Rozwój mowy dziecka to kwestia wysoce indywidualna. Jedne maluchy zaczynają mówić szybciej, inne wolniej, nie oznacza to jednak, że mamy z założonymi rękami siedzieć i biernie czekać aż dziecko samo opanuje tę skomplikowaną umiejętność. Jest wiele sposobów wspierania rozwoju mowy dziecka, część z nich wymaga małego wysiłku, a przynosi duże efekty, dlatego warto się z nimi zapoznać.
1. Mów do dziecka
Mówienie do dziecka jest najważniejszym elementem wspierania jego rozwoju. Mów dużo i wyraźnie, dbaj o to, żeby używać zróżnicowanego słownictwa i zachęcać malucha do aktywnego udział w rozmowie. Opisuj czynności które wykonujecie, pokazuj mu nowe przedmioty i podawaj ich nazwy i kolor. Możecie bawić się też w nazywanie części ciała, proste odliczanie przedmiotów, oglądanie obrazków ze zwierzętami czy śpiewanie piosenek i rymowanek. Postaraj się mówić krótkimi, prostymi zdaniami i utrzymywać z dzieckiem kontakt wzrokowy. Wszystko to wzbogaci słownik twojej pociechy.
2. Zadawaj pytania
Niektórzy rodzice nie widzą sensu zadawania pytań dziecku, które jeszcze nie umie na nie odpowiedzieć, jednak jest to dobre ćwiczenie dla każdego, uczącego się mówić, malucha. Zadane pytanie wywołuje u jego odbiorcy szereg reakcji- musi je zrozumieć, pomyśleć o odpowiedzi i ją ułożyć. Możecie ćwiczyć razem z dzieckiem odpowiadanie na proste pytania.
3. Czytaj dziecku
Czytanie dzieciom przynosi szereg korzyści: zaspokaja emocjonalne potrzeby malucha, pomaga zbudować mocną więź między rodzicem a dzieckiem, wspiera rozwój psychiczny dziecka, rozwija jego wyobraźnie, poprawia koncentrację, uczy języka i powiększa zasób jego słownictwa. Możecie wykorzystać też obecne w książce ilustracje i pytać malucha o to co na nich widzi i jakie to jest.
4. Stwarzaj sytuacje, które zachęcą malucha do mówienia
Mowa jest bardzo potężnym narzędziem komunikacji. Próbujcie aranżować sytuacje, w których dziecko zmuszone będzie jej użyć, żeby osiągnąć jakieś korzyści. Uwaga! Nie chodzi tu o szantaż albo o zmuszanie dziecka do odpowiedzi na zadane pytanie! Spróbujcie nałożyć sobie jego ulubioną potrawę, a jemu dać kubeczek wody. Zobaczycie, jak szybko upomni się o swoje! Innym sposobem jest położenie potrzebnej mu rzeczy w trudno dostępnym miejscu. Są to sytuacje, które prowokują do mówienia.
5. Pozwól dziecku rysować
Rysowanie, bardzo często skłania dzieci do opowiadania o swoich pracach. Pytane o to co i dlaczego narysowały są bardziej chętne do rozmowy niż kiedy zachęcamy je do opisywania czyichś prac. Im starsze dziecko, tym bardziej skomplikowany świat na kartce i więcej opowieści z nim związanych.
6. Uważnie słuchaj dziecka
Nikt nie lubi mówić, kiedy wie, że nikt go nie słucha. Jeśli więc dziecko zaczyna ci coś opowiadać, postaraj się poświęcić mu maksymalną ilość uwagi, jaką możesz w tym momencie. Dziecko, które wie, że zostanie wysłuchane, chętniej inicjuje rozmowę.
7. Wspieraj pewność siebie dziecka
Dziecko pewne siebie chętniej zabiera głos. Bardzo często dzieci mało mówią nie dlatego, że nie potrafią, ale z powodu wstydu. Dbaj więc o to, żeby odpowiednio wspierać i chwalić swojego malucha.
8. Nie używaj spieszczeń
O szkodliwości używania zbyt wielu spieszczeń pisaliśmy już obszerny artykuł. Kilkuletnie dzieci, do których dorośli wciąż zwracają się jak do maluszków, później zaczynają mówić. Spieszczając, uczymy je nieprawidłowej wymowy, zniekształconych słów i niepoprawnych konstrukcji.
9. Nie wyśmiewaj mowy dziecka
Dzieci, które uczą się mówić, bardzo często zabawnie zniekształcają wyrazy albo używają ich w nieodpowiednim kontekście. Czasami, wychodzi im to tak zabawnie, że trudno powstrzymać śmiechu. Czym innym jest jednak życzliwy uśmiech, a czym innym wyśmiewanie dziecka i wielokrotne powtarzanie jego błędu. Drwiny z malucha mogą skutecznie zniechęcić go do głośnego wypowiadania się.
10. Ogranicz dziecku czas spędzany przed ekranem
Lekarze łączą wzrost liczby dzieci mających problemy z mową ze zwiększoną ekspozycją na telewizję i gadżety elektroniczne. Dzieci, spędzające dużo czasu przed ekranem, nie doskonalą swoich umiejętności komunikacji, ponieważ nie mają takiej potrzeby.