13 zdań, które choć raz usłyszałeś od rodziców. Tak naprawdę były przemocą emocjonalną

Znany w sieci psycholog i psychoterapeuta Michał Brzegowy, opublikował listę zdań, które wielu z nas pamięta z dzieciństwa. Wypowiadane przez rodziców brzmiały jak prawda objawiona, bo dziecko przyjmuje każde słowo od mamy czy taty jako pewnik.

Dziś wiemy jednak, że te komunikaty nie były ani wsparciem, ani wychowaniem. To przykłady przemocy emocjonalnej, które potrafią zostawić ślad na całe życie.

To zdanie nie brzmi jak wyraz miłości, ale jak próba wzbudzenia poczucia winy. Dziecko zaczyna czuć, że rodzic oczekuje spłaty długu – jakby bycie kochanym wiązało się z obowiązkiem rewanżu. W dorosłości takie osoby często mają problem z wyznaczaniem granic i poczuciem, że muszą na wszystko zasłużyć.

Niewinne porównanie staje się bolesnym etykietowaniem. Dziecko zaczyna wstydzić się tego, że ma cechy odziedziczone po rodzicu, którego druga strona postrzega jako "gorszego". To budzi poczucie winy za coś, na co nie ma żadnego wpływu.

Jedno z najbardziej krzywdzących uogólnień. Etykietowanie w ten sposób niszczy poczucie własnej wartości. Zamiast widzieć swoje błędy jako okazję do nauki, dziecko dorasta w przekonaniu, że jest nieudacznikiem, który zawsze coś popsuje.

Porównania między rodzeństwem potrafią zniszczyć samoocenę na całe życie. Dziecko czuje, że cokolwiek zrobi, i tak będzie gorsze. Zamiast poczucia wyjątkowości rozwija się w nim wstyd i brak wiary w siebie.

Pod płaszczykiem troski często kryje się kontrola. Rodzic wmawia dziecku, że wszystko, co robi, ma je chronić – nawet jeśli w rzeczywistości to sposób na utrzymanie władzy i podporządkowanie.

To zdanie odbiera dziecku prawo do błędu. Każda pomyłka staje się tragedią, a każda porażka – nie do zaakceptowania. W dorosłości takie osoby często są perfekcjonistami, którzy panicznie boją się krytyki.

Klasyczny przykład karania za emocje. Dziecko uczy się, że nie wolno mu okazywać smutku ani złości. W dorosłości zwykle tłumi uczucia, zamiast je przeżywać i nazywać.

Rodzic używa autorytetu, a nie dialogu. Zamiast tłumaczyć, dlaczego coś jest ważne, wymusza posłuszeństwo strachem. To niszczy poczucie bezpieczeństwa i uczy, że w relacjach liczy się siła, a nie szacunek.

Takie porównania unieważniają emocje. To, że ktoś ma trudniejszą sytuację, nie sprawia, że ból dziecka jest mniej ważny. W dorosłości takie osoby często nie potrafią stawać za sobą, bo zawsze czują, że ich problemy są "zbyt małe", żeby się nimi zajmować.

Słowa, które miały brzmieć jak troska, są w rzeczywistości emocjonalną pułapką. Podważają poczucie samodzielności dziecka i sprawiają, że dorasta w poczuciu, że nie da sobie rady bez rodzica.

To przerzucanie odpowiedzialności na dziecko za emocje dorosłego. Zamiast wziąć na siebie własne uczucia, rodzic sprawia, że dziecko czuje się winne za jego złość czy smutek.

Zdanie, które unieważnia emocje. Dziecko zaczyna wątpić w swoje odczucia i uczy się, że to, co czuje, nie ma znaczenia. W dorosłości trudno mu jest ufać własnym emocjom.

Miłość rodzicielska nie powinna być transakcją. Tymczasem to zdanie brzmi jak rachunek, który dziecko ma spłacać rodzicowi. Taki przekaz uczy, że bycie kochanym zawsze ma swoją cenę.

Wiele osób, które dziś są dorosłe, wciąż słyszy w głowie echo tych zdań. To dowód na to, jak silny wpływ mają słowa rodziców na rozwój emocjonalny dziecka.

Nazwanie ich po latach przemocą emocjonalną nie ma na celu obwiniania rodziców, ale zrozumienie, że to, co kiedyś wydawało się normalne, mogło stać się źródłem ran.

Świadomość to pierwszy krok do tego, by przerwać błędne koło i nie powielać tych samych schematów w relacji z własnymi dziećmi.