Jak to możliwe, że depresja występuje również u niemowląt? Z tym wiąże się kontrowersyjny eksperyment

Depresja to najbardziej skomplikowany stan wewnętrzny, z drugiej strony jeden z najbardziej powszechnych problemów natury psychologicznej. Określana jako ogólne "ochłodzenie" się uczuć. Jest poczuciem smutku i przygnębienia. Może chować się za maską gniewu, bólu głowy, dolegliwości pleców, zmęczenia, łatwego irytowania się, nadwrażliwości i całej gamy innych zaburzeń.

Depresja objawia się nieco inaczej u dzieci niż u dorosłych. Płaczliwość lub jej brak, opóźnienie rozwoju psychofizycznego, zaburzenie senności, zwiększona skłonność do zachorowań, łaknienie – to tylko część z objawów. Choroba rozwija się, im dłużej trwa rozłąka z mamą. – Niemowlęta mogą doświadczyć zaburzenia nastroju, jeśli ich potrzeby są ignorowane przez rodzica. Kiedy rodzic nie reaguje na płacz dziecka, ono zamyka się w sobie. Przestaje płakać, ale to milczenie jest wycofaniem, rozumianym jako poddanie się i skrajną rozpacz – opowiada Katarzyna Kucewicz, psycholog i psychoterapeutka z Ośrodek Psychoterapii i Coachingu Inner Garden.

To udowadnia, że bliskość stanowi najlepszą profilaktyką - daje poczucie bezpieczeństwa, buduje też poczucie wartości i stabilności.

Pamiętać należy, że nie zawsze depresja u niemowląt wynika z zaniedbań rodziców lub innych traumatycznych zdarzeń. Na chorobę zapadają również niemowlęta i starsze dzieci w kochających domach, mówimy wtedy o depresji endogennej, która wywołana jest biochemicznymi zaburzeniami funkcjonowania mózgu.

Depresja u niemowląt przebiega w 3 charakterystycznych fazach: aktywnego protestu, rozpaczy, depresyjnego zobojętnienia. Opis tej depresji uświadamia, jak poważne konsekwencje pociąga za sobą rozłąka i umieszczenie dziecka w zakładach opiekuńczych. Skutki takiego odizolowania i osamotnienia dla dziecka są tym poważniejsze, im jest ono wrażliwsze z natury. Niekorzystnie wpływa też osłabione psychicznie, powstałe w wyniku choćby najbardziej dyskretnego upośledzenia.

Naukowcy zajmujący się depresją anaklityczną zauważyli, że problem depresji u niemowląt rzadziej występuje w gorzej wyposażonych szpitalach, w których np. brakuje inkubatorów. Najprawdopodobniej w takich placówkach dzieci mają częściej kontakt z zajmującymi się nimi położnymi, które w ten sposób niejako zastępują im kontakt, który normalnie zapewniałaby im ich matka.

W kwestii inkubatorów i rozwoju depresji u dzieci nie ma jasności. Badanie przeprowadzone przez kanadyjskich i brytyjskich naukowców w 1986 roku pokazało odwrotne wnioski. Badania na grupie 1212 kanadyjskich dzieci, w wieku 15 i 21 lat przeszły ocenę psychologiczną. Na początku, zakładano, że związane z umieszczeniem w inkubatorze rozerwanie więzi łączących noworodka z matką, negatywnie wpłynie na rozwój psychiczny danej osoby. Okazało się jednak, że dzieci z inkubatora są lepiej rozwinięte i są dwu lub nawet trzykrotnie mniej podatne na depresję, niż te, które u boku własnej mamy przebywały od chwili urodzenia.

Pewne jest to, że istnieje wiele przyczyn depresji u niemowląt i dzieci, podobnie jak u dorosłych. Wszystkie one sprowadzają się do jednego głównego wątku: doświadczenia straty.