Syndrom sawanta wciąż pozostaje tajemnicą ludzkiego umysłu. Sprawdź, co wyróżnia takie osoby

Wiktoria Dróżka
Nie potrafią poradzić sobie z najprostszymi czynnościami, ale za to mają nieprawdopodobne zdolności intelektualne np. w muzyce, matematyce czy sztuce. Szybko, uczą się gry na instrumentach, języków, recytują z pamięci przed chwilą przeczytany tekst, błyskawicznie mnożą trzycyfrowe liczby w pamięci. To wszystko charakteryzuje syndrom sawanta. To zjawisko wciąż nie daje spokoju wielu psychologom.
Syndrom sawanta – czym się charakteryzuje? Pixabay
Syndrom sawanta – cechy charakterystyczne
Sawanci to osoby, które pomimo poważnego upośledzenia umysłowego lub fizycznego mają spektakularne zdolności. Pięknie rysują, rzeźbą, rozwiązują trudne działania, ale np.: bardzo mało mówią, mają problem z wstawieniem wody na herbatę albo włączeniem pralki.

Jak wyjaśnia to neurobiologia? Mózg ponadprzeciętnych ludzi działa na zasadzie rekompensaty. Osoby upośledzone umysłowo mają najczęściej zaburzone funkcje zlokalizowane w lewej półkuli mózgu, odpowiedzialnej za logikę, sekwencje, porządek, hierarchizacje i zdolności językowe. Uszkodzenie lewej półkuli mózgu skutkuje większą aktywnością prawej półkuli w celu zrekompensowania utraconych funkcji. Neuropsychologowie mówią też o niższym poziomie serotoniny w lewej półkuli mózgowej.


Syndrom sawanta, po raz pierwszy został opisany przez dr John Langdona Downa w 1887 roku. Sformułował definicję osób z deficytami intelektualnymi, które mają ponadprzeciętne zdolności. Opisał on w swoich pracach naukowych liczne przypadki współwystępowania ponadprzeciętnych zdolności z upośledzeniem umysłowym.

To na pewno wyzwanie wychowawcze dla rodziców. Dziecko z syndromem sawanta przejawia trudności w rozwoju społecznym, szczególnie w relacjach interpersonalnych, trudno się im również porozumiewać. Uciekają przed tłumem, krzykiem, chodzą swoimi ścieżkami, najlepiej w ciszy.

Nieprzeciętne umysły
Syndrom sawanta stosuje się do osób z autyzmem, które przejawiają uzdolnienia oraz ponadprzeciętną inteligencję ogólną mierzoną przy pomocy standaryzowanych testów inteligencji.

Zanim jednak dostrzeżemy w swoim dziecku syndrom sawanta, trzeba bardzo uważać. Bardzo łatwo można się tu pomylić. Nie wszyscy, którzy mają stwierdzony autyzm, mają zarazem syndrom geniusza. Szacuje się, że to około 50% przypadków spośród tego zaburzenia. Zespół sawanta, mimo licznych badań, wciąż pozostaje tajemnicą ludzkiego umysłu.
Źródło: Gabinet psychologiczny Beata Grotowska