Czy to noworodek, niemowlę, dziecko, czy osoba dorosła, w trakcie płaczu trudno jest nam opowiedzieć o swoich potrzebach. Dlatego osoba, która nas pociesza, musi wykazać się dużą wyrozumiałością dla naszych słabości. W tych ciężkich momentach bądź przyjacielem i oparciem dla swojego malucha. Pokażemy ci, jak przemawiać do niego, by przyszło ukojenie.
Smutek to nie jedyna emocja, która wywołuje płacz u dzieci. Złość, frustracja, strach, niepokój, a nawet wesołość. Niełatwo im wyjaśnić, co stoi za strumieniami łez, nie tylko z powodu nadmiaru emocji, ale także niewystarczającego słownictwa. Dlatego to rodzic musi być tym, który wyjaśnia dziecku, co się z nim dzieje i co może zrobić z nadmiarem bodźców, które teraz do niego docierają.
Zacznijmy od tego, czego nie mówić. Pod żadnym pozorem nie starajmy się zablokować u dziecka wybuchu emocji. Powiedzenie "nie płacz" lub "nic się nie stało" oznacza, że emocje malucha są dla nas nieważne, a jego przeżycia przez nas lekceważone. By nie wspierać szkodliwej narracji, która nie pozwala na wyrażanie uczuć, użyj któregoś z tych 9 wyrażeń.
1. Jestem tu z tobą. Pomogę ci.
Nawet jeśli dziecko mówi, że nie chce twojej pomocy, zostań blisko. Dzięki temu będzie mogło wezwać cię, gdy zmieni zdanie.
2. Widzę, że to dla ciebie trudne.
Innymi słowy, widzisz, co się z nim dzieje i rozumiesz jego stan.
3. Rozumiem, że jesteś smutny/przestraszony/rozczarowany i te emocje są zrozumiałe.
Nazywając emocję, pomagasz dziecku rozpoznawać ją w przyszłości.
4. To, co się wydarzyło, było smutne/rozczarowujące/spowodowało, że się przestraszyłeś.
To ważny element, w którym zdajesz sobie sprawę z tego, że wiesz, co wywołało reakcję i wyrażasz empatię dla uczuć dziecka.
5. Zróbmy sobie przerwę.
Nie chodzi o szukanie nowego zajęcia, niech dziecko ma chwilę na przepracowanie emocji, ale niczego dobrego nie przyniesie stanie nad rozbitym kubeczkiem i patrzenie na niego. Zmiana miejsca może podziałać kojąco na dziecko i pomóc mu się wyciszyć.
6. Kocham cię, jesteś bezpieczny.
Bardzo ważne jest podkreślenie tego, że dziecko znajduje się w czułych ramionach rodzica, które je kocha, a jego płacz nie jest traktowany jako powód do odtrącenia go, a wzmocnienia więzi.
7. Widzę, że płaczesz, ale nie wiem, co się wydarzyło. Czy pomożesz mi to zrozumieć?
Zapytaj dziecko o to, co spowodowało, że płacze. To pomoże nie tylko tobie ustosunkować się do wydarzeń, ale także jeszcze raz przejść dziecku przez smutne dla niego zdarzenie i nazwać je swoimi słowami.
8. Czy chciałbyś spróbować jeszcze raz ułożyć klocki/założyć buty?
Być może wcześniej dziecko nie poprosiło cię o pomoc, ale nie poradziło sobie z zadaniem, które przed sobą postawiło. A może prosiło, ale wyszło, jak wyszło. Zachęć je do spróbowania jeszcze raz. Może twoja obecność zmieni warunki wykonywania zadania i tym razem dziecko poczuje się pewniej. Ale przyjmij też odmowę i po prostu przytul.
9. Pomyślmy razem, co możemy zrobić.
W ten sposób dajesz swojemu dziecku wsparcie, ale także zapraszasz je do samodzielnego poradzenia sobie z problemem. Nie ucz dziecka unikać emocji, ale przeżywać je i radzić sobie z nimi.