Rząd i Trybunał Konstytucyjny 3 miesiące zwlekali z publikacją wyroku ws. aborcji i jego pisemnego uzasadnienia. Gdy 27 stycznia 2021 roku wyrok w końcu opublikowano, na ulicach znów pojawiły się tłumy protestujących. Co oznacza opublikowanie wyroku TK w dzienniku ustaw, co się zmienia i jaki jest aktualny stan prawny aborcji w Polsce?
Orzeczenie TK ws. aborcji z 22 października 2020 roku było bodźcem do rozpoczęcia jednego z największych protestów w Polsce - strajku kobiet. Niemniej, było to orzeczenie, które nieopublikowane nie było jeszcze obowiązującym prawem. Dopiero jego opublikowanie 27 stycznia 2021 roku daje moc prawną.
To oznacza, że o ile w 2020 roku strajkowano, wciąż można było dokonać aborcji ze względu na nieodwracalne i śmiertelne wady płodu. Jednak już wtedy część lekarzy odmawiała kobietom pomocy. Z dniem 27 stycznia 2021 orzeczenie zaczęło obowiązywać na terytorium całej Polski. Lekarze nie mogą zgodzić się na aborcję eugeniczną.
Kiedy można dokonać aborcji w Polsce?
Dotychczas w Polsce istniał tzw. kompromis aborcyjny, czyli prawo regulowane ustawą o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży z dnia 7 stycznia 1993 r. plus nowelizacje. Do 26 stycznia 2021 roku ciążę można było przerwać w 3 sytuacjach.
Zerwanie kompromisu i nowe polskie prawo aborcyjne od 2021 roku umożliwia aborcję wyłącznie w 2 przypadkach:
- Gdy ciąża jest efektem czynu zabronionego (gwałtu, aktu kazirodczego)
- Gdy lekarz stwierdzi, że ciąża zagraża życiu lub zdrowiu matki.
Stwierdzenie nieodwracalnych upośledzeń, ciężkich, letalnych wad płodu nie jest już przesłanką do aborcji w Polsce.
Za złamanie tego prawa ciężarnej grozi odpowiedzialność karna do 3 lat pozbawienia wolności. W przypadku, gdy płód osiągnie zdolność do samodzielnego życia poza łonem matki i ciąża zostanie przerwana, kara może wynosić nawet 8 lat pozbawienia wolności. Odpowiedzialność karną ponoszą również osoby, które pomogły kobiecie dokonać aborcji.