
Obgryzanie paznokci: przyczyny
Dlaczego dzieci obgryzają paznokcie? Powodów może być kilka, m.in.:
Kłopot w tym, że obgryzanie paznokci szybko przeradza się w trudny do zwalczenia nawyk. Na szczęście jest kilka rzeczy, które rodzice mogą zrobić, by pomóc dziecku odzwyczaić się od tej czynności.
Jak NIE oduczać dziecko obgryzania paznokci?
Nawet nie słuchaj takich rad jak: posmaruj dziecku paznokcie czymś gorzkim/ostrym/musztardą/mocz w soli. Nie dość, że nieskuteczne, to jeszcze przemocowe.
Nie krzycz, nie bij po palcach, nie zawstydzaj. Najważniejsze to znaleźć przyczynę obgryzania paznokci i do niej dostosować sposób, który pomoże dziecku uporać się z tym nawykiem.
Jak oduczyć dziecko obgryzania paznokci?
Dbaj o to, by paznokcie dziecka były zawsze krótko obcięte i czyste. Nie powinny mieć żadnych nierówności i "zadziorów".
Jeśli obgryzanie paznokci wynika ze stresu, naucz dziecko bardziej efektywnych (i zdrowych) sposobów na radzenie sobie z trudnymi emocjami, np. technik uważności (mindfulness) i odpowiedniego oddychania.
Podsuwaj dziecku sposoby, żeby miało zajęte ręce. Mogą to być różne gadżety odstresowujące, np. spinnery lub zabawki pop it, gumowe piłeczki.
U starszych dzieci (nastolatków) pomocny może okazać się ozdobny manicure – szkoda go zniszczyć obgryzaniem!
HRT, czyli trening odwracania nawyków
HRT (za ang. Habit Reversal Training) to technika stosowana w psychoterapii behawioralnej. Składają się na nią trzy kroki:
- Uświadomienie dziecku, że obgryza paznokcie. Pamiętaj jednak, że mówienie "Przestań!" za każdym razem, kiedy zobaczysz, że obgryza paznokcie, może przynieść skutek odwrotny do zamierzonego. Zamiast tego umówicie się na jakiś tajemny kod, który będzie dla dziecka sygnałem, że właśnie to robi. Może to być gest (np. pociągnięcie się za ucho) lub słowo.
- Zastąpienie tego zachowania innym. Kiedy widzisz, że dziecko obgryza paznokcie, poproś je, żeby coś ci przyniosło albo coś potrzymało. Możesz dać mu do zabawy kredkę, zaproponuj aktywność, podczas której obgryzanie paznokci zwyczajnie nie będzie możliwe, bo ręce będą zajęte.
- Motywacja do zaprzestania obgryzania paznokci. W terapii behawioralnej często stosuje się system żetonowy, w którym dziecko zbiera punkty za pożądane zachowania. Np. 1 punkt za pół godziny bez obgryzania paznokci, 2 punkty za całą godzinę. Za umówioną sumę punktów dziecko otrzymuje nagrodę, na jaką się umówiliście – nie musi to być nic materialnego, czas z rodzicem spędzony na robieniu miłych rzeczy jest często dużo bardziej atrakcyjny.
System żetonowy ma prawdopodobnie równie wielu zwolenników, co przeciwników, jednak w przypadku dzieci, które lubią gry i rywalizację, może się sprawdzić. Jeśli nie chcesz stosować systemu punktowego, trzymaj się kroku pierwszego i drugiego.
Dobra wiadomość jest taka, że kiedyś dziecko najprawdopodobniej samo przestanie to robić. Są nawet statystyki, które mówią, że ponad 75 proc. obgryzających paznokcie nastolatków przestaje to robić przed 35 urodzinami. Długo, ale wiecie, co mówią: lepiej późno, niż wcale!
źródła: nationwidechildrens.org, healthline.com