
Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy przygotowany przez Ministra Edukacji, który wprowadza zmiany w Prawie oświatowym. Nowe przepisy mają wspierać małe szkoły w Polsce, ograniczać biurokrację i umożliwiać wykorzystanie wolnych przestrzeni szkolnych na potrzeby lokalnych społeczności.
Małe szkoły będą mogły wspierać lokalne społeczności
Jak czytamy na stronie gov.pl, "Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez Ministra Edukacji". Pozwala on gminom wykorzystać wolne pomieszczenia w szkołach i przedszkolach na potrzeby lokalne. Chodzi m.in. o opiekę nad dziećmi do lat 3, zajęcia dla seniorów, działania kulturalne, zdrowotne czy obywatelskie.
"Rozwiązanie będzie alternatywą dla likwidacji szkół, szczególnie w miejscach zagrożonych wyludnieniem" – podkreślono w uzasadnieniu projektu.
Elastyczne organizowanie szkół podstawowych
Nowe przepisy zwiększają także elastyczność w organizacji szkół podstawowych. Gminy będą mogły tworzyć szkoły obejmujące klasy I–III, I–IV, a w uzasadnionych przypadkach klasy IV–VIII, podlegające co najmniej jednej szkole filialnej. Małe szkoły filialne pozwolą najmłodszym dzieciom uczyć się blisko domu, a starszym uczniom zapewnią dostęp do dobrze wyposażonych placówek z pełnoetatowymi nauczycielami.
Łączenie klas w małych szkołach
W szkołach, gdzie do klas I–III uczęszcza maksymalnie 12 uczniów, możliwe będzie łączenie wszystkich zajęć edukacyjnych. Rozwiązanie ma ułatwić utrzymanie najmniejszych placówek i wymaga zgody rodziców, nauczycieli i gminy.
Tworzenie zespołów szkół dla lepszej organizacji
Projekt ustawy umożliwia gminom łączenie kilku szkół w jeden zespół, co pozwoli lepiej wykorzystać kadrę nauczycielską i wyrówna jakość nauczania. Dzięki temu nauczyciele nie będą musieli pracować w wielu szkołach naraz, a stabilność zatrudnienia i warunki nauki dla uczniów poprawią się.
Wsparcie świetlic i żywienia w małych szkołach
Szkoły podstawowe do 70 uczniów będą mogły organizować zajęcia świetlicowe także dla dzieci z oddziałów przedszkolnych w tej samej placówce. Dodatkowo zapewniono możliwość serwowania podwieczorków, co ma wspierać zdrowe odżywianie najmłodszych.
Mniej biurokracji i lepsza rola kuratora
Nowe przepisy ograniczają liczbę sytuacji wymagających opinii kuratora oświaty, np. przy zakładaniu bibliotek pedagogicznych czy zmianach organizacyjnych. Kurator nadal będzie dbał o jakość edukacji, ale będzie miał więcej czasu na kluczowe decyzje, takie jak likwidacja lub przekształcenie szkoły w okresie niżu demograficznego.
Jasne zasady likwidacji szkół
Procedura likwidacji szkół zostanie uproszczona i przejrzysta. Rodzice otrzymają pełną informację o planach samorządu, a wprowadzono obowiązek konsultacji społecznych. Skargi na opinię kuratora w tej sprawie będą trafiały bezpośrednio do sądu administracyjnego, co przyspieszy postępowanie.
Finansowanie szkół i dotacje za efekt
Nowe przepisy przewidują szybszą wypłatę dotacji za efekt w 2025 roku dla szkół ponadpodstawowych, w tym publicznych niesamorządowych i niepublicznych. Ponadto 379 nowo utworzonych jednostek systemu oświaty zyska pewność otrzymania dotacji w styczniu 2026 roku, co pozwoli uniknąć przerw w finansowaniu działalności tych placówek.
"Prognozy GUS pokazują systematyczny spadek liczby dzieci, nawet o 30 proc. do 2060 roku, co szczególnie dotknie szkoły w małych miejscowościach. Nowe przepisy pomogą gminom racjonalnie planować sieć szkół, przy jednoczesnym uwzględnieniu potrzeb mieszkańców" – czytamy na stronie gov.pl.
Źródło: gov.pl
