Kiedy iść z córką do ginekologa? Lekarz: wcześniej niż się wydaje

Pierwsza wizyta u ginekologa to temat, który budzi wiele wątpliwości u rodziców. Czy iść z córką dopiero wtedy, gdy pojawią się dolegliwości, czy lepiej zrobić to wcześniej – profilaktycznie?

Nastolatkom sam gabinet ginekologiczny często kojarzy się z czymś stresującym i krępującym, dlatego odpowiednie przygotowanie i właściwe podejście lekarza mają ogromne znaczenie.

O to, kiedy jest najlepszy moment na pierwszą wizytę, jak naprawdę wygląda spotkanie z ginekologiem dziewczęcym i czego mogą się spodziewać młode pacjentki oraz ich rodzice, pytam dr n. med. Elżbietę Zarychtę, specjalistkę ginekologii wieku rozwojowego.

Justyna Smolińska: Kiedy powinniśmy pierwszy raz pójść z córką do ginekologa, jeśli nie ma żadnych dolegliwości?

dr n. med. Elżbieta Zarychta: Generalnie wcześniej niż się wielu rodzicom wydaje. Zaleca się, aby pierwsza wizyta u ginekologa odbyła się między 12. a 15. rokiem życia. Mówimy tu o zdrowych nastolatkach, które nie mają żadnych objawów. Trzeba podkreślić, że taka wizyta znacząco różni się od wizyty dorosłej kobiety.

J.S.: Czyli jak wygląda?

dr n. med. Elżbieta Zarychta: Pierwsza wizyta ma przede wszystkim charakter edukacyjny. Chodzi o to, aby wyrobić w młodych dziewczętach nawyk dbania o zdrowie intymne i pokazać, że ginekolog to lekarz jak każdy inny – nie ma się czego bać.

To też przede wszystkim rozmowa i edukacja. Informujemy, co jest ważne, kiedy i jakie badania profilaktyczne należy wykonywać, np. kiedy pobrać cytologię. Zalecamy też szczepienie przeciwko HPV i tłumaczymy, jakie objawy mogą być niepokojące i kiedy trzeba zgłosić się do lekarza.

Oczywiście pojawiają się także pytania mniej wygodne, które mogą krępować nastolatki – dotyczące np. współżycia, stosowania prezerwatyw itd.

Tu warto też podkreślić, że podczas pierwszej wizyty u pacjentek, które nie współżyją i nie zgłaszają dolegliwości, nie wykonujemy rutynowo badania we wzierniku ani przez pochwę. Tłumaczymy jednak, na czym ono polega, pokazujemy wziernik, szczoteczkę do cytologii i wyjaśniamy, do czego służą.

Po chwili pacjentki widzą, że nic strasznego się podczas takiej wizyty nie dzieje i zaczynają same zadawać pytania – o środki higieny, tampony czy kubeczki menstruacyjne.

Kiedy pacjentka zaufa lekarzowi i zrozumie, że ginekolog jest po to, aby się o nią zatroszczyć, zupełnie zmienia podejście. Bardzo miłe jest usłyszeć na koniec: "Było fajnie, wcale nie tak strasznie".

J.S.: Czy rodzic powinien być obecny w gabinecie?

dr n. med. Elżbieta Zarychta: Na wizytę trzeba przyjść z opiekunem prawnym (najczęściej z rodzicem). Nie ma jednak obowiązku, aby opiekun był obecny podczas całej wizyty – oczywiście musi wyrazić na to zgodę.

Na początku ustalamy właśnie z mamą lub tatą (bo ojcowie też towarzyszą córkom w gabinecie), czy chcą być obecni przez cały czas, czy wolą wyjść przy bardziej intymnych pytaniach. To bardzo ułatwia rozmowę.

J.S.: Jak przygotować córkę do takiego spotkania?

dr n. med. Elżbieta Zarychta: Warto zabrać książeczkę zdrowia, listę przyjmowanych leków oraz informacje od innych lekarzy specjalistów, jeśli córka jest pod opieką. Niezwykle ważny jest też kalendarzyk miesiączek (może być w aplikacji na telefonie) oraz znajomość daty ostatniej miesiączki. To bardzo ważne, bo wiele młodych dziewcząt jej nie zna.

J.S.: Jak ocenia Pani poziom wiedzy młodych dziewcząt na temat własnego ciała i zdrowia intymnego?

dr n. med. Elżbieta Zarychta: To bardzo różnie bywa. Są pacjentki świetnie wyedukowane, czasem nawet przez szkoły. Ale są też dziewczęta, które nie wiedzą (jak już wspomniałam), kiedy miały ostatnią miesiączkę, czym jest cykl miesiączkowy czy kiedy przypadają dni płodne.

J.S.: Co jest najtrudniejsze podczas pierwszej wizyty?

dr n. med. Elżbieta Zarychta: Pacjentki często przychodzą z dużym lękiem i wstydem. Boją się, że badanie ginekologiczne będzie bolesne – kiedy pytam, czego się boją, najczęściej pada właśnie taka odpowiedź. Wyjaśniam wtedy, że jeśli dziewczyna nie współżyła, zwykle nie ma potrzeby wykonywania badania ginekologicznego. To zmniejsza stres i obawy.

J.S.: Dlaczego ta pierwsza wizyta jest tak ważna?

Dr Elżbieta Zarychta: Bo chodzi nie tylko o zdrowie intymne, ale o zdrowie całego organizmu. Pewne objawy ze strony układu rozrodczego – np. nieregularne miesiączki albo ich brak – mogą świadczyć o zaburzeniach w funkcjonowaniu całego ciała. Dlatego świadomość nastolatki, że dbanie o zdrowie intymne jest tak samo ważne jak dbanie o inne aspekty zdrowia, ma ogromne znaczenie.

Dziękuję za rozmowę.