Dajemy dzieciom smartfony, a potem dziwimy się depresji. Nowe badania nie pozostawiają złudzeń

Jeszcze kilka lat temu dyskusja o smartfonach w rękach dzieci dotyczyła głównie "zbyt długiego siedzenia przed ekranem" i tego, jakie to może przynieść negatywne skutki rozwojowe np. dla wzroku.

Dziś wiemy już, że to coś znacznie poważniejszego. Najnowsze badania opublikowane w prestiżowym czasopiśmie "Global Advances in Health and Medicine", na które powołuje się portal mother.ly, pokazują, że zbyt wczesny kontakt z ekranami (w tym ze smartfonem) wiąże się z realnym ryzykiem problemów psychicznych we wczesnej dorosłości.

Naukowcy przeanalizowali dane prawie 2 miliona osób z 163 krajów. Wyniki są jednoznaczne: im wcześniej dziecko otrzymuje własny smartfon, tym większe ryzyko problemów ze zdrowiem psychicznym w wieku 18-24 lat.

Okazało się, że osoby, które miały swój pierwszy telefon przed 13. rokiem życia i korzystały z mediów społecznościowych (choć te są dozwolone po ukończeniu 13. roku życia), zdecydowanie częściej zmagały się z depresją, kryzysami zdrowia psychicznego, agresją czy poczuciem oderwania od rzeczywistości. Co więcej – im młodsze dziecko w chwili otrzymania smartfona, tym gorsze były późniejsze efekty.

Przykład? Wskaźnik zdrowia psychicznego (MHQ, czyli eng. Mental Health Quotient) wynosił 30 punktów u osób, które dostały telefon w wieku 13 lat. Spadał jednak niemal do zera, gdy pierwszy smartfon pojawiał się w życiu dziecka już w wieku pięciu lat.

Choć negatywny wpływ widać u obu płci, badanie pokazuje, że szczególnie narażone na negatywne skutki kontaktu z ekranami i mediami społecznościowymi są dziewczynki.

Wśród dziewczynek, które miały kontakt ze smartfonem w wieku 5-6 lat, aż 48 proc. deklarowało kryzys psychiczny w dorosłości. Dla porównania – wśród tych dziewczynek, które dostały telefon w wieku 13 lat, odsetek ten wynosił 28 proc. U chłopców różnice były mniejsze, ale wciąż znaczące – od 31 proc. do 20 proc.

Dziewczynki są bardziej wrażliwe na zamieszczane w social mediach treści z jednego powodu. Eksperci podkreślają rolę mediów społecznościowych w promowaniu treści opartych na porównywaniu wyglądu i popularności. Algorytmy podsuwają odbiorcom materiały, które często podkopują samoocenę i poczucie własnej wartości.

Skutki wczesnego korzystania z social mediów to nie tylko gorszy obraz siebie samego, ale także:

Rodzice często znajdują się w potrzasku, bo z jednej strony widzą zagrożenia , jakie niesie Internet, ale z drugiej – dzieci naciskają, bo "wszyscy w klasie już mają smartfony". Badacze podkreślają, że presja rówieśnicza jest dziś ogromna. Tymczasem wielu rodziców nie ma ani wsparcia, ani jasnych zasad systemowych, a dzieciom potrzeba jasnych reguł, by czuły się bezpiecznie i rozwijały prawidłowo.

Co ważne – nawet jeśli nasze dziecko nie ma telefonu, to i tak styka się ze skutkami wczesnego korzystania z niego przez kolegów czy koleżanki. W szkole pojawia się agresja, rozkojarzenie, trudności w relacjach – to efekty tego, co dzieje się w wirtualnym świecie.

Autorzy badań apelują, by traktować smartfony podobnie jak alkohol czy papierosy – czyli jasno określić minimalny wiek, w którym dziecko może z nich korzystać. Proponowane rozwiązania, o których mówią eksperci, to m.in.:

Badania jasno pokazują, że nie chodzi już tylko o to, że dzieci mają za dużo kontaktu z ekranami. Problemem jest sam zbyt wczesny dostęp do cyfrowego świata, który okazuje się dla dzieci po prostu niebezpieczny. Jeśli więc zastanawiasz się, czy twoje 9- czy 10-letnie dziecko powinno dostać smartfona – warto jeszcze raz przemyśleć decyzję.

Źródło: mother.ly, tandfonline.com