"Nie zadawaj się z nią, to zboczone dziecko!". Scena z przedszkola to lekcja dla każdego rodzica

Sytuacja wywołała wielki dyskomfort wśród dorosłych, gdy okazało się, że dziewczynki całowały go także w miejsca intymne. Gdy sprawa rozeszła się po przedszkolu, dorośli znaleźli diagnozę: chłopiec musiał przyłapać rodziców na seksie lub przynajmniej oglądać w telewizji sceny łóżkowe, skoro zdecydował się odegrać je w rzeczywistości. "Przecież sam, by na to nie wpadł!" — grzmieli.

Podobną historię słyszę od Doroty, mamy 6-letniej Moniki. Kobieta przyłapała córkę na zabawie w doktora z koleżanką. Dziewczynki po prostu pokazywały sobie nawzajem wargi sromowe. Dorota była tak zestresowana widokiem, który zastała, że zakazała córce spotykać się z tą "zboczoną koleżanką".

Kobieta przyznaje, że bała się, że zaciekawiona swoją cielesnością dziewczynka sprawi, że jej córka zafiksuje się na tym punkcie. Bała się "zboczenia", mimo że sama nie była w stanie wytłumaczyć, na czym to zboczenie miałoby polegać. Karolina Piotrowska przyznaje, że niestety takie reakcje rodziców nie są rzadkością.

— Większość ludzi dorosłych w Polsce nie dostało rzetelnej edukacji seksualnej. W nas dorosłych jest mnóstwo obaw, mitów, związanych z seksem czy seksualnością. Gdy dziecko zaczyna przejawiać zachowania związane z seksualnością, to nasze osobiste lęki powracają i zlewają się z sytuacją, której aktualnie doświadczamy — wyjaśnia.

Kobietę zamurowało i odpowiedziała odruchowo: "w siusiaka się nie całuje". Chłopiec wyczuł, że coś jest na rzeczy, a kiedy drążył temat, było tylko gorzej...

Innym razem obserwowałam sytuację, w której dzieci bawiły się na placu zabaw. W pewnej chwili chłopiec, gramoląc się na drabinkę, miał głowę między nogami koleżanki, na co ta, wybuchając śmiechem i wskazując na własne krocze, zapytała: "chcesz powąchać?". Czułam się zażenowana i nie miałam pojęcia, czy gdybym była mamą tej dziewczynki, musiałabym reagować.

— Problem polega na tym, że rodzice czują się zawstydzeni, gdy dzieci świadomie lub nie zaczynają tematy seksualne, czy to przez zabawę miedzy sobą, czy przez zwykłą rozmowę. Wstyd jest w nas, dlatego najpierw musimy zająć się sami sobą — odpowiada Karolina Piotrowska.

— Gdybyśmy mieli w przedszkolu edukację seksualną, to rodzice nie byliby tak zażenowani takimi sytuacjami. Nawet jeśli nie umieliby dokładnie rozmawiać, to przynajmniej nie reagowaliby wstydem i skrępowaniem. Nasze braki systemowe w edukacji są wielkie: sprowadza się ona zazwyczaj do rozmowy o gwałtach, pedofilii i chorobach wenerycznych — podkreśla seksuolożka.

— Najpierw my (jako dorośli) powinniśmy dowiedzieć się, jak rozwój seksualny człowieka przebiega, ale zobaczyć także, jak my sami podchodzimy do seksualności. Gdzie są moje granice? Co się wydarzyło w moim życiu, że te granice są tutaj? To nie jest praca na 5 minut, nie ma jednej recepty na to, jak zareagować, gdy dziecko pokazuje swoje miejsca intymne koledze albo całuje się z koleżanką — tłumaczy.

— Najlepiej oczywiście mieć zbudowany fundament do rozmowy, czyli dobrą relację i pogadać z dzieckiem o granicach i normach społecznych. Ogólnie, jeśli muszę już coś powiedzieć, a nie wiem co, to najlepiej powiedzieć coś o sobie, np. "chciałabym, żebyś przestał”. Nie jest to oceniające, nie tłumaczy wiele dziecku, ale nie jest także w żaden sposób krzywdzące ani obwiniające — wyjaśnia seksuolożka.

Jak wskazują eksperci, brak edukacji seksualnej widać głównie u rodziców, którzy toksyczne, demonizujące seksualność wzorce przekazują swoim dzieciom.

— Słowo "seksualizacja" jest potocznie używane do opisu krzywdy bądź zagrożenia, które czyha na dziecko i z tego powodu tworzy niekomfortową atmosferę do dyskusji. Zaraz nam się wydaje, że mamy stanąć w obronie dzieci, które są np. krzywdzone seksualnie. Natomiast seksualizowanie jest naturalnym przejawem seksualności u osoby dorosłej, a z dzieckiem nie ma nic wspólnego. Seksualizowanie per se oznacza widzenie czegoś/kogoś w sposób seksualny. Zdecydowana większość z nas w taki sposób dzieci nie widzi — wyjaśnia ekspertka.

Świadoma zgoda na dotyk to fundamentalna umiejętność, która może uchronić nasze dziecko przed przemocą seksualną.

— Dobrze jest cały czas dbać o głęboką i szczerą relację z własnym dzieckiem. Kiedy jesteśmy w relacji, zdecydowane łatwiej jest ze sobą rozmawiać, a dzięki temu unikamy wchodzenia w mentorski ton, gdy już coś się stanie. Nikt z nas nie lubi być pouczany, dzieci również tego nie lubią — wyjaśnia Karolina Piotrowska.

Rozmową, naszą otwartością, gotowością do bycia z dzieckiem możemy pokazać nasze zaciekawienie tym, co dzieje się w jego świecie. — Kiedy więc dziecko podejmie jakąś zabawę o kontekście seksualnym, będzie się masturbowało, to będziemy mogli wtedy po prostu zapytać o coś, co zaobserwowaliśmy, bo dziecko jest przyzwyczajone, że ze sobą rozmawiamy — tłumaczy seksuolożka.

Na takim gruncie możemy porozmawiać o tym, co sprawiło, że dziecko wzięło udział czy zainicjowało taką zabawę. Nigdy nie powinniśmy z góry zakładać, że z dzieckiem jest coś nie tak. Przestrzeń do tego typu rozmów może się okazać kluczowa, gdy naszemu dziecku grozi niebezpieczeństwo złego dotyku.

Seksuolożka podkreśla, że gdy coś nas niepokoi, powinniśmy porozmawiać z dzieckiem i po jego zachowaniu wywnioskować czy stało się coś złego. — Gdy dziecko nie chce z nami rozmawiać, zamyka się, moczy się w nocy, ma ślady w okolicach intymnych, to wiemy, że dzieje się coś poważnego i szukamy porady specjalisty — dodaje.

Niemniej człowiek to istota seksualna od samych narodzin. Potrzeba dotyku, bliskości i przyjemności cielesnej to element naszej fizjologii. Ciekawość tych wszystkich odczuć również. Dlatego nigdy nie oceniajmy dzieci za zachowania wynikające z tej naturalnej ciekawości. Znajdźmy jednak sposób, by łagodnie wskazać kierunek społecznych norm.