Jedziesz nad wodę z dzieckiem do jednej z tych miejscowości? Zapomnij o tym, lepiej zmień kierunek

Na stronie Głównego Inspektora Sanitarnego, czyli sanepidu, możemy znaleźć codziennie aktualizowane informacje na temat stanu czystości wód, które są wykorzystywane całorocznie lub sezonowo jako kąpieliska. W ciągu ostatniej doby pojawiły się ostrzeżenia dotyczące kilku miejsc, w których nie można wchodzić do wody. Wszystko przez kwitnienie wody i rozwój sinic, które są groźne dla człowieka.

Sinice (cyjanobakterie) taksonomicznie to bakterie, które mogą występować zarówno na lądzie, jak i w słodkiej i słonej wodzie (a nawet w gorących źródłach, gdzie temperatura może dochodzić do 90°C). Na stronie sanepidu możemy przeczytać, że: "Gdy zagęszczenie sinic w wodzie nie jest zbyt duże, są one - obok innych grup organizmów - ważnym składnikiem ekosystemów wód naturalnych. Ponadto produkują życiodajny tlen". Gdy ich ilość wzrasta, są szczególnie groźne – szczególnie w śródlądowych stawach i jeziorach, rzadziej w morzu, ale tam również często z powodu sinic występują zakazy kąpieli.

A sinice w wodzie pojawiają się, gdy ta zakwita, czyli w związku z wysokimi temperaturami powietrza, namnażają się w wodzie glony. Wtedy jezioro, staw, a nawet rzeki i morze zabarwiają się na zielonkawy kolor, a woda traci na wyglądzie, jakości i użyteczności w zbiorniku wodnym. Jeśli do ciepłej temperatury dochodzi brak wiatru i opadów, na powierzchni wody mogą wytworzyć się kożuchy sinic – wyglądają jak rozlana farba, galaretka lub małe wysepki glonów pływające po powierzchni wody.

Zakwit wody i zwiększenie występowania sinic to normalne zjawisko w przyrodzie. Jeśli jednak wzrost namnażania bakterii występuje w kąpielisku, sanepid ma obowiązek wydać zakaz kąpieli w nim, dopóki woda nie przestanie kwitnąć. W takim przypadku warto rozważyć wyjazd z dziećmi w inne miejsce z kąpieliskiem.

Kąpiel w zalewie, jeziorze czy nawet morzu, w którym występują sinice, wiąże się przede wszystkim z podrażnieniem skóry. U osób, które mały kontakt z wodą zakażoną toksycznymi bakteriami (kąpały się w niej lub się jej napiły), mogą też wystąpić:

Obecnie GIS alarmuje o sinicach na poszczególnych kąpieliskach, w większości są to zalewy i jeziora, chociaż dzisiaj (25.07.2022) wydano komunikat o dwóch miejscach w województwie zachodnopomorskm, blisko od morza. Może się jednak zdarzyć więc też tak, że sinice pojawią się w morzu. Na stronie GIS-u możemy przeczytać: "U wybrzeży Zatoki Gdańskiej masowy zakwit może być odnotowywany tylko na części plaż, a jest to związane z kierunkiem i siłą wiatru, który może przesuwać powierzchniowy zakwit nawet w ciągu kilku godzin". Zanim więc ruszymy nad wodę, warto sprawdzić mapę kąpielisk. Dzisiejsze dane nie gwarantują jednak, że np. jutro sinice nie pojawią się w Bałtyku – wszystko przez to, że ta jakość wody może się dosłownie z dnia na dzień zmienić.

Kontakt z sinicami nie zawsze wiąże się z zatruciami, ale nigdy nie wolno ryzykować, szczególnie w przypadku kąpieli i zabaw dzieci. Od dłuższego czasu nie odnotowano przypadków śmiertelnych wśród ludzi, ale zdarzały się nad Bałtykiem i jeziorami zachorowania, których skutki były bardzo poważne.

A regularny i długotrwały kontakt z sinicami poprzez spożycie (co w przypadku dzieci nad wodą będzie się zdarzało, bo maluchy nie uważają na to, czy napiją się wody, w której się bawią), prowadzi do długotrwałych zaburzeń funkcjonowania układu pokarmowego i wątroby. Obecnie (stan na 25.07.2022) wszystkie plaże nad Bałtykiem są otwarte, ale stan ten może się zmienić lada dzień z powodu upałów w całej Polsce. Zamknięte są kąpieliska nad kilkoma jeziorami i zalewy: