Daj dziecku skrzydła, zamiast je podcinać! Poznaj 5 strategii, które ci w tym pomogą
Większość rodziców stara się wychowywać swoje dzieci tak, by jak najlepiej poradziły sobie w dorosłym życiu – były silne, odporne na porażki, szybko podnosiły się po niepowodzeniach, wierzyły w siebie i swoje możliwości. By to osiągnąć potrzeba jednej ważnej cechy – zdrowego poczucia własnej wartości. Jak je możemy budować w dziecku?
1. Miej odpowiednie oczekiwania. Najlepiej dopasowane do etapu rozwoju twojego dziecka. Jeśli twoje oczekiwania wobec niego są zbyt wysokie, doświadczysz frustracji, podobnie zresztą jak twoje dziecko, bo nie będzie w stanie spełnić tych oczekiwań. Gdy są zbyt niskie, mogą być również szkodliwe, bo oczekując od dziecka zbyt mało, możesz zahamować jego rozwój, np. usamodzielnianie się.
2. Unikaj etykietowania. I to zarówno pozytywnego ("Ona jest moim małym muzykiem” lub "On jest moją gwiazdą matematyki”), a tym bardziej negatywnych ("Ona nie potrafi niczego zrobić dokładnie”, "On jest taki słaby w grach zespołowych”). Negatywne etykietowanie wpływa na obniżenie poczucia własnej wartości dziecka. Z kolei pozytywne prowadzi do tego, że gdy słyszy tego typu opinie rodziców na swój temat uważa, że musi sprostać wyznaczonym przez nich standardom. Dziecko, które zostało oznaczone jako "mały naukowiec”, może nie zajmować się muzyką, ponieważ uważa, że jego pasją powinna być wyłącznie aktywność związana z nauką.
3. Zwracaj uwagę tylko na zachowanie dziecka. Wypowiadając takie zdania: "Jesteś złym chłopcem!” lub "Jesteś niegrzeczną dziewczynką!” zmieniasz sposób, w jaki dzieci postrzegają siebie. Jeśli zaczną widzieć siebie jako złych, niegrzecznych, wrednych, marudnych, naburmuszonych, złośliwych częściej będą się właśnie w ten sposób zachowywać. Oddziel zachowanie dziecka od niego samego. Zamiast mówić: "Jesteś niegrzeczny”, powiedz: "To był zły wybór”. Przypomnij mu, że wciąż może być dobrym dzieckiem, które postąpiło w danym momencie niewłaściwie.
4. Chwal dziecko za wysiłek. Nie chodzi o to, by chwalić je tylko i wyłącznie za osiągnięty sukces (zdobyte na meczu gole czy poprawnie ułożone puzzle), ale za wysiłek, jaki wkłada w swoją pracę. Możesz powiedzieć: "Zauważyłem, że dziś się nie poddałeś i gra się opłaciła” lub "Podoba mi się, że tak ciężko i wytrwale uczyłeś się do tego testu”. Warto też chwalić wszystkie zachowania prospołeczne dziecka, np. gdy potrafi podzielić się zabawką z przyjacielem lub zgodnie pracuje w większym zespole.
5. Motywuj je, zamiast karać. Twoja reakcja na niewłaściwe zachowanie dziecka nie powinna wpływać na jego samoocenę. Musi zrozumieć, że postąpiło źle, ale nie może przez to tracić pewności czy wiary w siebie. Zachowanie jego poczucia własnej wartości da mu pewność, że w przyszłości może się bardziej postarać i na pewno następnym razem zachowa się lepiej.
Źródło: verywellfamily.com