Osoby asertywne z silną wolą nazywane są ludźmi o silnym charakterze. Samo to hasło sprawia, że uznajemy, że ich cechy osobowości są bardzo pożądane. W końcu czy ktoś chciałby być nazywany człowiekiem o "słabym charakterze"? Jednak ludzie o silnej woli mają także swoją ciemną stronę, którą odkryli naukowcy. Chodzi o ich poczucie moralności.
Osoby o silnej woli, które są asertywne często są brane za wzór w szkole czy pracy. Osoba, która nie boi się sprzeciwić, stawia na swoim, jest zdecydowana i ma jasno określone cele, utożsamiamy z ideałem człowieka XXI wieku.
Co więcej, osoby o silnym charakterze są także społecznie lubiane, doceniane ze względu na pozornie pozytywne cechy i predyspozycje do osiągnięcia sukcesu. Według badań pod pewnymi względami faktycznie mają szansę na sukces.
Lepiej radzą sobie w szkole i pracy oraz prowadzą zdrowszy tryb życia, rzadziej się przejadają czy zażywają narkotyki, zachowują się też mniej agresywnie i brutalnie, rzadziej są też karane.
Mięsień moralny a moralność
Niektórzy badacze podsumowali te zachowania terminem "mięsień moralny". Sprawia on, że osoby o silnej woli i wysokim poziomie samokontroli mają wysoko rozwiniętą zdolność do etycznego działania. Jednak ich wzorowe zachowania wcale nie muszą mieć głębokich podstaw moralnych. Co to oznacza?
Naukowcy odkryli, że osoby o silnym charakterze postępują zgodnie ze społecznymi normami głównie wtedy, gdy wiedzą, że są oceniane. Jeśli tylko mają szansę, postępują w zgodzie z własnymi interesami, są bardzo ostrożne, gdy popełniają czyn społecznie nieakceptowalny.
Cel uświęca środki
Na co dzień uchodzą za wzór i znają dobrze socjologiczne zasady, którym warto się podporządkować. Badania pokazują jednak, że często robią to tylko dlatego, by zdobyć godną reputację i uznanie w oczach innych ludzi. Ich silna wola może przyczynić się do aktów okrucieństwa, które będzie jednak na tyle dyskretne, by nie zdemaskować ich w oczach ogółu.
Ludzie o wysokim poziomie samokontroli także popełniają wykroczenia, ale wtedy gdy mają pewność, że nie zostaną złapani. Bywają jawnie samolubni i skłonni do bezwzględnego działania, dopiero gdy ich poczucie władzy zostanie zagrożone.
Psychologia zdemaskowała, że ich prawdziwe intencje wyjdą na jaw również, gdy będą mieli okazję do rywalizacji albo, gdy ich autorytet zostanie podważony, szczególnie w towarzystwie. Pozytywne cechy mogą doprowadzić osoby o silnym charakterze do wielu sukcesów, jednak często jest to związane z tym, że kierują się w życiu hasłem "cel uświęca środki".