Choroby weneryczne niebezpieczne dla kobiet w ciąży. Sprawdź, na co musisz się zbadać
Idealną byłaby sytuacja, w której kobieta zgłasza się do lekarza przed planowaną ciążą. Pozwoliłoby to ocenić jej stan zdrowia, zdiagnozować lub wykluczyć ewentualne schorzenia, ustalić odpowiednie zalecenia.
Podział chorób wenerycznych
Nie wszystkie z wymienionych powyżej schorzeń są groźne dla kobiety w ciąży. Warto jednak wiedzieć, że niektóre z nich niosą ze sobą poważne zagrożenia dla ciężarnej i jej dziecka.Choroby weneryczne wywoływane przez wirusy:
- AIDS/HIV,
- HTLV,
- kłykciny kończyste(HPV),
- opryszczka,
- WZW typu B (HBV).Choroby weneryczne wywoływane przez bakterie:
- chlamydioza,
- czerwonka bakteryjna,
- kiła,
- rzeżączka,
- wrzód weneryczny,
- ziarniak pachwinowy.Choroby weneryczne wywoływane przez grzyby:
- drożdżyca (grzybica).
Choroby weneryczne wywoływane przez pasożyty:
- ameboza,
- rzęsistkowica,
- świerzb,
- wszawica łonowa.
ChlamydiozaWśród chorób wenerycznych zagrażających ciąży można wymienić:
Chlamydiozę zwaną chlamydią, rzeżączkę, kiłę, AIDS/HIV, opryszczkę narządów płciowych.
Jest chorobą wywoływaną przez bakterię Chlamydia trachonatiz. U większości kobiet choroba ta rozwija się bezobjawowo i w efekcie może prowadzić do infekcji moczowodu, zapalenia szyjki macicy, zapalenia przydatków. Czasem pojawiają się objawy, takie jak: nasilające się z czasem upławy, ból podczas oddawania moczu, pieczenie cewki moczowej. Niekiedy występuje krwawienie z pochwy, krwawienie po stosunku, między mięsiączkami.
Zakażenie chlamydią u kobiety w ciąży może stymulować układ odpornościowy w taki sposób, aby działał przeciw rozwijającemu się płodowi, co w efekcie może skutkować poronieniem. Oprócz poronienia kobieta chora na chlamydię jest narażona na ciążę pozamaciczną, przedwczesny poród i infekcje poporodowe, a także na: zapalenie cewki moczowej, nadżerkę, zapalenie okołowątrobowe, wtórną bezpłodność. Może ona też zarazić dziecko w trakcie porodu (ryzyko wynosi 80%).
W jaki sposób diagnozuje się chlamydię?Jakie mogą być konsekwencje dla dziecka?
W większości przypadków u dzieci zarażonych chlamydią występują: zapalenie spojówek, zapalenie gałki ocznej, infekcja gardła, zapalenie ucha środkowego i zapalenie płuc.
Kobieta zostaje poddana badaniu pod kątem obecności bakterii chlamydii, polegającym na pobraniu wymazu z szyjki macicy i cewki moczowej, lub pochwy. Pobrany wymaz jest badany pod mikroskopem. Czasem lekarz zleca też badanie moczu.
Jeśli kobieta w ciąży choruje na chlamydię musi zostać poddana leczeniu.Najkorzystniej jest je rozpocząć jak najszybciej po wykryciu bakterii, lecz nie stosuje się leczenia u kobiet poniżej 14 tygodnia ciąży. Standardowe leczenie chlamydii bez powikłań trwa od 7 do 10 dni, w niektórych sytacjach zostaje przedłużone do 21 dni (w wypadku, gdy schorzenie jest przewlekłe). Są sytuacje, w których diagnoza zakażenia bakterią chlamydii zostaje postawiona w momencie porodu. Wtedy lekarz informuje kobietę o zagrożeniu i potrzebie obserwacji dziecka.
Rzeżączka
To choroba, którą wywołują bakterie Gram - ujemne dwoinki rzeżączki. Podobnie jak chlamydioza, rozwija się u kobiet bezobjawowo. W niektórych przypadkach pojawiają się ropne upławy, bóle w podbrzuszu, pieczenie w okolicach intymnych i zaburzenia cyklu miesiączkowego. Rzeżączką zarazić się można poprzez klasyczny kontakt dopochwowy z chorym mężczyzną, ale też poprzez kontakt oralny czy analny.
U kobiety ciężarnej okres wylęgania się choroby to 1-2 tygodnie od momentu zakażenia, a zarażenie rzeżączką może dotyczyć również dziecka. Niestety choroba w większości przypadków rozwija się bezobjawowo. Niewiele kobiet może rozpoznać u siebie jej symptomy. Mogą one sugerować zapalenie pochwy czy pęcherza moczowego. Kobiety w ciąży są również znacznie bardziej narażone na ryzyko rozwoju powikłań, ze względu na to, że mają bardziej unaczynione i ukrwione narządy płciowe, co sprzyja rozwojowi zakażenia.Kobiety w ciąży mogą zarazić się następującymi rodzajami rzeżączki:
- rzeżączkowe zapalenie szyjki macicy,
- rzeżączkowe zapalenie cewki moczowe,
- rzeżączkowe zapalenie gardła,
- rzeżączkowe zapalenie odbytu,
- rzeżączkowe zapalenie spojówek.
Leczenie rzeżączki u kobiety w ciąży jest kłopotliwe, gdyż niemożliwe jest zastosowanie kuracji antybiotykowej. W przypadku zakażenia stosuje się tetracyklinę, która jest nieszkodliwa dla płodu. Od czasu, gdy kobiety ciężarne są pod stałą opieką ginekologiczną, odsetek zakażeń dzieci jest minimalny. W celach profilaktycznych każde dziecko, które przychodzi na świat, ma zakrapiany worek spojówkowy 1-proc. azotanem srebra. Jest to tzw. zabieg Credego, który niweluje działanie bakterii wywołujących rzeżączkę.
Opryszczka narządów płciowych
Kolejna choroba weneryczna groźna dla ciężarnej kobiety i jej dziecka. Wywołuje ją wirus HSV-2.
Jeśli kobieta zarazi się opryszczką w pierwszych 6 miesiącach ciąży, istnieje ryzyko nieprawidłowego rozwoju płodu, a nawet poronienia. Jeśli do zarażenia dojdzie w ostatnich 3 miesiącach ciąży, wzrasta zagrożenie przedwczesnym porodem. A co w sytuacji, gdy kobieta chorowała na opryszczkę narządów płciowych zanim zaszła w ciążę? W takim wypadku niezwłocznie trzeba poinformować o tym lekarza, gdyż istnieje możliwość zarażenia dziecka w trakcie porodu.Jakie są objawy zarażenia?
Niepokój powinno wzbudzić pojawienie się bolesnych pęcherzy wokół narządów płciowych (na łechtaczce, pochwie, szyjce macicy) i odbytu. Po 1-2 tygodniach pęcherze te pękają i przybierają postać wrzodziejących ran.
Matka może zarazić płód wirusem opryszczki już w trakcie trwania ciąży, poprzez łożysko. U dziecka zarażonego mogą wystąpić zmiany w centralnym układzie nerwowym, zakażenie skóry, jamy ustnej, zapalenie płuc, zapalenie opon mózgowych czy zapalenie rogówki oka. Kobietom, które zarażone są wirusem, zaleca się poród przez cesarskie cięcie, po to, aby wyeliminować ryzyko przeniesienia choroby na dziecko.
Kiła
Choroba wywoływana przez bakterie krętka bladego. Jej główne objawy to: pojawienie się wrzodu na sromie, wysypka na dłoniach, podeszwach stóp. Z czasem zmiany skórne zanikają i w dalszym etapie choroba przebiega w ukryciu.
Matka, która jest zakażona, może zarazić swoje dziecko poprzez łożysko. Mówimy wtedy o kile wrodzonej. Głównymi powikłaniami u dziecka z kiłą wrodzoną są: wady słuchu (głuchota), zapalenie rogówek oczu, pęcherzyca kiłowa, powiększenie wątroby. Inną drogą zarażenia dziecka jest poród. Wtedy dziecko przychodzi na świat z objawami, takimi jak: plamki/grudki na skórze, pęcherze na stopach i dłoniach, zmiany w błonie śluzowej jamy ustnej i nosa.
Ze względu na to, że kiła jest chorobą zagrażającą zdrowiu i życiu płodu, istnieją badania profilaktyczne, które kobieta w ciąży musi wykonać.
Co w sytuacji, gdy wynik krwi będzie pozytywny?Odczyn WR - zwany próbą Wassermanna
Wykonuje się go w 9-10 tygodniu ciąży. Zostaje ono powtórzone między 33 a 37 tygodniem. Ma ono na celu zdiagnozowanie obecności bakterii, krętka bladego. Wczesna diagnoza umożliwia zastosowanie kuracji antybiotykowej.
Najkorzystniejszą jest sytuacja, gdy wykrycie bakterii kiły ma miejsce do 16 tygodnia ciąży. Do tego czasu zarazki kiły nie przenikają przez łożysko i można zastosować u kobiety kurację antybiotykową, nie dopuszczając tym samym do zakażenia płodu. Kiła, która jest zdiagnozowana po 5 miesiącu ciąży, może spowodować ciężkie wady rozwojowe u dziecka, lub nawet jego śmierć.
Leczenie kobiety zarażonej kiłą odbywa się w drugiej połowie ciąży i polega na podawaniu jej penicyliny. Trwa 20 dni. Jeśli dziecko urodzi się chore na kiłę, jest hospitalizowane i podawana jest mu penicylina krystaliczna.
Wirus HIV
Kolejny wirus, który stwarza zagrożenie dla kobiety w ciąży i jej dziecka, to wirus HIV (human immunodeficiency virus). Uszkadza on system odpornościowy i prowadzi do AIDS. Wirusem można zarazić się poprzez kontakt seksualny z zarażoną osobą, poprzez krew, a także matka może zarazić swoje dziecko (poprzez łożysko, krew podczas porodu i w trakcie karmienia piersią).
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia każda kobieta, która zachodzi w ciążę, powinna dwukrotnie zrobić badanie na obecność wirusa HIV - w I i III trymestrze ciąży. Jest to bardzo ważne, gdyż gwarancją urodzenia zdrowego dziecka, nawet w przypadku gdy matka jest zarażona wirusem, jest podjęcie działań profilaktycznych. Kobieta w ciąży przyjmuje w takim przypadku leki antyretrowirusowe i jest pod stałą opieką medyczną. Świadomość nosicielstwa wirusa umożliwi też właściwe przeprowadzenie porodu w taki sposób, aby zniwelować ryzyko zarażenia dziecka, a także odpowiednie postępowanie z noworodkiem po porodzie. Dziecko, którego matka jest nosicielką wirusa HIV, rodzi się bez wad rozwojowych i deformacji ciała. Czasem zdarza się, że jego masa urodzeniowa jest nieco niższa.Objawy zakażenia wirusem występują w 3-6 tygodniu od momentu zakażenia i są to: powiększenie węzłów chłonnych, gorączka, osłabienie, bóle stawów, bóle mięśni, wysypka, utrata wagi, zmęczenie.