Dobry sen dziecka, czyli jaki? O roli snu w rozwoju dziecka

Kiedy jesteś niewyspana, najprawdopodobniej masz problemy z koncentracją, jesteś rozdrażniona i łatwo wytrącić cię z równowagi. Podobnie jest z dziećmi, ale w ich przypadku sen ma jeszcze większą wagę. Gwarantuje zdrowy rozwój psychiczny i fizyczny, pozwala uczyć się i rozkwitać. To dlatego tak ważne jest, żeby dzieci przesypiały odpowiednią dla ich wieku liczbę godzin w ciągu doby. Bez tego nie będą rozwijać się i funkcjonować tak harmonijnie, jak na to zasługują!

– Dobry sen dziecka to taki, który daje mu regenerację. I pozwala na taki odpoczynek, dzięki któremu później w czasie aktywnym, czyli kiedy się obudzi, jest w dobrej formie i fizycznej, i emocjonalnej. Wiemy, że dzieci, które są niewyspane, są często dziećmi płaczliwymi, rozdrażnionymi, niezainteresowanymi otaczającym światem, a nawet – jak pokazują badania – bardziej narażonymi na urazy. Kiedy się wyśpią, to bardzo często zupełnie inaczej funkcjonują – wyjaśnia istotę dobrego snu konsultantka ds. snu Agnieszka Piotrowska, znana jako Dobranocka.

Dlaczego sen jest ważny w rozwoju dziecka?

Nam, dorosłym, sen potrzebny jest do odpoczynku i regeneracji przed kolejnym dniem. Dla dziecka sen to dużo więcej. Kiedy śpi, jego mózg wykonuje naprawdę ciężką pracę: rozwija się i dojrzewa. Dobry sen jest niezbędny, żeby dziecko dobrze rozwijało się fizycznie i psychicznie. 

W czasie snu maluch:

• regeneruje się
• rośnie
• zachowuje nowo zdobyte umiejętności językowe
• utrwala nowe umiejętności motoryczne
• przetwarza informacje
• wzmacnia umiejętność logicznego rozumowania
• utrwala, to czego nauczyło się w dzień
• wzmacnia swój układ odpornościowy.

Dziecko, które śpi wystarczająco dużo w czasie doby, lepiej kontroluje emocje, jest bardziej uważne, łatwiej nawiązuje i utrzymuje relacje z innymi ludźmi, jego rozwój fizyczny przebiega optymalnie.

Jak brak snu wpływa na rozwój dziecka? 

Niedostateczna ilość snu może upośledzać funkcje poznawcze, takie jak: pamięć robocza, zdolność uczenia się, umiejętność podejmowania decyzji, a nawet rozwiązywania konfliktów. Na pewno zauważyłaś, że kiedy twój maluszek jest niewyspany, jest rozdrażniony i płaczliwy. Starsze dzieci po źle przespanej nocy także bywają drażliwe, częściej wybuchają, mają huśtawki nastroju, łatwo wpadają w złość.

Co ciekawe, zdarza się, że dziecko, które śpi za mało, może nawet nie wydawać się śpiące, zamiast tego może być nadpobudliwe i rozkojarzone. Po nieprzespanej nocy mogą pojawić się też u niego problemy z koncentracją. Długotrwałe braki w śnie mogą u starszych dzieci przyczyniać się nawet do wystąpienia depresji i stanów lękowych, skutkują też nasilonym stresem.

Fazy snu dziecka

Na cykl snu dziecka i dorosłego składają się dwie fazy: REM (sen płytki) i NREM (non-REM, nie_REM, czyli sen głęboki). Faza NREM nazywana jest też fazą snu spokojnego, a faza REM to skrót od angielskiego rapid eye movement, czyli szybkie ruchy gałek ocznych.

Każda z faz snu jest dziecku potrzebna do prawidłowego rozwoju, dlatego tak ważne jest, żeby dziecko otrzymywało wystarczającą jego dawkę. Na początku fazy NREM dziecko śpi lekko, może się łatwo przebudzić. Ruchy oczu, tętno i oddech spowalniają, a temperatura ciała spada. O głębokim śnie mówimy w 3 fazie NREM, to ta faza pozwala najlepiej się zregenerować i to podczas niej organizm dziecka uwalnia hormony potrzebne do wzrostu i rozwoju. 

Kończąca cykl snu faza REM to czas najbardziej wyrazistych snów. Oczy szybko poruszają się pod powiekami, oddech i bicie serca przyspieszają. Sen REM jest ważny dla rozwoju układu nerwowego i funkcji poznawczych: uczenia się i utrwalania pamięci. 

Niemowlęta spędzają więcej czasu w fazie REM, a ich cykle snu są krótsze niż u dorosłych. W miarę dorastania dzieci faza REM ulega skróceniu, a cykle snu się wydłużają. Zanim twoje dziecko pójdzie do szkoły, pełen cykl snu będzie u niego trwać około 90 minut, czyli podobnie jak u dorosłych ludzi.

Na sen składa się kilka powtarzających się cykli nREM i REM. Nocne przebudzenia następują podczas przechodzenia z jednego cyklu snu do kolejnego – sen w tym czasie się spłyca, po czym znowu przechodzi w fazę NREM i ponownie zasypiamy głęboko. I tu leży tajemnica nocnych pobudek: cykl snu małego dziecka jest krótszy, dlatego też maluchy częściej budzą się w nocy.

Jak wspomóc dobry sen dziecka?

Na szczęście jako rodzice możemy zrobić wiele, by wspomóc rozwój dziecka, poprzez zapewnienie mu optymalnych warunków do dobrego snu. Wieczorne rytuały, takie jakie relaksująca kąpiel, przytulanie, masaż – to wszystko pomaga dzieciom wyciszyć się po dniu pełnym wrażeń. Wyciszająco działa też czytanie i opowiadanie bajek, szczególnie u nieco starszych maluchów, od mniej więcej 18. miesiąca życia. Możesz nawet puścić dziecku urocze bajki z kanału YouTube Pampers Polska, by troskliwa chmurka i dobrotliwy miś łagodnie utuliły malucha do snu.

Aby dziecko lepiej spało w nocy, musimy pamiętać o wietrzeniu pokoju, w którym śpi, odpowiedniej temperaturze w pomieszczeniu, wygodnej, nie za ciepłej, piżamce, a u maluchów, które jeszcze nie korzystają z nocnika czy toalety – chłonnej, miękkiej pieluszce, takiej jak Pampers Premium Care, która pozwoli im spać spokojnie, bez uczucia dyskomfortu i wilgoci.

Pieluszki Pampers Premium Care są pokryte unikalną warstwą DERMACOMFORT, która w połączeniu z chłonnymi kanalikami błyskawicznie odprowadza wilgoć i zawartość pieluszki z dala od delikatnej skóry dziecka, dzięki czemu pozostaje ona sucha i chroniona nawet podczas snu. System potrójnej ochrony nie tylko szybko wchłania wilgoć, ale również pomaga zapobiegać przeciekaniu pieluszki w okolicy talii i przy nóżkach.

Pieluszki Pampers Premium Care wykonane są z lekkich i miękkich materiałów, zapewniając maluchom wygodę, a elastyczne boczki pieluszki delikatnie dopasowują się do brzuszka dziecka, zapobiegając podrażnieniom skóry. Pampers Premium Care są przebadane dermatologicznie, a także są polecane przez Polskie Towarzystwo Pediatryczne i Naczelną Radę Pielęgniarek i Położnych.