Budzisz się już zmęczony? Aż 70 proc. pracujących Polaków ma syndrom TATT
W Polsce uczucie wyczerpania deklaruje 11 na 16 milionów wszystkich aktywnych zawodowo osób. Nawet ci, którzy przesypiają 8 godzin dziennie, budząc się, czują, że są zmęczeni bardziej niż wieczorem. Większość z nas jest po prostu TATT, czyli zmęczona cały czas ("tired all the time"). Z czego to wynika i jak to naprawić?
Nikt też nie napisze, że dwie frytki z keczupem przed snem załatwią problem, albo że wystarczy sobie zwizualizować dobrze przespaną noc i rześki poranek.
Leptyna i cytokiny
Faktem jest, że czasem za bycie TATT odpowiadają hormony wytwarzane w tkance tłuszczowej – leptyny i cytokiny.
Nadmiar leptyny zmniejsza poziom aktywności, bo "uczy się", że człowiek nie ma potrzeby pogoniza jedzeniem. Czasem wiec wystarczy krótkotrwała głodówka (i będący jej konsekwencją lekki spadek wagi), żeby poczuć przypływ energii. Stąd właśnie popularność kilkudniowych diet sokowych czy kapuścianych, których działania nie sposób przecenić (jeśli trwają krótko!).
U osób zmęczonych zwiększa się także ilość cytokin – substancji pojawiających się podczas stanów zapalnych, które mobilizują organizm do walki z infekcją, ale sprawiają, że energia przeznaczona na inne aktywności jest minimalizowana. Cytokiny wpływają na część mózgu odpowiadającą za podejmowanie decyzji i odczuwanie fizycznego zmęczenia.
Po zwalczeniu infekcji poziom cytokin powinien się zmniejszyć, ale często tak się nie dzieje (co nie tylko powoduje uczucie przemęczenia, ale też sprzyja to cukrzycy, nowotworom i miażdżycy). Na razie nie udało się wynaleźć skutecznego leku na przewlekłe stany zapalne, choć w Holandii prowadzone są już testy mającej pomóc substancji o nazwie anakinra. Wiadomo jednak, że – znowu – wyższemu poziomowi cytokin sprzyja niewłaściwa dieta, stres i siedzący tryb życia.
Są też badania, które udowadniają, że ludzie wyczerpani są podobni genetycznie do tych narażonych na cukrzycę, schizofrenię, otyłość i wysoki poziom cholesterol. Zdaniem naukowców to wskazuje na istnienie związku między przemęczeniem i podatnością na stres.
Jak przestać odczuwać zmęczenie?
Stres jest wszędzie i trudno go uniknąć. Jeśli chcesz jednak przestać odczuwać "wieczne" zmęczenie możesz przeprowadzić dwutygodniowy eksperyment: zrezygnować z alkoholu (pomaga zasnąć, ale sprawia, że budzisz się zmęczony), ograniczyć kawę i słodycze, wysiadać przystanek przed właściwym w drodze do pracy i iść do niej pieszo, odpoczywać w sposób inny niż patrzenie w ekran, wychodzić z pracy się przewietrzyć, unikać zarywania nocy i spania do południa w weekendy, suplementować żelazo i witaminę B.
Jeśli po 2 tygodniach objawy nie ustąpią, warto wybrać się do lekarza. Zmęczenie może być wywołane lekami albo... lękami. To może być depresja, albo nerwica, a tych nigdy nie warto bagatelizować.
Może cię zainteresować także: Cud czy przekroczenie granic? O narodzinach tego dziecka mówi cały świat