Prawo autorskie: marchibas / 123RF Zdjęcie Seryjne
Prawo autorskie: marchibas / 123RF Zdjęcie Seryjne Dzieci dostają w chromosomach zestaw genów, które warunkują ich wygląd fizyczny.

W momencie poczęcia dziecko otrzymuje od rodziców po połowie materiału genetycznego. To jacy będziemy jest zupełnym przypadkiem, kombinacją genów, które zostały nam przekazane. Jednak są pewne cechy, które mają większą siłę dziedziczenia i istnieje wyższe prawdopodobieństwo, że nasz potomek je otrzyma.

REKLAMA
Naukowcy wyróżnili cechy, które dziedziczymy po rodzicach. Zdarza się, że rodzeństwo nie posiada tych samych cech, zapisanych w genach dominujących swoich rodziców. Dzieje się tak dlatego, że każdy z nas otrzymuje swoją unikalną mieszankę genów. Poniżej prezentujemy kilka z nich.

Trąbka z języka - niewiele osób potrafi zwinąć język w tzw. trąbkę.
Garbaty nos - to cecha dominująca i prawdopodobieństwo jej odziedziczenia wynosi 75 proc.
Płatek ucha - również przekazywany w genach, może być przyrośnięty lub odstający od skóry.
Rowek w podbródku - zapisany jest w genie dominującym.
Piegi - nie są przypadkowe.
Dołki w policzkach - gdy się uśmiechasz na twoich policzkach pojawiają się dołeczki, które prawdopodobnie odziedziczyłeś po rodzicach.

Gen dominujący a recesywny
Cechy wymienione powyżej są związane z pojęciem genu dominującego. Oznacza to, że jeden z naszych rodziców, lub oboje, mieli ten gen w swoim DNA, a my go odziedziczyliśmy. Jednak nie każdy gen jest widoczny w naszym wyglądzie zewnętrznym.
Otrzymujemy zestaw 23 chromosomów od ojca i 23 od matki. Każda cecha ma po dwa geny, po jednym od każdego z rodziców. W ten sposób zakodowane są informacje o naszym kolorze włosów, oczu, rysach twarzy. Jednak ujawnia się jedynie ta cecha, która jest silniejsza - dominująca. Słabsza jest zapisana w naszym DNA, ale jest nieaktywna - recesywna. Oznacza to, że u nas nie będzie widoczna, ale możemy ją przekazać naszym dzieciom.
Jedna cecha np. kolor włosów, jest determinowana przez dwa geny. Jeśli masz brązowe włosy, to oznacza, że jednym z tych genów jest kolor warunkujący brązowy kolor - to akurat gen dominujący. Jeśli masz włosy blond - to oznacza, że masz dwa takie same geny, ponieważ to cecha recesywna. Od tego, co odziedziczymy po rodzicach i jakie geny przypadną do naszej pary, zależy nasz wygląd.
Nie zawsze w parze genów musi pojawiać się zestawienie gen dominujący i recesywny. Istnieje możliwość odziedziczenia dwóch genów recesywnych np. blond włosów lub niebieskich oczu. Jednak to mniejsze prawdopodobieństwo.

Jak to wygląda w praktyce

Mama mam brązowe oczy - Brązowe oczy A / Niebieskie oczy B
Tata mam niebieskie oczy - Niebieskie oczy B / Niebieskie oczy B
Dziecko ma takie możliwości - AB, AB, BB, BB
Czyli 50 proc., że będzie miało oczy niebieskie i 50, że brązowe

Dziedziczenie chorób
Niestety podobnie jest z dziedziczeniem chorób i zaburzeń psychicznych. Niektóre geny są przekazywane z pokolenia na pokolenie i istnieje ryzyko, że dana choroba uaktywni się u nowych członków rodziny. Nie jesteśmy w stanie przewidzieć tego, jak ułoży się w organizmie naszego dziecka DNA i jakie cechy mu przekażemy. Jeśli podejrzewamy, że jesteśmy nosicielami jakiejś choroby, warto zbadać się u specjalisty, w laboratorium genetycznym.