Chcesz, by twoje dziecko dobrze dogadywało się z rówieśnikami? Naucz je 7 kluczowych umiejętności
Przez pierwsze lata życia dziecka najważniejsi są dla niego rodzice, ale z czasem kontakt z rówieśnikami staje się równie znaczący. Już w żłobku dzieci nawiązują ze sobą interakcje, w przedszkolu chętnie się ze sobą bawią, w szkole pojawiają się pierwsze przyjaźnie. Czy mamy jakikolwiek wpływ na to, by nasze dziecko dobrze dogadywało się z rówieśnikami? Okazuje się, że tak.
- Chyba każdy rodzic chce, by jego dziecko dobrze odnajdywało się w grupie rówieśniczej i potrafiło znaleźć sobie przyjaciół.
- Od najmłodszych lat warto uczyć dziecko kluczowych umiejętności społecznych.
- Współpraca i dzielenie się to nie wszystko, poznaj pozostałe umiejętności społeczne.
Według psychologów umiejętności społeczne nie są czymś, z czym dziecko przychodzi na świat. Wymagają one nauki i ciągłego doskonalenia. Warto więc zwracać na nie uwagę i w każdym sprzyjającym momencie ćwiczyć z dzieckiem, by potrafiło nawiązywać jak najlepsze relacje z rówieśnikami.
Najważniejsze umiejętności społeczne
Jest 7 podstawowych, a zarazem najważniejszych, umiejętności społecznych:1. Współpraca. To cecha, która umożliwia dobre dogadywanie się z innymi, bo dziecko angażuje się, pomaga, uczestniczy w czymś dla wspólnego celu (np. budowanie wieży z klocków czy zabawa w grę, która wymaga udziału wszystkich dzieci).
Umiejętność współpracy uwypukla też cechy osobowościowe dziecka – może zająć pozycję lidera lub czuje się bardziej komfortowo, gdy działa, a nie zarządza innymi.
Jak możesz ćwiczyć? Porozmawiaj z dzieckiem o pracy zespołowej, może rodzinnie wymyślicie takie zajęcia, w które może się zaangażować każdy członek rodziny (np. wspólne przygotowanie kolacji z podziałem na konkretne obowiązki).
2. Dzielenie się. Ostatnio wiele mówi się o tym, by nie zmuszać dzieci (zwłaszcza małych) do dzielenia się np. zabawkami. Akurat ta umiejętność przychodzi z wiekiem – 7-8-latkowie są często bardziej skłonni do dzielenia się (lub przynajmniej wymieniania się) i czują się z tym dobrze. Uczenie dzieci dzielenia się może też pomóc zwiększyć ich samoocenę.
Jak ćwiczyć? Nie zmuszaj dziecko do dzielenia się, ale chwal je za każdym razem, gdy to zrobi. Np. możesz powiedzieć: "Postanowiłaś podzielić się swoją przekąską z siostrą. To miłe z twojej strony”.
3. Słuchanie. To nie tylko milczenie — to zaangażowanie w to, co mówi ktoś inny. Słuchanie jest również kluczowym elementem zdrowej komunikacji oraz przyswajania wiedzy, np. w szkole. Ważne jest, aby twoje dziecko dorastało, umiejąc słuchać ciebie, swoich przyjaciół czy ludzi, z którymi styka się na co dzień.
Jak ćwiczyć? Kiedy czytasz dziecku książkę, od czasu do czasu zatrzymaj się i poproś je, by opowiedziało ci o tym, co zapamiętało z tej historii. Zachęcaj je do uważnego słuchania. Nie pozwalaj też mu na ciągłe przerywanie czy przeszkadzanie.
4. Podążanie za wskazówkami. Niezależnie od tego, czy poinstruujesz swoje dziecko, aby posprzątało pokój, czy też objaśnisz mu, jak ma odrabiać lekcje, ważne jest, żeby potrafiło kierować się wskazówkami i postępować zgodnie z ustaloną instrukcją.
Unikaj jednak wyznaczania dziecku zbyt wielu zadań naraz (np. "Podnieś buty, odłóż książki i umyj ręce”) i nie formułuj poleceń jako pytania: "Czy mógłbyś?”, bo to oznacza, że dajesz mu możliwość odmowy.
Jak ćwiczyć? Chwal, chwal i jeszcze raz chwal dziecko, gdy uda mu się zrealizować zaplanowane dla niego zadania czy wywiązać się z obowiązków.
5. Szanowanie przestrzeni osobistej. Twórz domowe zasady, które zachęcą dziecko do poszanowania przestrzeni osobistej innych osób (np. "Pukaj do drzwi siostry, zanim wejdziesz”).
Jak ćwiczyć? Tłumacz dziecku, że tak jak ono lubi, gdy ktoś szanuje jego przestrzeń, te same zasady obowiązują w drugą stronę.
6. Nawiązywanie kontaktu wzrokowego. Niektóre dzieci mają problem z patrzeniem na osobę, z którą rozmawiają, a to niezbędny element dobrej komunikacji z innymi. Niezależnie od tego, czy twoje dziecko jest nieśmiałe i woli wpatrywać się w podłogę, czy po prostu nie podnosi wzroku, gdy jest pochłonięte inną czynnością, podkreślaj na każdym kroku znaczenie dobrego kontaktu wzrokowego.
Jak ćwiczyć? Poproś dziecko, by opowiedziało ci jakąś fascynującą dla niego historię, podczas gdy ty będziesz wpatrywać się w ziemię lub zamykać oczy. Potem porozmawiaj z nim jak ważne jest patrzenie na osobę, z którą się rozmawia.
7. Dobre maniery. Może brzmi nieco staroświecko, ale nauczenie podstaw dobrych manier ("proszę”, "dziękuję”, "przepraszam”) nie tylko ułatwia kontakt z innymi, ale też pomaga w nawiązywaniu lepszej relacji. Jeśli twoje dziecko po kłótni z kolegą potrafi przeprosić i przyznać się do błędu, ich więź stanie się mocniejsza.
Jak ćwiczyć? Bądź dobrym wzorem do naśladowania. Jak najczęściej mów do dziecka "Dziękuję ci”, "Tak, proszę”. Nie wstydź się też je przepraszać.
Może cię zainteresować także: "Mamo, nikt mnie nie lubi"! Oto 5 kroków, dzięki którym pomożesz dziecku, gdy czuje się odrzucone