Tysiące dzieci znajdą pod choinką tę zabawkę. UOKiK ostrzega - może być toksyczna

Sandra Skorupa
UOKiK wydało raport kontroli jakości zabawek w 2019 roku. W ponad 40 proc. przypadków wykryto nieprawidłowości. Kontrowersje budzą popularne gluty tzw. slime'y. Po ich przebadaniu okazało się, że w swoim składzie mają za dużo toksycznego pierwiastka. To może stanowić zagrożenie dla zdrowia dzieci.
Wykryto nadmiar toksycznego pierwiastka w popularnych zabawkach slime (glutach) Unsplash / @thandyung
Toksyczny bor w zabawkach
Zabawki typu slime stały się hitem wśród dzieci i każdy maluch chce mieć gluta. Wielu rodziców może ten artykuł sprezentować swoim pociechom pod choinkę. Lepiej mieć się na baczności, bo UOKiK w większości badanych przypadków stwierdziło przekroczony dopuszczalny poziom migracji boru.

Do produkcji slime'a wykorzystuje się związek chemiczny boraks (czteroboran sodu), który odpowiada za lepkość zabawki i konsystencję gluta (żelu). O ile w śladowych ilościach przyczynia się do prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka, o tyle w nadmiarze jest toksyczny.


Objawy nadmiaru boru
Jak podaje UOKiK, niebezpieczna może być również samodzielna produkcja slime'ów domowej roboty wg internetowych przepisów. To dlatego, że rodzice i dzieci nie wiedzą, jakiej dokładnie ilości boraksu należy użyć. Nadmiar boru może powodować takie objawy jak:
– mdłości
– wymioty
– pobudzenie
– skurcze mięśni
– zaburzenia układu nerwowego ośrodkowego.

Obecność ftalanów w zabawkach
UOKiK poddało kontroli w sumie 546 zabawek, a w 230 z nich stwierdzono nieprawidłowości. Artykuły przeszły m.in. testy mechaniczne, fizyczne, akustyczne, palności, chemiczne. O ile nieprawidłowości fizyczne, mechaniczne czy akustyczne rodzice są w stanie sami dostrzec i uchronić dziecko przed niebezpieczeństwem, o tyle kwestie kontroli palności i zawartości szkodliwych związków pozostają jedynie w gestii laboratoriów.

Okazało się, że w 27 przebadanych zabawek na obecność ftalanów, w każdej próbce występowały te szkodliwe substancje. Są one dodawane na ogół do tworzywa sztucznego, by poprawić jego właściwości plastyczne i możliwości formowania kształtu. Występują one najczęściej w:
– głowach lalek
– piłkach
– konikach
– kucykach
– przyssawkach
– piłkach.

Związki wykryte przez UOKiK zostały sklasyfikowane jako szkodliwe dla rozrodczości i zaburzające funkcjonowanie hormonów, co niekorzystnie wpływa na proces dojrzewania płciowego. Ponadto mogą powodować również astmę i alergię.

Ftalany w zabawkach a prawo
Ftalany mogą być wykorzystywane w produktach z PCV, izolacyjnych, wyposażania samochodów czy wyrobów medycznych. Natomiast europejskie przepisy jasno określają, że substancje te nie mogą pojawiać się w zabawkach i artykułach pielęgnacyjnych dla dzieci. Tę kwestię regulują m.in.:
– Dyrektywa 2005/84/WE
– Rozporządzeniu REACH 1907/2006
– Dyrektywie 2009/48/WE dotyczącej wymagań bezpieczeństwa dla zabawek

Jakie wybierać bezpieczne zabawki?
W związku z wykryciem tak wielu nieprawidłowości w zabawkach UOKiK radzi, jak wybierać bezpieczne artykuły dla dzieci. Urząd ustalił, że im produkt był tańszy, zawierał wyższą ilość ftalanów i lepiej sięgać po droższe zabawki. Podkreśla również, że warto zwracać uwagę na estetykę i jakość wykonania.

Rodzice powinni również czytać etykiety, wybierać wyroby licencjonowane i sprawdzać, czy nie figurują w unijnym systemie Rapex. Tam państwa członkowskie zamieszczają ostrzeżenia o produktach żywnościowych mogących stwarzać zagrożenie dla konsumenta.