Nie ma jednej metody, jest jeden wybór. Sprawdź, typ osobowości dziecka i dopasuj styl wychowania
Iza Orlicz
19 października 2020, 15:07·3 minuty czytania
Publikacja artykułu: 19 października 2020, 15:07
Masz dwójkę lub więcej dzieci? To wiesz dobrze, że choć są wychowywane w tym samym domu, przez tych samych rodziców i obowiązują je te same zasady, to mogą różnić się od siebie diametralnie i zupełnie inaczej podchodzić do życia. Jak dostosować styl rodzicielstwa do osobowości dziecka i czy powinniśmy to robić?
Reklama.
Jedno dziecko może być ciche, sumienne i odpowiedzialne, inne lubi ryzyko, towarzystwo i bycie w centrum uwagi. Żaden typ osobowości nie jest lepszy lub gorszy, ale szybko przekonasz się, że to, co działa np. na twoje starsze dziecko, kompletnie nie sprawdza się jako metoda wychowawcza przy młodszym.
Zadaj sobie te pytania
Do tego twoje podejście może pewne cechy dziecka rozwijać lub je tłumić, dlatego tak ważne jest, by najpierw rozpoznać, zrozumieć, a następnie dostosować się do osobowości dziecka.
Według psycholożki Sherri Gordon, autorki licznych publikacji o dzieciach, na początek powinnaś odpowiedzieć sobie na kilka pytań: Czy wiesz, jakie jest twoje dziecko? Jak wchodzi w interakcję z innymi? Jaki rodzaj aktywności lubi? Jak radzi sobie z emocjami? Jaką reaguje na zmiany? Jaki ma poziom energii? Jak często jest sfrustrowane czy rozczarowane?
Wszystkie te odpowiedzi dadzą ci wgląd w osobowość i temperament twojego dziecka. Kolejny krok to akceptacja. Nawet jeśli myślałaś, że twoje dziecko będzie inne (lub będzie przejawiało inne talenty lub zainteresowania) doceń to, kim jest.
Trzeci krok to przyjęcie perspektywy dziecka. Może się okazać, że twoje dziecko ma zupełnie inną osobowość od twojej, ale to nie znaczy, że masz go kształtować na swoje podobieństwo. Nie chodzi też o to, żeby dziecko decydowało o waszym stylu życia, ale czasem przyjmij jego punkt widzenia, Jeśli np. jest dzieckiem wysoko wrażliwym, będzie potrzebować mniej bodźców, jeśli introwertycznym – więcej czasu w samotności.
Pięć typów osobowości
Oto kilka rodzicielskich sposobów na najbardziej powszechne cechy osobowości. Pamiętaj jednak, że są to tylko wskazówki, najlepiej będziesz wiedziała, jak postąpić, gdy naprawdę dobrze poznasz swoje dziecko.
Wrażliwe/wysoko wrażliwe dziecko. Jest empatyczne, opiekuńcze, troskliwe, niestety też łatwo zranić jego uczucia. Czasem jest nieśmiałe, innym razem nie brakuje mu odwagi, by wyrazić swoje zdanie lub zawalczyć o swoje.
Trzeba jednak pamiętać, że wrażliwe dziecko potrzebuje wsparcia i otuchy, aby czuło się bezpiecznie. Jak najczęściej mów mu, że może na ciebie liczyć, uważaj też na wypowiadane słowa, bo każdy negatywny komentarz zostanie wzięty do serca. Nie lekceważ (a tym bardziej nie wyśmiewaj), gdy płacze lub okazuje swoje słabości.
Dziecko o silnej woli. Jest niezależne, samodzielne, pewne siebie. To często urodzony przywódca. Chętnie się uczy, lubi nowe wyzwania.
Rodzicom takiego dziecka może wydawać się, że jest wymagające i uparte, ale jeśli skupisz się na zapewnieniu mu jak największej swobody (oczywiście w granicach bezpieczeństwa), oboje będziecie szczęśliwsi. Chwal je za wysiłki i ucz empatii, bo często tej cechy charakteru brakuje dzieciom o silnej woli.
Dziecko ekstrawertyk. Jest aktywne, energiczne, kieruje swoje emocje na zewnątrz i czerpie radość z obecności innych. Jego towarzyskość przekłada się na potrzebę ciągłej zabawy, często chce być również w centrum uwagi.
Jako rodzic staraj się dostrzec pozytywne aspekty jego osobowości, by dobrze pokierować jego entuzjazmem. Jak najczęściej "schodź” do jego poziomu i baw się. W przypadku małego ekstrawertyka nie sprawdza się autorytatywne wychowywanie, potrzebuje bliskości, a rodziców traktuje "po przyjacielsku”.
Dziecko introwertyk. Jest skupione, odpowiedzialne, sumienne i sprawia wrażenie o wiele dojrzalszego i poważniejszego, jak na swój wiek. Lubi się uczyć, ale często też walczy z perfekcjonizmem.
Jak najlepiej dopasować się do tego typu osobowości dziecka? Traktuj poważnie jego zdanie, opinie, słuchaj z uwagą, co ma do powiedzenia. Jeśli się z nim nie zgadzasz, powiadom o tym w konstruktywny sposób, bez oceniania. Jeśli chcesz, by spełniło jakąś twoją prośbę lub wykonało polecenie, wyjaśnij, dlaczego chcesz, aby coś zrobiło, a nie rozkazuj mu.
Dziecko o wysokiej energii. Najlepiej radzi sobie w sytuacjach wymagających aktywności. Nie lubi nudy i bezczynności, dlatego jeśli ty mu nie dostarczysz odpowiedniej stymulacji, zrobi to sam.
Dlatego staraj się zapewniać mu jak najwięcej możliwości, by mógł dać ujście swojej niespożytej energii. Nie złość się, że nie może usiedzieć w jednym miejscu lub szybko nudzi mu się jedna i ta sama zabawa. Nie obawiaj się "przebodźcowania”, bo dziecko pełne energii po prostu potrzebuje wciąż nowych wyzwań.