"Do nauczycieli mówią po imieniu". Polka opowiada o wychowywaniu dzieci w Danii

O wychowywaniu dzieci w Danii rozmawiamy z Igą Faurholt Jensen, która mieszka tam od 2009 roku. Jest mamą dwóch chłopców o imionach Lucas i Villas. Na co dzień pracuje w duńskiej służbie zdrowia. W wolnym czasie podróżuje po Danii, co opisuje na blogu viaskandynawia.pl, prowadzi też instagramowy profil instagram.com/via_skandynawia_dk. Współautorka książki "Codziennie jest piątek. Szczęście po nordycku".

Od ponad 12 lat mieszkasz w Danii. Co najbardziej zaskoczyło cię w duńskim podejściu do wychowywania dzieci?

W Danii wychodzi się z założenia, iż owszem, ciąża to nie choroba, jednak kobiety ciężarne w miejscu pracy otoczone są szczególną opieką. Pozostają w ciągłym kontakcie ze swoimi przełożonymi w zakresie liczby obowiązków i ich ciężaru. Kobieta ma prawo, w zależności od wykonywanej pracy, odejść na urlop macierzyński w 4-8 tygodniu przed rozwiązaniem ciąży.

Obowiązuje bardzo spokojny i zorganizowany przebieg ciąży. Jako zaplecze i w razie problemów mamy całodobowy dostęp do tzw. svangreafdeling, czyli oddziału położniczego. Mimo, że czułam się trochę samotna podczas mojej pierwszej ciąży, to miałam ogromne poczucie bezpieczeństwa. Podczas drugiej ciąży stwierdziłam, że wspaniały jest ten spokój i brak całego tego zamieszania wokół ciąży, jaki panuje w Polsce. Kobieta ma tu przestrzeń na bycie sobą i na pełne wczucie się w swój błogostan.

Tak, jedną z możliwości jest mødregruppe - grupa matek. Nie słyszałam o tym wcześniej, a to coś, co umilało mi mój urlop macierzyński. Cała idea polega na dobraniu w grupy świeżo upieczonych mam według miejsca zamieszkania i daty narodzin ich dzieci. Tworzy ją 5-6 mam, które raz w tygodniu spotykają się na kawę i hygge. Celem tych grup jest poznanie innych mam w okolicy oraz wymiana doświadczeń w kwestii opieki nad nowo narodzonym dzieckiem.

Prawda, bo okoliczne kościoły organizują regularnie tak zwany babysalmegsang, czyli spotkania, gdzie razem z księdzem bądź organistą śpiewa się psalmy kościelne połączone z rytmiką. Ja należałam zarówno do grupy matek, z którymi nadal się przyjaźnię i korzystałam też z oferty kościoła.

Kobietom należy się rok urlopu macierzyńskiego. Przez pół roku otrzymujemy stałą pensję, a po tym okresie przechodzi się na tzw. barselsdagpenge, czyli na swego rodzaju zasiłek wychowawczy. Kobiety wracają do pracy, kiedy są na to gotowe. Jedne wykorzystują urlop w całości, inne wracają wcześniej. Niewykorzystany urlop zostaje zachowany i by nie przepadł należy go wykorzystać zanim dziecko skończy 9 lat.

To nie jest w zasadzie coś, czego się tu uczymy. To coś, co jest integralną częścią mentalności i stylu życia Duńczyków. My to po prostu robimy, całkiem naturalnie. Hygge to wartość i umiejętność, której się nie uczy, a naturalnie przekazuje z pokolenia na pokolenie. To troszkę jak z naszą polską gościnnością. My się jej nie uczymy, ona po prostu jest nam przekazywana przez nasze mamy, babki. Jest to część naszej polskiej mentalności.

To, o co chodzi w tym duńskim optymizmie to przede wszystkim nie przejmowanie się rzeczami i zdarzeniami, na które nie mamy wpływu. Na realny optymizm Duńczyka składa się też wiele czynników. Są to przede wszystkim: dobra sytuacja ekonomiczna przeciętnego obywatela, opiekuńczy system państwa i umiejętność hygge.

Fredagsslik i Disney Sjovt to tradycje, które wyznaczają niejako rytm samego piątku, będącego zapowiedzią weekendu i dla rodzin z dziećmi ma kultowe znaczenie. Tego dnia zarówno instytucje, jak i miejsca pracy zamykają się wcześniej i Duńczycy w korku wracają do domów, by rozpocząć swoje weekendowe hygge.

Tego dnia tak zwane slik afdeling (działy ze słodyczami) przeżywają oblężenie. Dzieci i ich rodzice komponują swoje cukierkowe mieszanki. Kto był w Skandynawii, ten wie o jakich cukierkach tu mówię. Są to regały zastawione plastikowymi pudełkami wypełnionymi żelkami, landrynkami, czekoladowymi cukierkami. Nie może tu też zabraknąć lukrecji, tak popularnej nie tylko w Danii, ale też innych krajach nordyckich. Wieczorem zaś dzieci zasiadają przed telewizorami i zajadając się swoimi słodkimi mieszankami oglądają Disney Sjovt - godzinny program z kreskówkami Disney'a.