Przestępca, ale i człowiek. Co kryje się za maską pedofila?
W społeczeństwie budzą niesmak, wzgardę, a także niemoc. Pedofil – sama nazwa zaburzenia budzi odrazę. Po premierze filmu "Kler" oraz po poznaniu historii, w której pedofilia była problemem męża, zastanowiło mnie, co dalej. Co zrobić, gdy dowiadujemy się, że osoba z otoczenia, rozpoznaje u siebie ten rodzaj parafilii? Co zrobić ma osoba, jeśli przyznaje się przed samą sobą, że w jej głowie roją się takie myśli? W jaki sposób należy traktować sprawców przestępstw, które budzą przecież tak silne kontrowersje?
Pedofilia to wciąż skrywany temat. To problem nie tylko w polskim Kościele, ale również polskich domów. To trudne do zrozumienia historie, na ogół skrywane przez lata. Leczenie pedofilii i dzieci wykorzystywanych seksualnie jest szczególnie trudnym wyzwaniem psychologicznym, psychiatrycznym i psychoterapeutycznym. Aby można było skutecznie chronić dzieci przed molestowaniem oraz pomagać sprawcom w powrocie do normalności, konieczne jest wejście w rzeczywistość pedofilów, jej poznanie i zrozumienie.
Trzymajcie go z daleka
Wszyscy chcieliby rozpoznać pedofila, żeby jak najszybciej odsunąć go od ofiar. Trudno to sobie wyobrazić, ale on sam bardzo często jest ofiarą. Pedofilia jest terminem seksuologicznym, opisanym w Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób w rozdziale: „Zaburzenia preferencji seksualnej”, dawniej określane jako „perwersja, zboczenie”, dziś używa się terminu „parafilia”.
Co ciekawe, pedofilia nie jest terminem kryminologicznym ani prawnym, gdzie z kolei możemy mówić o „czynie pedofilnym”, czyli uprawianiu seksu z osobą poniżej 15 roku życia, który może, ale nie musi być dokonywany przez pedofila.
Jak rozumieć pedofilię?
Postanowiłam zrozumieć, kim są sprawcy przestępstw seksualnych, skąd bierze się to zaburzenie i jaki jest plan ich leczenia. Co sprawiam, że dopuszczają się pogwałcenia seksualnych granic drugiego człowieka, dziecka? Mgr Jolanta Jafernik-Hubert, psychoterapeutka, psycholog, Ośrodek CENTRUM, a tak że ekspert portalu ZnanyLekarz.pl, wyjaśnia. – Polega to na tym, że obiektem pożądania seksualnego pedofila jest dziecko, niewykazujące jeszcze cech dojrzewania płciowego (brak owłosienia, piersi i miesiączki, dziecięca sylwetka).
Psychoterapeutka podkreśla coś jeszcze. – Należy zauważyć, że pedofilia może obejmować jedynie fantazjowanie na temat czynności seksualnych z dzieckiem, bez dopuszczania się w rzeczywistości czynów pedofilnych.
Jak rozpoznać?
Psychoterapeutka z Ośrodek CENTRUM, podaje kryteria, na podstawie, których w odróżnieniu od zdrowego wzorca preferencji seksualnych, diagnozuje się zaburzenie.
– Bez obiektu jakim jest dziecko przed okresem dojrzewania płciowego nie ma
możliwości uzyskania podniecenia seksualnego.
– Tylko 1% kontaktów seksualnych obejmuje współżycie seksualne z dzieckiem
(kontakt genitalno-genitalny), 99% stanowią inne czyny seksualne z dzieckiem (niegenitalne,
np. oralne).
– Popęd płciowy osiąga zdecydowanie wysoki, dominujący nad całą osobowością i trudny do kontrolowania poziom.
– Pedofilia ma charakter egodystoniczny, czyli postrzegana jest jako niepożądany lub
nieakceptowalny społecznie wzorzec zachowania seksualnego.
To problem również kobiet!
Warto też mieć świadomość, że jeśli chodzi o orientację seksualną osób o preferencjach pedofilnych, to w większości są to osoby heteroseksualne (około 60%). Preferencje pedofilne występują także u kobiet, z tą różnicą, że popęd płciowy u kobiet z reguły nie jest, aż tak wysoki i trudny do kontrolowania, jak u mężczyzn.
Warto wspomnieć także o zjawisku tzw. „pedofilii zastępczej”. Wówczas preferowanym obiektem seksualnym jest nadal dojrzała kobieta czy mężczyzna, jednak np. z powodu braku dostępności preferowanego obiektu, uwikłanie w mechanizmy uzależnienia od środków psychoaktywnych, bądź lęku przed wchodzeniem w dojrzałe związki, osoba wchodzi w relacje seksualne z dziećmi.
Co, jeśli osoba cierpi z powodu pedofilii?
Pedofilia, tak jak inne parafilie, jest niestety nieuleczalna. Osoba, która stwierdzi u siebie fantazje pedofilskie, powinna zgłosić się do seksuologa, który po zdiagnozowaniu faktycznego problemu może zalecić pacjentowi terapię obejmującą zarówno farmakoterapię, jak i szereg wspomagających oddziaływań psychoterapeutycznych. Leczenie dostępne jest także bezpłatnie, w placówkach finansowanych przez NFZ.
Jolanta Jafernik-Hubert wyjaśnia, że farmakoterapia generalnie polega na podawaniu kombinacji trzech leków powodujących tzw. kastrację chemiczną, czyli obniżenie popędu seksualnego i uniemożliwienie osiągania erekcji:
– leki wpływające na obniżenie poziomu testosteronu (powodujące obniżenie popędu
seksualnego),
– leki przeciwepileptyczne, mające na celu obniżenie napięcia mięśniowego (mające
działanie rozluźniające i miorelaksacyjne),
– leki antydepresyjne, wpływające z jednej strony na obniżenie libido a z drugiej na
eliminację objawów depresyjno-lękowych (poddanie się kastracji chemicznej wzmaga u
pacjentów napięcie, agresję i powoduje ogólne pogorszenie nastroju).
W jaki sposób należy traktować sprawców przestępstw?
W ramach oddziaływań psychoterapeutycznych stosowana jest przede wszystkim
terapia poznawczo-behawioralna grupowa i indywidualna. Nie jest ona nastawiona na
wyleczenie pacjenta, ale pomoc umożliwiającą panowanie nad swoim popędem i kontrolę
impulsów seksualnych, a także uświadamianie konsekwencji czynów pedofilnych.
Rozmowy z przestępcami przestępstw seksualnych nie są łatwe, ale kluczowe. Praktyka terapeutyczna Jolanty Jafernik-Hube wskazuje, że szczególnie wspierająca w tym zakresie jest psychoterapia grupowa, gdyż umożliwia ona wymianę informacji zwrotnych z innymi uczestnikami grupy, zmagającymi się z podobnym problemem. – Szczególnie w przypadku grup złożonych z osób z zaburzeniami preferencji seksualnych, większość z nich zgłasza się na psychoterapię właśnie z powodu pedofilii – dodaje specjalistka.
Oczywiście nie da się do końca zrozumieć, dlaczego zwykły człowiek dopuszcza się tak potwornych czynów, ale w jakimś stopniu pomóc może specjalistyczne oddziaływanie terapeutyczne. Spojrzenie na to z perspektywy głębokiego zaburzenie. Niejednokrotnie ta osoba w dzieciństwie również przeżyła traumę.
Może cię zainteresować także: O tym się głośno nie mówi. Kobiety, które nie kochają swoich dzieci, przerywają milczenie