nadal robiły podobne do nich miny i przyjmowały podobne pozy.

Geny w jakiś sposób wpływają na strukturę mięśni i nerwów twarzy, co powoduje ograniczenia biologiczne, które upodabniają mimikę twarzy do mimiki naszych krewnych.

Łysienie
"Ojciec też był łysy w twoim wieku!" – znacie to? Faktem jest, że za wypadaniem włosów może stać masa czynników – od złej diety, przez zaburzenia hormonalne i choroby, aż po geny. Jednak niekoniecznie słuszne jest rozumowanie, że w genach mamy zapisaną utratę włosów tuż po 30. urodzinach, bo dziadek tak miał.

Łysienie dziedziczne to choroba, która polega na tym, że dihydrotestosteron osłabia mieszki włosowe, które możemy mieć dziedzicznie podatne na jego działanie. Zatem ostatecznie wiele zależy od tego, jak się ma gospodarka hormonalna.

Osobowość
Choć trudno jest dopatrywać się związków między upartym z natury mężem a waszym 2-letnim potomkiem, który tupie nogą zawsze, gdy czegoś chce (to najczęściej po prostu cecha dzieci), to tak – istnieją cechy, których dziedzicznie jest naukowo potwierdzone.

To tak zwana "wielka piątka", jednak nie dziedziczymy jej w całości, lecz jej pojedyncze elementy. Po przodkach możemy odziedziczyć ekstrawersję, neurotyzm, ugodowość, sumienność i otwartość na doświadczenia. Lub ich przeciwieństwa.

Bliźnięta dwujajowe
Naukowcy potwierdzają: tendencje do "produkowania" podczas jednego cyklu owulacyjnego dwóch jajeczek jest dziedziczna. Zatem masz szansę urodzić dwa zupełnie różne bliźnięta, jeśli jesteś spokrewniona z kobietą, której się to przytrafiło.
Źródło: babyology