To kluczowa umiejętność, którą musi posiadać każdy nastolatek. Tak go nauczysz wyznaczania granic

Iza Orlicz
Kluczową umiejętnością, jaką powinny opanować nasze nastoletnie dzieci, jest wyznaczanie granic. To część zdrowego poczucia własnej wartości, bo dzieci, które ją posiadają, wiedzą kim są, czego nie muszą robić, jak chcą być traktowane. Gdy ktoś przekracza ich granice, potrafią to rozpoznać i przeciwdziałać manipulacji czy wykorzystywaniu.
Jak nauczyć nastolatki wyznaczania własnych granic? unsplash


Bycie nastolatkiem nie jest proste – zyskuje na znaczeniu grupa rówieśnicza, w której młodzi ludzie za wszelką cenę próbują się odnaleźć, często dostosowując się do niej. Pojawiają się pierwsze zauroczenia, młodzieńcze związki, które nie zawsze są oparte na zdrowych zasadach. Czasem dziecko czuje, że ktoś przekracza jego granice, ale ma problem z otwartym okazaniem czy wyartykułowaniem tego, że czuje się niekomfortowo.


Naucz nastolatka wyznaczania granic


Jak chronić dziecko przed zranieniem, manipulacją czy wykorzystywaniem? Naucz nastolatka jasnego wyznaczania granic zarówno fizycznych, jak i emocjonalnych – dzięki temu będzie wiedział kim jest, jakie zachowania są dozwolone, a jakie niedopuszczalne, jak chce być traktowany. To pozwoli mu nawiązać zdrowe, oparte na komunikacji relacje, w których nie ma nadużyć, manipulacji, kontrolowania czy zastraszania. Jak nauczyć dziecko wyznaczania własnych granic?

1. Pomóż mu rozpoznać jego uczucia. To nie jest tak proste, jak się z pozoru wydaje, bo nastolatek może próbować nawet sam przed sobą skrywać swoje emocje. Czy jest zły, zdenerwowany, rozczarowany, wzburzony, smutny? Pomóż mu zidentyfikować to, jak się czuje, bo to pierwszy krok, by mógł stanąć w swojej obronie, czyli wyznaczyć granice, poza którymi czuje się np. niekomfortowo lub źle traktowany.

2. Naucz je ufać swojemu przeczuciu. Niech twój nastolatek wie, że zawsze powinien ufać swojej intuicji. Jeśli czuje, że coś jest nie tak, to prawdopodobnie rzeczywiście tak jest. Nie przekonuj go, że dramatyzuje lub jest przewrażliwiony. Chodzi o to, że musi być wierny temu, kim jest, a nie temu, czego oczekują od niego inni. Wyznaczanie granic nie jest proste, bo nastolatek musi nauczyć się mówić wprost, co myśli i co podważa jego wartości lub przekonania, np. w zachowaniu przyjaciela czy chłopaka/dziewczyny.

3. Pomóż mu zidentyfikować niedopuszczalne zachowania. Czasami nastolatki potrzebują pomocy w ustaleniu, jak wygląda zdrowy związek lub przyjaźń. Jak najczęściej rozmawiaj z dzieckiem o tym, co stanowi podstawę prawdziwej przyjaźni czy partnerskiego związku. Przypominaj mu, że każdy zasługuje na traktowanie z szacunkiem i ma prawo do własnych poglądów i własnego zdania.

4. Naucz je zdań, których może użyć w niekomfortowej dla siebie sytuacji. Nie każde dziecko jest przebojowe, asertywne i nie boi się powiedzieć tego, co myśli. Jeśli twoje dziecko potrzebuje czasu, żeby przemyśleć odpowiedź, by nie poddać się rówieśniczej presji, naucz je kilku podstawowych zwrotów. Przykłady? Oto one: "Pozwól, że o tym pomyślę i oddzwonię”, "Nie, dziękuję. Nie czuję się z tym komfortowo” lub „Porozmawiam z rodzicami i dam ci znać jutro”.

5. Pozwól mu na stawianie granic w domu. Jeśli dziecko w domu musi bezwzględnie słuchać się rodziców i nie ma prawa do słowa "nie”, tym trudniej będzie mu je wypowiedzieć w kontaktach z rówieśnikami. Zachęcaj nastolatka do rozwijania swojej niezależności w domu, pozwalaj mu wyrażać swoje opinie i podejmować własne decyzje.

6. Wyjaśnij, że przyjaźń też ma granice. Nastolatki mają tendencję do myślenia "wszystko albo nic”, dlatego są gotowe na wiele poświęceń w stosunku do swoich przyjaciół. Porozmawiaj z dzieckiem o tym, że każda przyjaźń jest inna i będzie odgrywać inną rolę w ich życiu, a bycie dobrym przyjacielem nie wymaga porozumienia w każdej sprawie.

7. Uzmysłów mu, że brak granic niesie ze sobą ryzyko. Czasami nastolatkowi łatwiej jest po prostu odpuścić lub nic nie mówić, gdy przyjaciel lub chłopak/dziewczyna przekracza jego granice. Ale takie nieustanne przyzwalanie na to, może je narazić nie tylko na dyskomfort, ale też na spadek samooceny, mniejszą wiarę w siebie, a nawet na niebezpieczeństwo.

8. Przypomnij mu, by szanowało granice innych ludzi. Równie ważne jest, aby twój nastolatek szanował granice innych ludzi, tak samo jak oczekuje, by inni szanowali jego. Ta wzajemność zapewni dobrą podstawę do budowania trwałych relacji.

Źródło: verywellfamily.com