Psycholożka Katarzyna Serwin zamieściła na TikToku film, w którym uczula rodziców na to, że dziecko może powiedzieć "Chcę umrzeć" na wiele sposobów. Psycholog_kejt, bo pod takim nickiem udziela się w mediach społecznościowych, przytoczyła 7 przykładów zdań, które wskazują na to, że dziecko ma myśli rezygnacyjne:

Pod filmem internauci zamieścili ponad 800 komentarzy. Ich lektura nie jest łatwa, niemal każdy jest wołaniem o pomoc:

• "Właśnie to mówi moja córeczka".
•  "Dobra, czyli jednak jestem chora".
• "'Innym będzie lepiej beze mnie', 'Moim bliskim będzie łatwiej, jeśli zniknę'. Boleśnie znajome".
• "Lepiej by było, gdybym nie żyła".
• "Dokładnie tak jest… każdego dnia".
• "Oraz 'Jestem już tak strasznie zmęczony'".

Myśli samobójcze a myśli rezygnacyjne

Czy myśli samobójcze to to samo co myśli rezygnacyjne? Nie, choć często są mylone. Znajoma psychiatra tłumaczyła mi to kiedyś tak, że myśli rezygnacyjne mogą poprzedzać myśli samobójcze i próbę odebrania sobie życia, jeśli osoba ich doświadczająca nie otrzyma pomocy.

Polskie Towarzystwo Zapobiegania Samobójstwom w swoim słowniku zamieszcza następujące rozróżnienie myśli samobójczych i rezygnacyjnych: "Najłatwiej różnicę pomiędzy nimi wyjaśnić na przykładzie, w którym myśli samobójcze przyjmują brzmienie: chcę się zabić, a rezygnacyjne: nie chce mi się żyć". 

Skąd się biorą myśli rezygnacyjne?

Myśli rezygnacyjne mogą pojawić się w przebiegu depresji i innych chorób czy kryzysów psychicznych. Są sygnałem, że mamy już dość, że sytuacja jest tak trudna i ciężka, że nasza psychika nie daje już rady jej sprostać. Nie muszą prowadzić do samobójstwa, ale są poważnym sygnałem ostrzegawczym i wołaniem o pomoc.

Myślom rezygnacyjnym towarzyszą najczęściej inne objawy typowe w przebiegu depresji, takie jak np. anhedonia (stan, w którym rzeczy, które kiedyś nas cieszyły, nie sprawiają nam już przyjemności), przewlekłe zmęczenie, brak energii do wykonywania nawet prozaicznych czynności, lęk, problemy ze snem (mogą to być zarówno trudności z zasypianiem, jak i budzenie się w nocy i niemożność ponownego zaśnięcia).

Przykłady myśli rezygnacyjnych

Poza tymi wymienionymi przez psycholog_kejt i internautów pod jej filmem na TikToku myśli rezygnacyjne mogą brzmieć np. tak:

• Mam dość, nie dam rady.
• Jestem już tak zmęczony(a) tym wszystkim.
• Moje życie jest takie beznadziejne.
• Nie wytrzymam już tego dłużej.
• Chciał(a)bym zniknąć.
• Chciał(a)bym, żeby to wszystko zniknęło.
• Byłoby lepiej, gdyby nie żył(a).
• Chciał(a)bym zasnąć i już się nie obudzić.

Gdzie udać się po pomoc?

Jaka ścieżka będzie najlepsza? Wiele zależy od stopnia natężenia tych myśli, ale ich skalę ocenić może tylko specjalista. Psychiatra oceni, jak bardzo zaawansowany jest kryzys lub choroba psychiczna i czy wymaga leczenia farmakologicznego oraz terapii, czy też wystarczy sama terapia. 

Z dzieckiem możesz udać się albo od razu do lekarza psychiatry, który pokieruje cię dalej i powie, jakie następne kroki podjąć, albo do psychologa, który powinien wiedzieć, czy to odpowiedni moment na wizytę u psychiatry. 

Jeśli w twoim miejscu zamieszkania jest problem z dostaniem się do tych specjalistów, zacznij od telefonu zaufania, psychologa szkolnego lub Poradni Pedagogiczno-Psychologicznej. Sprawdź, gdzie znajduje się najbliższe Centrum Zdrowia Psychicznego. To miejsce, w którym otrzymacie darmową pomoc, a założenie centrów jest takie, że nie powinno się na nią długo czekać.

Przydatne telefony:

• 116 111 – całodobowy telefon zaufania dla dzieci i młodzieży Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę
• 22 484 88 01 – Antydepresyjny Telefon Zaufania Fundacji ITAKA (pon.-śr. 15:00-20:00)
• 800 12 12 12 – całodobowy telefon zaufania Rzecznika Praw Dziecka