Ryzykowna zabawa pomaga dzieciom rozwijać sprawność, odporność, pewność siebie, niezależność oraz umiejętności zarządzania ryzykiem - donoszą brytyjscy naukowcy. Ale jak sprawić, by dziecko (oraz ty) czuło się komfortowo podczas takiej zabawy? Są na to sposoby!
Zadaniem rodzica jest chronić i pielęgnować dziecko, dlatego dla wielu z nas ryzyko jest czymś, czego trzeba unikać za wszelką cenę. Jednak specjaliści są pewni: najlepszym sposobem na wychowanie pewnego siebie oraz silnego psychicznie dziecka jest pozwolenie mu na podejmowanie ryzyka. Ich zdaniem również, nie ma lepszego sposobu niż robienie tego przez swobodną zabawę. Uczucie niepewności i strachu jest potrzebne naszym pociechom, jednak jak uporać się z uczuciem, że to może być niezwykle niebezpieczne? Przede wszystkim zmienić myślenie.
Zamiast o niebezpiecznej, czy lekkomyślnej pomyśl raczej o ekscytującej zabawie. Brzmi znacznie lepiej, prawda? Choć nadal to nie zmienia faktu, że może się wiązać z obrażeniami, to musisz pamiętać, że skoro ci zależy na dobru dziecka, wato na to pozwolić. Swobodna zabawa wiążąca się z ryzykiem ma olbrzymi wpływ na pewność siebie dziecka, ale także uczy zarządzania ryzykiem, czy zdolności do podejmowania niezależnych decyzji.
Przez ostanie 15 lat badacze wielokrotnie wykazywali, że to najlepszy sposób zabawy dla dzieci. Na przykłada, australijscy naukowcy zauważyli, że dzieci, które swobodnie się bawiły i podejmowały ryzykowne zabawy, z czasem zaczęły wykazywać większą świadomością na temat potencjalnych niebezpieczeństw i co ważniejsze zaczęły samodzielnie modyfikować zabawę, by zredukować zagrożenie. Zaczęły w praktyce wykorzystywać swoje doświadczenie zdobyte podczas wcześniejszych zabaw. Dlatego warto dać dzieciom przestrzeń do samodzielnego podejmowania decyzji i wierzyć, że są kompetentne i zdolne do podejmowania właściwych decyzji, a także potrafią uczyć się na błędach.
Naukowcy zaznaczają także, że nadopiekuńczość może powodować wyższy poziom lęku i najrozsądniej było pozwolić dziecku samodzielnie doświadczać otoczenia, a to będzie miało korzystny wpływ na rozwój pewności siebie. Co więcej, warto nawet do takiej zabawy nakłaniać dziecko. Nawet wiedząc, jakie korzyści niesie ryzykowna zabawa, możesz czuć się przytłoczona. W końcu nikt nie chce spędzić popołudnia na ostrym dyżurze.
Są sposoby, by jednak zapewnić zarówno dziecku, jak i rodzicom komfort podczas takiej zabawy.
Warto zapoznać się z kategoriami ryzykownych zabaw wyróżnionymi przez ekspertów do spraw rozwoju dziecka:
1. Zabawy z wysokością: drabinki na placach zabaw, ścianki wspinaczkowe, parki tarpolin, siłownie plenerowe wspinaczkowe, parki linowe.
2. Gry z szybkością: zjeżdżanie z wysokich zjeżdżalnie, karuzela, huśtanie, bieganie, jazda na rowerze, hulajnodze, rolkach.
3. Zabawy z narzędziami: cięcie nożyczkami, wbijanie gwoździ, szycie igłą, używane kuchennych urządzeń i narzędzi.
4. Zabawa w niebezpiecznych miejscach: w pobliżu wody, wędrówki po stromym terenie, zabawy na lodzie i śniegu, pieczenie na ognisku, pływanie łódką, nocowanie pod namiotem.
5. Zabawy z ryzykiem zgubienia się: chowanego, wędrówki po okolicy lub zupełnie nowym terenie, nocny spacer po lesie.
6. Zabawy z upadaniem: zapasy, sztuki walki, trampolina, akrobacje na rolkach, deskorolce lub rowerze, rozbijanie przedmiotów np. lodu, skakanie na kartony.
7. Zastępcza zabawa: oglądanie filmów z osobami robiącymi niebezpieczne rzeczy, obserwowanie dekarza czy panów na budowie podczas pracy.
8. Zabawa z uderzaniem: skakanie do wody lub w preszkody zbudowane z zabawek czy poduszek.
Jeśli jesteś nadopiekuńczą mamą lub zwyczajnie boisz się takich zabaw, najpewniej właśnie dostałaś zawału i wyobraziłaś sobie wszytko, to co mogłoby się wydarzyć podczas takich zabaw. Jednak pamiętaj, nie chodzi o to, by dziecko nagle robiło wszytko na raz i z dnia na dzień zajęło się ekstremalnymi sportami. Niektóre z tych zabaw niosą za sobą niższe ryzyko i większy komfort, a nadal dają olbrzymie korzyści, zapewniają eksperci.
Rodzice, którzy dopiero zaczynają ryzykowną zabawę, zwykle są najbardziej przyzwyczajeni do zabawy narzędziami. Nauczenie dziecka cięcia nożem, używania obieraczki do warzyw lub cięcia nożyczkami to przydatne, życiowe umiejętności, które rodzice mogą natychmiast uznać za korzystne dla rozwoju ich dziecka i najłatwiej na nie się zgodzić. Tymczasem dla dziecka nadal są emocjonujące. Co możesz jeszcze zrobić na początek? Dogadzaj dziecku, gdy prosi o pchnięcie go wyżej podczas huśtania się lub pozwalaj mu siłować się z rodzeństwem, nawet jeśli powoduje to trochę zamieszania.
Łatwym wejściem w ryzykowną zabawę jest gra zastępcza, w której dzieci odczuwają "przerażająco zabawne" uczucia, obserwując, gdy to ktoś inny ryzykuje. Oczywiście mowa o czymś w stylu "Śmiechu warte" czy "Najzabawniejsze domowe filmy Ameryki", a nie "Jackass".